Alergia na lateks

Uczulenie na lateks powodowane jest niewłaściwą reakcją układu odpornościowego. Białka skóry mogą wchodzić w reakcję z cząsteczkami lateksu, w wyniku czego powstaje substancja uczulająca, którą układ odpornościowy zwalcza, a jednocześnie zapamiętuje, czyli wytwarza przeciw niej przeciwciała. Każde kolejne zetknięcie się lateksem uruchamia te przeciwciała, co powoduje objawy uczulenia.

Najczęstsze objawy alergii na lateks to:

• Pokrzywka
• Zaczerwienienie skóry
• Dolegliwości ze strony układu oddechowego: katar,  kaszel, kichanie, łzawienie oczu, zapalenie spojówek
• W skrajnych przypadkach: wstrząs anafilaktyczny

Objawy alergii na lateks mogą pojawić się natychmiast, w ciągu kilkunastu minut od zetknięcia z alergenem, albo dopiero po jakimś czasie. Wymienione wyżej objawy są charakterystyczne dla reakcji natychmiastowej. Przy opóźnionej reakcji najczęstszym symptomem alergii jest wysypka (wyprysk kontaktowy), który pojawi się jedynie w miejscu kontaktu skóry z substancją uczulającą.

Czytaj więcej: Kobiety chorują na alergie częściej niż mężczyźni

Uczulenie na lateks – komu grozi?

Ten rodzaj alergii najczęściej występuje u pracowników służby zdrowia, korzystających z jednorazowych rękawiczek, które standardowo wykonywane są z lateksu. Poza rękawiczkami uczulać mogą wenflony, nici, opaski uciskowe, bandaże, taśmy i cewniki, które w swoim składzie zawierają lateks. Z lateksu wykonywane są też prezerwatywy, a także smoczki dla dzieci, gryzaczki czy uszczelki. Każdy kontakt z substancją uczulającą, niezależnie od jej dawki (np. niewielka domieszka lateksu) u osoby na nią uczuloną spowoduje reakcję alergiczną.

Czytaj więcej: Czy alergia zaczyna się od jelit?

Z obserwacji wynika, że alergia na lateks występuje częściej u osób, mających uczulenie na inne substancje. W grupie ryzyka w szczególności są uczuleni na brzozę, trawy, zboża, bylicę i ambrozję. Czynnikiem ryzyka jest również stosowanie wyrobów lateksowych przez osoby ze skłonnością do atopii. Ryzyko pełnoobjawowej alergii na lateks wzrasta wraz ze wzrostem częstości kontaktów z lateksem, stąd tak częste jest u pracowników medycznych, którzy z tą substancją stykają się na co dzień. 

Zespół lateksowo-owocowy

Mianem tym określa się szereg objawów klinicznych u osób uczulonych na lateks po spożyciu pokarmów krzyżowo reagujących z alergenami lateksu. Lateks zawiera około 2% białek dających odczyny krzyżowe z antygenami innych roślin. Pokarmy najczęściej wywołujące wystąpienie objawów to banany, kasztany jadalne, kiwi, awokado, papaja, rzadziej ziemniaki, brzoskwinie, mango, melony, ananasy, pomidory i szpinak. Oznacza to, że osoby uczulone na lateks mogą doświadczać objawów alergii po zjedzeniu banana czy kiwi.

Unikanie kontaktu sposobem na alergię

W celu weryfikacji objawów alergii na lateks, podobnie jak przy innych uczuleniach, przeprowadza się szczegółowy wywiad  z pacjentem, wykonuje badania serologiczne i testy skórne. Jak w przypadku większości alergii, sposobem na niedoświadczanie objawów jest unikanie kontaktu z alergenem. Obecnie na rynku dostępne są już rękawice jednorazowe nie zawierające lateksu, kaniule, opatrunki medyczne  i prezerwatywy. W przypadku tych ostatnich alergia może być powodowana zarówno lateksem, jak i ewentualnymi substancjami zapachowymi czy płynem plemnikobójczym. Aby nadal stosować tę metodę antykoncepcji należy zbadać, co faktycznie powoduje stan zapalny i dobrać odpowiednie prezerwatywy dla alergików (bezlateksowe, bezzapachowe).

Warto, by osoby uczulone nosiły przy sobie informację na ten temat. W sytuacjach zagrożenia życia, kiedy pacjent jest nieprzytomny, może go to ochronić przed procedurami medycznymi w lateksowych rękawiczkach czy z wykorzystaniem opatrunków zawierającymi tę substancję.