Wady i zalety porodu w wodzie

Poród w wodzie staje się coraz bardziej popularną i dostępną metodą rodzenia. Ciepła kąpiel zawsze była polecana jako metoda łagodzenia bólu w pierwszej fazie porodu, czyli w czasie kilkugodzinnego procesu rozwierania szyjki macicy. Woda może być wykorzystana tylko jako chwilowa ulga dla rodzącej oraz stanowić środowisko do przeprowadzenia całego porodu. Rodzenie w wodzie, inaczej określane jako immersja wodna, zmniejsza ból, jednak nie jest zawsze możliwe do zrealizowania.

Czytaj również: Bóle porodowe − jak odróżnić skurcze i bóle porodowe od przepowiadających?

Poród w wodzie – wady i zalety dla rodzącej

Podstawową zaletą porodu w wodzie jest zmniejszenie odczuwania bólu. Wynika to ze zmniejszonej produkcji hormonów stresu, a zwiększonej produkcji endorfin, czyli hormonów szczęścia. Statystycznie kobiety decydujące się na rodzenie w wodzie rzadziej korzystają ze znieczulenia, łatwiej radzą sobie z bólem. Relacje kobiet rodzących w immersji wodnej wskazują na to, że w wodzie czują się bardziej intymnie, a to dodatkowo redukuje stres i negatywne emocje, które pośrednio oddziałują również na przebieg porodu.

Redukcja stresu przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wzrostu ciśnienia tętniczego, a ciepła woda, działając rozszerzająco na naczynia krwionośne, poprawia przepływ krwi. Człowiek w wodzie jest lżejszy niż na lądzie ze względu na zupełnie inny rozkład sił działających na niego. Wobec czego w wodzie przeważa działająca siła wyporu, która generuje zdecydowanie większy komfort dla kobiety.

Do najważniejszych zalet porodu w wodzie, poza redukcją bólu, należą:

• mniejszy odsetek pęknięć krocza,
• rzadsza konieczność nacinania krocza,
• skrócenie pierwszej fazy porodu, czyli rozwierania się szyjki macicy,
• mniejsza utrata krwi.

Ochronne działanie wody na tkanki krocza związane jest przede wszystkim z rozluźniającym wpływem ciepłej wody na tkanki, które stają się podatniejsze na rozciąganie. Wzrost elastyczności tkanek również przekłada się na szybszy i mniej bolesny proces rozwierania się szyjki macicy.

Główną wadą porodu w wodzie, o której należy wspomnieć, jest brak możliwości stałego monitoringu za pomocą kardiotokografu (KTG). Ponadto zwiększa się ryzyko infekcji okołoporodowej, choć w tym przypadku wszystko zależy od warunków epidemiologicznych panujących na porodówce i przestrzegania na niej procedur higienicznych. Wadą porodu w wodzie jest również utrudniony dostęp położnej czy lekarza do rodzącej. Tym samym czas interwencji, jeśli oczywiście jest konieczna, zostaje wydłużony.

>> Poród rodzinny – ile kosztuje? Zalety i wady porodu rodzinnego

>> Kalendarz porodu − jak obliczyć termin i datę porodu?

Poród w wodzie – wady i zalety dla dziecka

Dopóki nie dojdzie do przecięcia pępowiny, dziecko i matka stanowią jeden organizm. Wobec tego negatywne emocje czy wzrost ciśnienia tętniczego matki stanowią czynniki negatywnie wpływające na stan dziecka. Tym samym poród w wodzie, redukując poziom stresu, przyczynia się do polepszenia warunków dziecka. Ponadto rodzący się noworodek przeżywa szok związany z liczbą bodźców, jakie docierają do niego ze środowiska zewnętrznego po przejściu przez kanał rodny. Pod wodą wszystkie czynniki zewnętrzne zostają wytłumione, a woda stanowi dalej to samo środowisko, w którym dziecko przebywało.

Nie zakrztusi się, tym bardziej jeśli po porodzie dalej przebywa pod wodą i nie miało możliwości rozprężenia płuc powietrzem. Statystycznie rzadziej dzieci rodzące się w wodzie mają problemy z przejściem przez kanał rodny. Redukcja stresu zmniejsza ryzyko wystąpienia zielonych wód płodowych, czyli przedwczesnego oddania smółki (pierwszej kupki) przez dziecko, co przekłada się na zmniejszone ryzyko infekcji u dziecka. Wadą porodu w wodzie z punktu widzenia dobrostanu dziecka może okazać się ograniczenie możliwości stałego monitorowania akcji serca.

Sprawdź także: Plan porodu – co to jest? Jak wypełnić plan porodu?

Kiedy poród w wodzie jest niewskazany?

Nie każda kobieta może rodzić w wodzie. Jeśli kobieta ma przeciwwskazania do rodzenia siłami natury i konieczne jest wykonanie cesarskiego cięcia, tym samym poród w wodzie – jako rodzaj, a nie alternatywa dla porodu naturalnego – również nie jest możliwy. Należą tu np. niewłaściwe ułożenie dziecka, nadmierna prognozowana masa urodzeniowa, zaburzenia w zapisie KTG.

Wśród chorób stanowiących przeciwwskazania do rodzenia w wodzie należy wymienić:

• nadczynność tarczycy,
• nadciśnienie,
• wady budowy łożyska,
• łożysko źle usadowione względem ujścia macicy,
• choroby serca,
• wady pępowiny. 

Jednak są to przeciwwskazania, które nie zabraniają kobiecie choć części pierwszej lub drugiej fazy porodu spędzić w wodzie.

Do bezsprzecznych przeciwwskazań porodu w wodzie zalicza się:

• nieprawidłowe ułożenie dziecka,
• aktywną infekcję gorączkową,
• infekcje intymne,
• zaburzenia zapisu KTG,
• poród wcześniaka,
• podejrzenie infekcji wewnątrzmacicznej.

>> Znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie naturalnym – powikłania