Poród składa się z czterech faz. W pierwszej fazie porodu pojawiają się regularne skurcze, które rozwierają szyjkę macicy, kiedy. Faza druga to okres od rozwarcia do urodzenia dziecka. Trzecia faza porodu to urodzenie łożyska, a czwarta to nadzór poporodowy.
Fazy porodu naturalnego − czas trwania porodu i możliwe komplikacje
Fazy porodu różnią się od siebie. Zazwyczaj są dłuższe u kobiet rodzących po raz pierwszy i ulegają skróceniu w kolejnych porodach.
Czytaj również: Cięcie cesarskie – wskazania do cesarki i pielęgnacja blizny po cc
Fazy porodu – czas trwania
Poród składa się z czterech faz. Za pierwszą fazę porodu uznaje się czas, kiedy kobieta odczuwa regularne skurcze, co 10 min, a wraz z upływem czasu są coraz częstsze. Pierwsza faza porodu trwa od początku porodu do momentu całkowitego rozwarcia – na około 10 cm. Pierwsze 4 cm rozwierają się dość wolno. Czas ten określany jest często jako faza utajona. Kolejne centymetry ulegają rozwarciu dużo szybciej. Zazwyczaj pierwsza faza porodu trwa około 11 godzin u pierwiastek (kobiet rodzących po raz pierwszy) lub 9 godzin u wieloródek (kobiet rodzących po raz kolejny).
Czasami trudno oszacować dokładny czas trwania pierwszej fazy, ponieważ trudno powiedzieć, czy początkowe skurcze odczuwane przez kobietę były przepowiadające czy porodowe. Przyjmuje się, że pierwsza faza nie powinna trwać dłużej niż 18 godzin u pierwiastki i 14 godzin u wieloródki. Druga faza trwa średnio około godziny, nie powinna ulec wydłużeniu powyżej 2 godzin. Trzecia faza, czyli wydalenie łożyska, to maksymalnie 30 min, jednak zazwyczaj zajmuje kilka minut. Ostatnia faza porodu to dwugodzinny nadzór poporodowy.
>> Bóle porodowe − jak odróżnić skurcze i bóle porodowe od przepowiadających?
>> Znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie naturalnym – powikłania
Pierwsza faza porodu
Pierwsza faza porodu obejmuje czynność skurczową macicy. Stopniowo siła skurczy i ich częstotliwość ulegają zwiększeniu. Z czasem skurcze stają się coraz bardziej bolesne. Główka dziecka zaczyna napierać na szyjkę macicy, która ulega skróceniu i rozwieraniu. Faza utajona charakteryzuje się nieskoordynowanymi skurczami macicy, choć regularnymi. Dopiero później skurcze zaczynają być bardziej skoordynowane i szyjka rozwiera się dużo szybciej. W wielu filmach można spotkać się z sytuacją, że za początek porodu uznaje się odejście wód płodowych. Tymczasem pękniecie błon płodowych następuje najczęściej dopiero pod koniec pierwszej fazy porodu.
Podczas pierwszej fazy porody położna regularnie sprawdza czynności życiowe rodzącej – ciśnienie, temperaturę. Dziecko oceniane jest za pomocą kardiotokografu (KTG), w którym można również obserwować czynność skurczową macicy. Regularnie, co 2–3 godziny, ocenia się położenie części przodującej w kanale rodnym, ciągłość błon płodowych, postęp rozwarcia szyjki macicy.
Sprawdź także: Poród rodzinny – ile kosztuje? Zalety i wady porodu rodzinnego
Druga faza porodu
Od momentu całkowitego rozwarcia rozpoczyna się zasadnicza – druga – faza porodu. Do aktywności skurczowej macicy dołącza się siła tłoczni brzusznej, co powoduje tzw. skurcze parte.
Są to skurcze niezależne od woli rodzącej, choć oczywiście współpraca kobiety rodzącej w tym okresie z położną i wspomaganie skurczy partych jak najbardziej ułatwiają przebieg drugiej fazy porodu. Główka, wykonując cztery kolejne zwroty, wydostaje się na zewnątrz.
>> Kalendarz porodu − jak obliczyć termin i datę porodu?
>> Nacięcie krocza – czy to konieczne? Poród z ochroną krocza
Trzecia faza porodu
W trzeciej fazie porodu dochodzi do oddzielenia się łożyska, czyli tkanki łączącej matkę z dzieckiem Łożysko może oddzielić się w centralnej jego części, co występuje w większości przypadków, powodując mniejsze krwawienie niż drugi typ rozdzielania łożyska – brzeżny, kiedy najpierw od ścian macicy oddzielają się brzegi łożyska.
Czasami konieczne bywa dodatkowe podanie oksytocyny, ponieważ po drugim okresie porodu czynność skurczowa macicy czasem słabnie, co jest niebezpieczne. W tym czasie następuje również zaopatrzenie krocza, jeśli zostało nacięte lub pękło.
Czytaj więcej: Plan porodu – co to jest? Jak wypełnić plan porodu?
Czwarty okres porodu
Jest to czas ścisłej obserwacji. Komplikacje bowiem mogą wystąpić nie tylko podczas porodu, ale również bezpośrednio po nim. W tym czasie kontroluje się parametry życiowe rodzącej, nasilenie krwawienia z dróg rodnych, a także obkurczanie się macicy.
Najczęściej kładzie się noworodka na brzuchu matki, jeśli neonatolog nie stwierdzi przeciwwskazań do opóźnienia badania neonatologicznego.
>> Jak przyspieszyć poród? Skuteczne sposoby na przyspieszenie porodu po terminie
>> Wady i zalety porodu w wodzie
Komplikacje okołoporodowe
Lista powikłań i komplikacji okołoporodowych właściwie nie ma końca. Zawsze należy liczyć się z pewnymi komplikacjami podczas porodu. Zalicza się do nich np.:
- osłabienie czynności skurczowej macicy,
- zaburzenia w zapisie KTG świadczące o zagrożeniu dobrostanu płodu,
- brak lub zbyt wolny postęp porodu,
- nieprawidłowe położenie dziecka (częścią przodującą są np. pośladki czy nóżka zamiast główki),
- atonia macicy, czyli brak czynności skurczowej, skutkująca krwotokiem,
- zielone wody płodowe świadczące o zakażeniu wewnątrzmacicznym,
- zbyt duża masa urodzeniowa dziecka.
Stąd też dla poprawy przeżywalności okołoporodowej oraz uniknięcia wielu powikłań poród powinien odbywać się w szpitalu, pod opieką wykwalifikowanego personelu medycznego, z dostępem do wszelkiego typu aparatury.
