Znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie naturalnym – powikłania

Znieczulenie zewnątrzoponowe to często wykorzystywana metoda łagodzenia bólów porodowych. Samo znieczulenie zewnątrzoponowe nie boli, czuć jedynie ukłucie w miejscu wprowadzenia cewnika i lekki dyskomfort. Znieczulenie zewnątrzoponowe może wywołać w niektórych przypadkach skutki uboczne, jednak korzyści z łagodzenia bólu porodowego przewyższają ryzyko wystąpienia powikłań. Znieczulenie zewnątrzoponowe stosowane jest podczas porodu naturalnego. Przy cesarskim cięciu korzysta się ze znieczulenia podpajęczynówkowego.

Czytaj również: Wady i zalety porodu w wodzie

Znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie naturalnym

Podczas porodu naturalnego istnieje kilka metod łagodzenia bólu. Metodę wybiera kobieta. Pierwszą, zawsze wykorzystywaną, jest niefarmakologiczne łagodzenie bólu. Obejmuje ono ćwiczenia, masaż, relaksację, kąpiel. Można rozważyć również znieczulenie wziewne podtlenkiem azotu. Ma on jednak zastosowanie jedynie w niewielkim nasileniu bólu porodowego.

Skutecznym znieczuleniem, które anestezjolog może wykonać w trakcie porodu, jest znieczulenie zewnątrzoponowe. Zalety stosowania znieczulenia zewnątrzoponowego obejmują redukcję bólu przy jednoczesnym zachowaniu świadomości, stąd kobieta może nadal świadomie przeżywać poród. Bezpośrednio po porodzie może przytulić noworodka, nie jest też pozbawiona czucia czy ruchu, a jedynie ma zniesiony ból.

Na czym polega znieczulenie zewnątrzoponowe?

Znieczulenie zewnątrzoponowe jest znieczuleniem typu regionalnego, w którym podaje się leki do przestrzeni zewnątrzoponowej kręgosłupa. Podczas podawania znieczulenia czuć delikatne ukłucie igły.

Znieczulenie podaje się w odcinku lędźwiowym kręgosłupa przez cieniutki cewnik. Ciągłe znieczulenie zewnątrzoponowe gwarantuje stałą kontrolę nad leczeniem bólu i stosowanymi dawkami leków.

Sprawdź także: Nacięcie krocza – czy to konieczne? Poród z ochroną krocza

Kiedy stosuje się znieczulenie zewnątrzoponowe?

Kobieta przed porodem podlega ścisłej kwalifikacji przez anestezjologa do wykonania znieczulenia zewnątrzoponowego. Znieczulenie zewnątrzoponowe wykonuje się po rozpoczęciu akcji porodowej i rozwarciu szyjki na około 4-5 cm. Zbyt wczesne podanie znieczulenia może skutkować wyhamowaniem akcji porodowej.

Wśród wskazań do znieczulenia zewnątrzoponowego znajdują się:

• ból utrudniający akcję porodową,
• choroby neurologiczne matki,
• choroby siatkówki,
• astma,
• choroba zakrzepowo-zatorowa,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca.

>> Poród rodzinny – ile kosztuje? Zalety i wady porodu rodzinnego

>> Kalendarz porodu − jak obliczyć termin i datę porodu?

Znieczulenie zewnątrzoponowe – skutki uboczne

Skutki uboczne znieczulenia zewnątrzoponowego są następujące:

• krwiak podskórny,
• miejscowy stan zapalny,
• spadek ciśnienia tętniczego,
• zaczerwienienie skóry,
• wysypka i świąd w miejscu wkłucia,
• reakcja alergiczna na leki,
• drętwienie nóg.

Powikłania te są bardzo rzadkie. Po znieczuleniu zewnątrzoponowym mogą wystąpić: ból głowy, spowolnienie postępu porodu, powikłania neurologiczne w postaci osłabienia kończyn dolnych. Do rzadkich powikłań zalicza się ropień przestrzeni zewnątrzoponowej, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, a nawet zatrzymanie akcji serca.

Kobieta nie powinna się bać znieczulenia zewnątrzoponowego. Więcej niekorzystnych skutków niesie stres i nadmierny ból kobiety rodzącej. Jednak decyzje o znieczuleniu należy podjąć po konsultacji z anestezjologiem.

Czytaj więcej: Plan porodu – co to jest? Jak wypełnić plan porodu?

Postępowanie po znieczuleniu zewnątrzoponowym

Nie należy mylić znieczulenia zewnątrzoponowego ze znieczuleniem podpajęczynówkowym. Znieczulenie zewnątrzoponowe nie narusza struktur przestrzeni podpajęczynówkowej zawierającej płyn mózgowo-rdzeniowy. Nie powoduje całkowitego zniesienia czucia i ruchu. Kobieta po podaniu znieczulenia nie musi leżeć, lecz może się normalnie poruszać, chyba że anestezjolog niechcący nakłuje przestrzeń podpajęczynówkową, co zdarza się bardzo rzadko.

Anestezjolog może podać niewielką liczbę leków, a przy osłabieniu znieczulenia zaaplikować kolejną dawkę. Jest ona podawana przez cewnik umieszczony w przestrzeni zewnątrzoponowej. Dzięki temu unika się podawania na początku dużej dawki leków mogących zahamować postęp porodu.

>> Cięcie cesarskie – wskazania do cesarki i pielęgnacja blizny po cc