Gdy pojawiają się pierwsze ząbki, dziecko może mieć szereg uciążliwych dolegliwości, jest też podatne na infekcje. Wyrzynanie zębów jest bolesne, dlatego warto stosować metody łagodzące ból podczas ząbkowania u dziecka. Można stosować np. bezpieczne preparaty z apteki.
Ząbkowanie u niemowlaka – objawy i kalendarz ząbkowania

Ząbkowanie u dzieci powinno zakończyć się do 31. miesiąca życia. Zdarza się jednak, że ząbkowanie jest opóźnione – jeśli do pierwszych urodzin nie pojawiły się pierwsze zęby u niemowlaka, należy skonsultować się z lekarzem.
Objawy ząbkowania – typowe dolegliwości przy ząbkowaniu
Objawy ząbkowania mogą pojawić się nawet kilka tygodni przed pojawieniem się pierwszych zębów (maksymalnie 2 miesiące wcześniej). Wyrzynanie zębów to proces trwający do 3. roku życia, a dolegliwości związane z pojawianiem się mleczaków mogą utrzymywać się aż do jego zakończenia. Nasilenie objawów i czas ich utrzymywania się to kwestie indywidualne.
W większości przypadków pojawia gorączka przy ząbkowaniu. Warto wiedzieć, jaka temperatura przy ząbkowaniu jest akceptowalna, a jaka powinna skłonić do wizyty u pediatry. Temperatura przy ząbkowaniu nie powinna przekraczać 38 °C. Jeśli gorączka u niemowlaka przy ząbkowaniu jest wyższa i towarzyszą jej inne dolegliwości, jak najszybciej należy skonsultować się z lekarzem. Wysoka gorączka przy ząbkowaniu może oznaczać infekcję.
Sprawdź: Środki przeciwgorączkowe dla dzieci
Niektóre dolegliwości podczas ząbkowania uznawane są za typowe, odczuwa je większość maluchów. Ząbkowanie objawy zwykle daje takie jak:
- podwyższona temperatura (do 37,8 °C) – w trakcie ząbkowania gorączka nie powinna utrzymywać się dłużej niż 3 dni;
- obfite ślinienie – kiedy niemowlę zaczyna ząbkować, obficie się ślini; bardzo rzadko jest to objaw ząbkowania u 3-miesięcznego dziecka, u którego ślinienie się jest oznaką dojrzewania układu pokarmowego;
- opuchnięcie i rozpulchnienie dziąseł – dziąsła przy ząbkowaniu stają się przekrwione i bolą, z czym wiąże się kolejny z objawów;
- wkładanie do ust rączek i różnych przedmiotów – masowanie dziąseł w ten sposób pomaga złagodzić ból;
- brak apetytu, biegunka – biegunka przy ząbkowaniu może być skutkiem zwiększenia płynów w diecie malucha, zależność ząbkowanie a biegunka jest częsta zwłaszcza u dzieci karmionych piersią; brak apetytu przy ząbkowaniu jest spowodowany bólem odczuwanym w jamie ustnej.
Wynikającymi z dolegliwości fizycznych objawami ząbkowania są także płaczliwość, marudzenie, problemy ze snem i niepokój. W związku ze spadkiem jakości i zmniejszeniem ilości snu zauważalna może być zależność ząbkowanie a senność.
Objawy ząbkowania – nietypowe dolegliwości przy ząbkowaniu
Z kolei nietypowe objawy ząbkowania u dzieci to m.in.:
- katar – katar przy ząbkowaniu oznacza chorobę i wymaga wizyty u pediatry, organizm dziecka jest osłabiony w trakcie ząbkowania, dlatego infekcje są częstym problemem w tym czasie,
- kaszel – kaszel przy ząbkowaniu jest oznaką infekcji i może być efektem spływania po tylnej ścianie gardła wydzieliny z nosa, wymaga wizyty u lekarza.
Oznaki ząbkowania mogą nasilać się i łagodnieć okresowo, kiedy dziecku wychodzą zęby. Objawy ząbkowania należy bacznie obserwować, by w razie podejrzenia infekcji udać się z maluchem do lekarza.
Sprawdź: Preparaty na afty i pleśniawki
Kalendarz ząbkowania – kolejność wychodzenia zębów
To, kiedy dziecko zaczyna ząbkować, jest sprawą indywidualną, dlatego kalendarz ząbkowania powinien być wskazówką dla rodziców, a nie niepodważalnym rozkładem świadczącym o prawidłowym lub nieprawidłowym rozwoju dziecka.
Ząbkowanie u niemowlaka zwykle zaczyna się około 4.-5. miesiąca życia, rzadkością są pierwsze zęby w 3. miesiącu. Pierwsze ząbki u niemowlaka to dolne jedynki, miesiąc lub dwa później pojawiają się też górne jedynki. Kolejność wychodzenia zębów jest zwykle taka sama:
- od 3. do 9. miesiąca wyrzynają się dolne jedynki,
- od 5. do 12. miesiąca – jedynki górne,
- od około 9. do 13. miesiąca – dolne i górne dwójki,
- od około 10. do 18. miesiąca – dolne i górne czwórki,
- od około 15. do 20. miesiąca – dolne i górne trójki,
- od około 23. do 33. miesiąca – dolne i górne piątki.
Zęby trzonowe u dziecka, czyli czwórki i piątki, powinny pojawić się do 3. roku życia jako ostatnie z mleczaków. Kolejność wyrzynania zębów zwykle jest taka sama, ale u każdego dziecka może przebiegać w różnym tempie.
Preparaty na ząbkowanie
Ząbkowanie może być bardzo bolesne dla dziecka, dlatego warto wiedzieć, co można bezpiecznie podać maluchowi na ząbkowanie, by złagodzić dolegliwości. Dziąsła niemowlaka podczas ząbkowania można smarować preparatami dostępnymi w aptece, takimi jak żel na ząbkowanie i maść na ząbkowanie z wyciągami roślinnymi o właściwościach łagodzących, np. wyciągiem z rumianku, prawoślazu lekarskiego, szafranu czy szałwii lekarskiej. Żele na ząbkowanie mogą zawierać takżealoes, D-pantenol i substancje znieczulające, np. chlorowodorek lidokainy, a także odkażające, np. chlorek cetylopirydyniowy.
Sprawdź: Preparaty łagodzące objawy ząbkowania
Bolesne ząbkowanie mogą pomóc przetrwać także paracetamol i ibuprofen w dawkach dostosowanych do wieku dziecka, mogą być w formie zawiesiny lub syropu przeciwbólowego na ząbkowanie. Spotykane są też przeciwbólowe czopki na ząbkowanie.
Jak ulżyć dziecku w ząbkowaniu?
Sposoby na ząbkowanie przynoszące ulgę dziecku to także smoczki igryzaki. Najlepiej wybierać takie gryzaki na ząbkowanie, które można napełnić wodą. Wystarczy schłodzić je w lodówce i dać dziecku, by mogło, gryząc, masować obolałe dziąsła. Chłód złagodzi ich ból i przekrwienie.
Ulgę może przynieść też smoczek na ząbkowanie (smoczek-gryzak). O zęby u niemowlaka należy dbać od samego początku. Po każdym posiłku powinno się oczyścić dziąsła i zęby malca przy pomocy np. tetrowej pieluszki, silikonowej nakładki lub specjalnej szczoteczki dla maluchów.
Sprawdź: Multiwitaminy dla dzieci, żelki z witaminami, syropy z witaminami