Jak wygląda rozmowa z edukatorem diabetologicznym

Skąd diabetycy w Polsce czerpią wiedzę o swojej chorobie? Częściowo od diabetologa i pielęgniarki diabetologicznej, częściowo od innych pacjentów. Coraz częściej miejscem wymiany doświadczeń, a przez to i edukacji, staje się internet. Najwłaściwszym źródłem wiedzy w zakresie edukacji cukrzycowej jest jednak edukator diabetologiczny.

O możliwość spotkania z edukatorem można zapytać zarówno na oddziale diabetologicznym w szpitalu, jak i poprzez organizacje zajmujące się wspieraniem osób chorujących na cukrzycę. Edukatorzy udzielają się aktywnie na forach internetowych i facebookowych grupach tematycznych. Niektórzy mają własne strony lub są aktywni na portalach internetowych. Nic nie stoi na przeszkodzie, by w sieci znaleźć eksperta od edukacji w cukrzycy, ważne jest jednak, by edukacja – czy to w cztery oczy, czy za pośrednictwem internetu – była dostosowana do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta.

Czytaj także: Edukator diabetologiczny, czyli kto?

Jak przygotować się do spotkania z edukatorem?

Aby faktycznie skorzystać z konsultacji edukatora diabetologicznego, warto się do tego spotkania przygotować. Inne kwestie będą trapiły osoby ze świeżo zdiagnozowaną cukrzycą, w tym rodziców małych diabetyków; inne pacjentów z wieloletnim stażem choroby. Żeby najważniejsze pytania nie umknęły nam w toku emocjonującej nieraz rozmowy, warto je wszystkie zapisać w notesie.

Cennym źródłem informacji oraz punktem wyjścia do rozmowy z edukatorem jest dzienniczek kontroli, glukometr z aktualnymi danymi, a także spis ostatnich zaleceń uzyskanych od diabetologa. Warto przed wizytą spisać posiłki z kilku ostatnich dni, być może analiza tego, co jemy, przyniesie odpowiedzi na ważne pytania odnośnie glikemii. Warto pomyśleć o takim stroju, który pozwoli edukatorowi popatrzeć na stan skóry w miejscu podawania insuliny czy zakładania wkłucia do pompy.

Warto wiedzieć, że edukator to nie tylko skarbnica wiedzy teoretycznej, ale też osoba, która może nas wspomóc technicznie w kwestii obsługi glukometru, pompy insulinowej czy systemu do ciągłego monitorowania glikemii.

Umawiając się na spotkanie, trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że edukator nie zna odpowiedzi na wszystkie pytania, które dręczą diabetyków. Cukrzyca jest zmienną i nieprzewidywalną chorobą, a decyzje dotyczące podawanych dawek insulin czy dziennego menu za każdym razem muszą być podejmowane od nowa – zależnie od sytuacji, poziomu cukru we krwi itd. Zawsze są to też decyzje bardzo indywidualne, dostosowane do konkretnego pacjenta.

Na jakie pytania może odpowiedzieć edukator?

Dla edukatora nie istnieją pytania niestosowne czy banalne – każde jest ważne, jeśli tylko nurtuje samego diabetyka. Pacjenci bardzo często pytają o możliwości wyleczenia cukrzycy – dotyczy to przede wszystkim osób z krótkim stażem choroby. Równie często omawiane są kwestie hipo- i hiperglikemii i radzenia sobie z nimi. Wspólnie rozwiązuje się problemy dotyczące aktywności fizycznej, radzenia sobie młodego diabetyka w szkole, odnalezienia się w grupie rówieśniczej. Innymi słowy, edukator rozmawia z diabetykiem o cukrzycy i o życiu z cukrzycą, bazując na wiedzy teoretycznej i doświadczeniu w pracy z pacjentami.

Na spotkanie z edukatorem diabetologicznym może umówić się zarówno osoba z cukrzycą typu 1., jak i typu 2. Najczęściej korzystają z konsultacji osoby z niedawno zdiagnozowana chorobą. Początkowo wiedza diabetyka dotycząca reakcji na określone sytuacje, które zdarzają się w ciągu doby, może być niekompletna, pełna sprzeczności i obaw o podjęcie złej decyzji. Edukator jest w stanie przekazać sprawdzone wytyczne oraz wytłumaczyć mechanizmy rządzące cukrzycą, a także zasugerować rozwiązanie indywidualnych problemów cukrzycowych.

Pytania, na które edukator nie odpowie

Należy pamiętać, że rolą edukatora jest przekazywanie wiedzy z zakresu cukrzycy i życia z nią. Nie może on natomiast sugerować zmian w terapii, modyfikować dawek insuliny czy wchodzić w kompetencje diabetologa. Edukator nie jest lekarzem, a tylko diabetolog może dokonywać kluczowych zmian związanych z leczeniem, zarówno insuliną, jak i doustnymi lekami na cukrzycę. Edukator nie odpowie też na pytanie, które nurtuje większość osób z cukrzycą typu 1. – dlaczego ja zachorowałem / dlaczego zachorowało moje dziecko.

Edukator nie powinien też zachęcać do korzystania z określonego modelu glukometru czy pompy – w procesie edukacji powinien być obiektywny i transparentny. Można natomiast porozmawiać z nim na temat różnych modeli glukometrów czy pomp i poprosić o wytłumaczenie różnic pomiędzy nimi.

Czytaj także: Na co zwracać uwagę, wybierając glukometr?

Masz długi staż w cukrzycy? To Cię nie zwalnia z obowiązku uzupełniania wiedzy

Bardzo ważna jest praca na rzecz reedukacji – pamiętajmy, że cukrzyca jest chorobą zmienną, wielowątkową. Coraz więcej jest też rozwiązań technologicznych, które mogą ułatwić życie z chorobą, jeśli będą odpowiednio wdrożone i stosowane. Dlatego właśnie istotne jest stałe aktualizowanie swojej wiedzy o cukrzycy.