Podczas ciąży niezbędne jest wyrównanie poziomu żelaza we krwi, ponieważ zarówno zbyt wysoka, jak i zbyt niska zawartość tego pierwiastka w organizmie niesie za sobą szkodliwe skutki.
Żelazo pod kontrolą – czy nadmiar tego pierwiastka może wywołać cukrzycę ciążową?
Żelazo jest niezbędnym do życia organizmów mikroelementem, który bierze udział w przemianach biochemicznych komórek, a także w transporcie tlenu. Niskie dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek powoduje, że całkowita potrzebna jego ilość może być uzupełniona z pożywieniem. Największą zawartość żelaza znajdziemy w takich produktach, jak: mięso, rośliny strączkowe, wątroba, żółtka jaj czy mleko.
Istnieją jednak stany, w trakcie których dochodzi do niedoboru żelaza. Zwykle niedobór wynika z niedostatecznej podaży tego pierwiastka z pożywieniem lub zaburzenia jego wchłaniania, ale może również wskazywać na krwawienie z przewodu pokarmowego. Najpoważniejszym skutkiem niedoboru jest niedokrwistość – w takiej sytuacji konieczna jest dodatkowa suplementacja żelaza.
Ze względu na wyższe zapotrzebowanie żelaza w ciąży zwykle zaleca się uzupełnienie tego pierwiastka. Jednak – jak donoszą naukowcy z Maryland – do tematu suplementacji należy podejść z rozsądkiem.
>> Czym jest cukrzyca ciążowa? Czym różni się od cukrzycy 1. lub 2. typu?
Badanie biomarkerów żelaza
Badacze z Naukowego Instytutu Zdrowia w Maryland postanowili przebadać kobiety pod kątem związku między poziomem żelaza we krwi a rozwojem cukrzycy.
W tym celu naukowcy przeanalizowali u ciężarnych poziom biomarkerów żelaza, a dokładnie ferrytyny (czyli polipeptydu wiążącego jony pierwiastka w wątrobie) i hepcydyny, odpowiadającej za utrzymanie równowagi żelaza w organizmie.
W badaniu wzięło udział 107 kobiet z cukrzycą ciążową i 214 zdrowych, zaś badanie krwi było wykonywane 4 razy w trakcie ciąży. Badania wykazały, że poziom hepcydyny i ferrytyny był wyraźnie wyższy u kobiet z rozwiniętą cukrzycą ciążową w porównaniu ze zdrowymi. Wniosek: wyższy poziom żelaza może zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej.
>> Czynniki ryzyka zachorowania na cukrzycę ciążową
Czy suplementacja żelaza w ciąży jest konieczna?
Prowadzone do tej pory badania potwierdziły, że zarówno zbyt wysoki, jak i zbyt niski poziom żelaza we krwi może wywołać negatywne skutki dla kobiet w ciąży. Dlatego każda kobieta w pierwszym trymestrze powinna być poddana badaniom i na podstawie wyników podjąć decyzję o suplementacji.
Badania z Maryland potwierdzają jedynie, że żelazo może być jednym z czynników zwiększających ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej, a nie inicjatorem, ale niezbędna jest kontynuacja obserwacji.
>> Niedobór żelaza – jakie są jego objawy, co jeść, by uzupełnić niedobory
