Latem częściej myślimy o zdrowym stylu życia i podejmujemy mnóstwo wysiłków, aby nie tylko lepiej wyglądać, lecz także zbudować solidny fundament dla naszej kondycji i dobrego samopoczucia na kolejne miesiące. Każdy moment jest dobry na podjęcie świadomej decyzji o zadbaniu o zdrowie. Kiedy już dojdziemy do tej przełomowej chwili, może pojawić się pytanie: od czego zacząć? Najlepiej od początku – a więc działać tam, gdzie wykuwa się tarcza ochronna dla naszego organizmu. Tym miejscem są jelita wraz z zasiedlającymi je mikroorganizmami.
Zdrowe jelita – klucz do zdrowia całego organizmu

Prozdrowotny styl życia obejmuje właściwy sposób odżywiania, który wpływa na skład mikroflory jelitowej człowieka (inaczej mikrobioty). To z kolei ma niebagatelne znaczenie dla zachowania zdrowia i ochrony przed infekcjami, a także smukłej sylwetki czy nawet – jak donoszą ostatnie badania japońskich naukowców – ochrony przed demencją i innymi dolegliwościami związanymi z procesem starzenia się. Szczególną rolę protekcyjną odgrywają bakterie probiotyczne, które korzystnie wpływają zarówno na przewód pokarmowy, jak i na nasz cały organizm. Kluczem do rozszyfrowania popularnego stwierdzenia, że zdrowie zaczyna się w jelitach, jest właśnie skupienie się na roli bakterii probiotycznych, a także innych mikroorganizmów tworzących mikroflorę układu pokarmowego.
Zdrowe jelita i prawidłowa mikroflora układu pokarmowego – dlaczego to takie ważne?
Dbałość o zdrowie jelit i prawidłowy skład mikroflory bakteryjnej to troska o ważny organ, który nieustannie wpływa na zdrowie oraz samopoczucie, a także wzmacnia układ odpornościowy. Aby uświadomić sobie jego znaczenie, warto wspomnieć, że łączna masa mikrobioty jelitowej wynosi aż 1,5–2 kg, a liczba komórek organizmów, które ją tworzą, jest szacowana na 100 bilionów, czyli 10 razy więcej niż komórek ciała człowieka.
Obecnie wiadomo, że mikrobiota jelitowa nie uczestniczy wyłącznie w procesach związanych z trawieniem i wchłanianiem substancji pokarmowych. Bakterie wchodzące w skład mikrobioty jelitowej pełnią w organizmie wiele funkcji, a ich prawidłowa struktura ilościowa i jakościowa wspiera równowagę całego organizmu, kształtując odporność, metabolizm i syntezę wielu związków chemicznych. W związku z tym, że niektóre gatunki lub rodzaje bakterii bytujących w jelicie mogą mieć właściwości chorobotwórcze, istotne jest, aby przewagę ilościową zachowały bakterie korzystnie wpływające na procesy przebiegające w jelitach, a w ten sposób działające prozdrowotnie na cały organizm.
Kiedy jelita są zdrowe, panuje w nich stan zwany eubiozą. Stan eubiozy mikrobioty jelitowej charakteryzuje się przewagą pożądanych bakterii, niezbędnych w prawidłowym procesie trawienia, wchłaniania, a także w metabolizmie i ochronie immunologicznej całego organizmu.
Eubioza ulega zachwianiu m.in. podczas stresu, przy stosowaniu niewłaściwej diety oraz po antybiotykoterapii. Wówczas dochodzi do namnażania się szkodliwych bakterii, które w zdrowym organizmie są nieliczne (około 10%). Powoduje to szereg niekorzystnych zjawisk: wzrost substancji toksycznych (amoniak, azotyny, aminy) oraz rozwój dolegliwości, takich jak: zaparcia, biegunka, wzdęcia, a nawet uszkodzenie kosmków jelitowych czy wzrost przepuszczalności płynów do światła jelita.
Do prawidłowego funkcjonowania jelit niezbędna jest obecność i aktywność poszczególnych rodzajów bądź grup dobroczynnych (czyli probiotycznych) bakterii. Niejednokrotnie funkcje poszczególnych grup bakterii uzupełniają się i są zależne od wspólnego występowania różnych gatunków mikroorganizmów.
Jedną z funkcji mikrobioty jelitowej jest wytwarzanie enzymów, które rozkładają substancje niestrawialne bądź trudno strawialne dla człowieka. Dzięki prawidłowej aktywności mikrobioty z docierających do jelita grubego „resztek” odzyskiwane są substancje potrzebne do życia oraz syntetyzowane są witaminy K, B1, B6, B12 czy kwas foliowy.
Prawidłowa mikrobiota jelitowa wspomaga także zachowanie wydajnej bariery jelitowej, która chroni organizm przed elementami potencjalnie szkodliwymi (toksyny, bakterie i grzyby).
Zdrowe jelito i właściwie funkcjonująca mikrobiota poprawiają wchłanianie wielu cennych składników mineralnych: sodu, potasu, magnezu i wapnia.
Pożyteczne bakterie – jak dbają o nasze zdrowie?
Słowo „probiotyk” pochodzi z języka greckiego, a wyrażenie pro bios oznacza „dla życia”. Według aktualnie obowiązującej definicji WHO terminem „probiotyki” określa się żywe organizmy, które podawane w odpowiednich ilościach wykazują korzystne działanie zdrowotne. Zalicza się do nich bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Do probiotyków należą także drożdżaki Saccharomyces boulardii.
Najliczniejszymi bakteriami występującymi w jelicie grubym są bakterie pełniące funkcję ochronną, tj. Bifidobacterium spp., Bacteroides spp. i Lactobacillus spp. Bakterie te uczestniczą m.in. w rozkładzie węglowodanów, białek i lipidów. Na drodze fermentacji bakterie ochronne syntetyzują m.in. kwas mlekowy, który zakwasza środowisko jelitowe i utrzymuje korzystne, lekko kwaśne pH, zwalczając jednocześnie bakterie chorobotwórcze. Dodatkowo wymienione dobroczynne bakterie chronią organizm, zapobiegając przyleganiu patogenów do nabłonka jelitowego.
Aby zapewnić równowagę mikroflory bakteryjnej i uzupełnić ją korzystnymi dla naszego zdrowia drobnoustrojami, możemy sięgnąć po ich źródła pokarmowe, takie jak mleczne napoje fermentowane: kefir, kwaśne mleko, maślankę, jogurt i mleko acidofilne, a także produkty kiszone, np. kapustę i ogórki. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że możliwości przyswajania probiotyków z dietą są ograniczone. Aby odbudować równowagę mikroflory bakteryjnej, warto sięgnąć po preparaty, które jednorazowo pomagają dostarczyć dużą ilość szczepów bakteryjnych o naukowo potwierdzonym korzystnym działaniu, np. aż miliard bakterii z pięciu szczepów w jednej kapsułce w przypadku dostępnego w aptekach nowoczesnego preparatu Tributron. Przy wyborze suplementu dobrze jest także wziąć pod uwagę technologię zastosowaną przy produkcji preparatu. Zaawansowany proces jego wytwarzania z zastosowaniem technologii krioprotekcji chroni bakterie probiotyczne przed stresem mechanicznym i termicznym podczas wytwarzania i przechowywania produktu oraz przed działaniem soku żołądkowego i żółci. Dzięki temu odpowiednia liczba żywych bakterii może dotrzeć do jelita, aby spełnić pożyteczną funkcję.
Probiotyki, prebiotyki, a może coś więcej dla zdrowia jelit?
W procesach fermentacji związanych z aktywnością pożytecznych drobnoustrojów powstają również tzw. krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA, ang. short-chain fatty acids). Najlepiej zbadanym krótkołańcuchowym kwasem tłuszczowym jest mało stabilny chemicznie kwas masłowy, szybko przekształcający się w maślan. Kwas masłowy wykazuje działanie przeciwzapalne, odżywia i regeneruje komórki nabłonka jelitowego, dzięki czemu wspiera prawidłowe funkcjonowanie bariery jelitowej. Ponadto kwas masłowy poprawia wzrost kosmków jelitowych i motorykę jelit.
Produkcję kwasu masłowego w jelicie grubym zwiększają pewne substancje zawarte w diecie, zwłaszcza błonnik. Wzrost poziomu kwasu masłowego w jelicie możemy zatem osiągnąć dzięki diecie i spożywaniu większej ilości produktów zawierających błonnik. Problem polega jednak na tym, że nie wszyscy dobrze go tolerują, a część osób nawet stara się ograniczać przyjmowanie produktów z błonnikiem. Dotyczy to np. uskarżających się na bóle brzucha lub biegunkę. W wyniku badań naukowych w ostatnich latach pojawiły się nowoczesne preparaty, które kompleksowo wspomagają prawidłowe funkcjonowanie jelit i mikroflory jelitowej, dostarczając probiotyki i prebiotyki, czyli substancje wspomagające namnażanie się pożytecznych bakterii, a także kwasu masłowego.
W przypadku suplementacji kwasu masłowego (a precyzyjniej soli sodowej kwasu masłowego) istotnym zagadnieniem jest dostarczenie go do jelita w postaci nierozłożonej (jest on związkiem nietrwałym chemicznie). Przez wiele lat problemem w stosowaniu kwasu masłowego w suplementacji był właśnie szybki metabolizm, poważnie utrudniający jego dotarcie do dalszych odcinków przewodu pokarmowego.
Duża zmiana dokonała się dzięki technologii mikrootoczkowania kwasu masłowego, tzn. chronienia w matrycy lipidowej. Technika otoczkowania i mikrogranulacji powoduje, że proces uwalniania kwasu masłowego odbywa się dopiero w pożądanym miejscu docelowym, a więc w jelicie cienkim – na całej jego długości – oraz w jelicie grubym. Z mikrogranulki są uwalniane kolejne ilości kwasu masłowego. Ta zaawansowana technologia zapewniająca trwałość i właściwe uwalnianie zawartości kapsułki została zastosowana np. w suplemencie diety Tributron.
Preparat może być bardzo przydatny szczególnie dla osób z nadmierną wrażliwością jelit, stosujących dietę lekkostrawną i ubogą w błonnik, a także wszystkich, którzy chcą zadbać o właściwe funkcjonowanie przewodu pokarmowego.
W ostatnich latach obserwuje się intensywny rozwój badań nad rolą mikroflory jelitowej w organizmie człowieka i nad jej wpływem na zdrowie. Ciągle przybywa nowych odkryć w tej dziedzinie. Dowody naukowe wskazują, że suplementacja odpowiedniej kombinacji bakterii probiotycznych, takich jak Lactobacillus i Bifidobacterium, wspomaga neutralizowanie wielu negatywnych czynników. Probiotyki mogą przywrócić naturalną funkcję ochronną jelit.
Troska o prawidłowy stan mikroflory przewodu pokarmowego jest zatem przykładem świadomego oddziaływania nie tylko w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania jelit, lecz także utrzymania dobrego stanu zdrowia całego organizmu. Dzięki preparatom farmaceutycznym o kompleksowym składzie, wygodnym i bezpiecznym w stosowaniu, takim jak suplement diety Tributron, dbanie o równowagę i zdrowie mikrobioty jest łatwiejsze niż dotychczas.













