Wyrostek robaczkowy został nam po roślinożernych przodkach, ale wciąż tylko domyślamy się jego funkcji. Dawniej wyrostek robaczkowy wycinano na wszelki wypadek, dziś usuwa się go jedynie, gdy trzeba, czyli na przykład gdy nastąpi zapalenie.
Wyrostek robaczkowy – gdzie jest, jak wygląda, jakie ma funkcje?
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.

Wyrostek robaczkowy – jak wygląda i gdzie jest?
Dawniej wyrostek robaczkowy nazywany był ślepą kiszką – jest w tym dużo racji. To ślepo zakończony fragment jelita zwykle odchodzący od kątnicy. Ma od 5 do 20 cm długości, jego średnica nie przekracza 10 mm. Zbudowany jest z błony śluzowej, ma gruczoły jelitowe i liczne skupiska tkanki limfatycznej w postaci grudek. Ma też silnie rozwiniętą warstwę mięśniową, jest unaczyniony i unerwiony. Co ciekawie, u dzieci wyrostek robaczkowy jest jeszcze drożny, u dorosłych już nie.
Usytuowanie wyrostka robaczkowego jest u każdego inne. Na ogół ukryty jest za kątnicą (wyrostek zakątniczy), między splotami jelit lub zwisa swobodnie do jamy miednicy mniejszej.
Po której stronie jest wyrostek robaczkowy?
Wyrostek znajduje się po prawej stronie brzucha, blisko okolicy pachwiny, w tzw. dole biodrowym. Wyjątkowo, w przypadku odwrotnego ułożenia trzewi albo malrotacji jelit znajduje się w okolicy lewego dołu biodrowego.
Jaką funkcję pełni wyrostek robaczkowy?
Jednak do czego nam służy wyrostek robaczkowy, dokładnie nie wiadomo. Bywa nazywany migdałkiem jelitowym lub brzusznym, ponieważ w jego wnętrzu znajduje się duża ilość tkanki chłonnej – tak jak w migdałkach podniebiennych. Badania naukowe dowodzą, że magazynuje bakterie wytwarzane przez krwinki białe, które chronią organizm przed wirusami, upatruje się więc roli wyrostka robaczkowego w działaniu układu immunologicznego. Natomiast funkcja wyrostka robaczkowego dla układu pokarmowego nie jest znana.
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Z obecności wyrostka zwykle nie zdajemy sobie sprawy, dopóki nie pojawi się w nim stan zapalny (tzw. zapalenie wyrostka robaczkowego). Pierwszym objawem zapalenia wyrostka jest narastający ból brzucha (na ogół po prawej stronie, ale możemy odczuwać ból całego brzucha). Dołączają do niego nudności, brak apetytu, wymioty, zaparcie lub biegunka, wysoka temperatura, napięcie mięśni brzucha (tzw. twardy brzuch). Wyrostek robaczkowy ze stanem zapalnym zaczyna puchnąć i zbiera się w nim ropa, może pęknąć. Z ostrym bólem brzucha należy zawsze zgłosić się od razu do szpitalnego oddziału ratunkowego. Zbyt późno udzielona pomoc medyczna niesie za sobą ryzyko wystąpienia zapalenia otrzewnej, które zagraża życiu.
Zapalenie wyrostka może pojawić się u każdego, najczęściej jednak pojawia sie u dzieci w wieku od 6 do 10 lat. Leczy się je operacyjnie (poprzez usubięcie wyrostka). Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego (wymagające natychmiastowej operacji) występuje u 1 na 10 000 osób w ciągu roku.
Czy można profilaktycznie usunąć wyrostek robaczkowy?
Dawniej wyrostek robaczkowy wycinano na wszelki wypadek, dziś usuwa się go jedynie, gdy trzeba, czyli na przykład gdy nastąpi zapalenie.
Czy każdy ma wyrostek robaczkowy?
Tak, to nasza pozostałość po roślinożernych przodkach. Wyrostek robaczkowy ma także większość żyjących dziś gryzoni, mają go naczelne i australijskie torbacze.
>> Stomia, czyli ujście jelit na brzuchu. Przyczyny, pielęgnacja i dieta przy stomii