Zespół metaboliczny sam w sobie nie jest uznawany za jednostkę chorobową, ale jego obecność znacząco zwiększa ryzyko chorób serca oraz cukrzycy typu 2
Zespół metaboliczny – co to jest? Objawy i kryteria
Co to jest zespół metaboliczny?
Zespół metaboliczny to szereg czynników ryzyka, które skojarzone ze sobą, zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania przede wszystkim na cukrzycę typu 2., miażdżycę i chorobę niedokrwienną serca, ale również mogą doprowadzić do niealkoholowego stłuszczenia wątroby, niepłodności i szeregu innych zaburzeń.
Kryteria rozpoznania i objawy zespołu metabolicznego
Lekarze, stawiając diagnozę zespołu metabolicznego, posługują się wytycznymi Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej z 2009 roku. Aby stwierdzić zespół metaboliczny, muszą być spełnione co najmniej trzy z pięciu kryteriów:
- zwiększony obwód talii – w populacji europejskiej: ≥80 cm u kobiet i ≥94 cm u mężczyzn;
- stężenie triglicerydów >150 mg/dl (1,7 mmol/l) lub leczenie hipertriglicerydemii;
- stężenie HDL C < 50 mg/dl (1,3 mmol/l) – u kobiet oraz <40 mg/dl (1,0 mmol/l) – u mężczyzn lub leczenie tego zaburzenia lipidowego;
- ciśnienie tętnicze skurczowe ≥130 mm Hg lub rozkurczowe ≥85 mm Hg, bądź leczenie rozpoznanego wcześniej nadciśnienia tętniczego;
- poziom glukozy w osoczu na czczo ≥100 mg/dl (5,6 mmol/l) lub leczenie farmakologiczne cukrzycy typu 2.
Najczęściej występującym kryterium rozpoznania zespołu metabolicznego jest zwiększony obwód pasa. Wcześniejsze definicje zespołu metabolicznego (z roku 2005 i starsze) mówiły nawet o tym, że otyłość brzuszna jest elementem niezbędnym do jego rozpoznania (obwód talii oraz dowolne dwa czynniki).
W podejściu IDF z roku 2009 zostało to zmienione – obecnie mówi się o dowolnych trzech składowych z pięciu, choć nadal tłuszcz trzewny jest jednym z bardziej rozpowszechnionych czynników ryzyka. Drugim co do częstości występowania jest nadciśnienie tętnicze.
Czytaj więcej o zespole metabolicznym
Przyczyny zespołu metabolicznego
Rozpowszechnienie zespołu metabolicznego, obserwowane praktycznie w każdej szerokości geograficznej, wynika bezpośrednio ze zmian cywilizacyjnych, czyli współczesnego trybu życia i odżywiania. Nadmierna konsumpcja wysokoenergetycznych posiłków oraz niewielka aktywność fizyczna prowadzą do nadmiernego przyrostu masy ciała, który – co potwierdza medycyna, nie jest jedynie problemem estetycznym, ale mocno przekłada się na stan zdrowia.
Czytaj więcej: Przyczyny zespołu metabolicznego. Na co uważać i jak leczyć zespół metaboliczny?
