Pieczenie w okolicy odbytu, ból, jasna krew w stolcu – to najbardziej typowe objawy choroby hemoroidalnej. W ramach łagodzenia objawów hemoroidów stosuje się odpowiednie leki o działaniu objawowym (głównie maści i czopki na hemoroidy) oraz zaleca się zmiany w stylu życie (dieta bogata w błonnik i dostateczne nawodnienie organizmu). W przypadku zaawansowanych hemoroidów koniecznie staje się leczenie chirurgiczne.
Hemoroidy – objawy, przyczyny, leki na hemoroidy

Cierpi na nie połowa dorosłej populacji, dzieciom dokuczają bardzo rzadko. Są dolegliwością wyjątkowo nieprzyjemną, i choć dawno już przestały być tematem tabu, to wciąż niechętnie o nich mówimy i równie niechętnie zgłaszamy się na badania lekarskie. A przecież hemoroidy znane są ludzkości od niepamiętnych czasów. Dzisiaj natomiast jesteśmy w stanie skutecznie łagodzić ich objawy.
Co to są hemoroidy?
Nazywamy je “hemoroidami” dopiero wtedy, gdy zaczną nam dokuczać. Tymczasem guzki krwawnicze lub hemoroidalne, wewnętrzne i zewnętrzne, ma każdy zdrowy człowiek, choć niewiele osób w ogóle ma tego świadomość. Dopiero wtedy, gdy w guzkach tych dojdzie do zastoju krwi żylnej lub do zakrzepów i gdy zaczynają boleć lub krwawić, mamy do czynienia z tak zwaną chorobą hemoroidalną. W polszczyźnie mocno zakorzeniła się jednak nawa „hemoroidy”, która powszechnie stosowana jest do określenia zmian chorobowych wokół guzków krwawniczych.
>> Leki i preparaty na hemoroidy. Czopki, żele, maści, kremy na hemoroidy
Jakie są objawy hemoroidów?
Wśród objawów hemoroidów przede wszystkim wymienić należy wyraźnie odczuwalny dyskomfort w okolicy odbytu, który nie ogranicza się do samego momentu wypróżnienia, ale towarzyszy nam przez dłuższy czas.
Może to być:
- swędzenie lub pieczenie,
- uczucie podrażnienia,
- wrażenie niepełnego wypróżnienia,
- rozpierający ból o różnym natężeniu.
Niekiedy guzki wypadają na zewnątrz odbytu i można je wyczuć dotykiem. Gdy w guzkach dojdzie do zakrzepów bądź pęknięcia żyły, ból jest znaczny, a w okolicy odbytu pojawi się charakterystyczna, bolesna grudka w sinym odcieniu. Gdy ustąpi stan zaostrzenia, wypadnięte hemoroidy mogą cofnąć się samoistnie, a objawy złagodnieć.
Objawem, który bezwzględnie powinien nas skłonić do wizyty u lekarza, jest krwawienie z odbytu. Krew może się pojawić w postaci niewielkich śladów na papierze toaletowym, gdy krwawienie będzie silniejsze, widać będzie ją w muszli albo na powierzchni stolca. Istotnym rozróżnieniem jest kolor krwi: przy krwawiących hemoroidach będzie miała jasny, żywy odcień.
Guzki odbytu krwawią przy wypróżnieniach, zwłaszcza przy intensywnym wysiłku, jaki towarzyszy oddawaniu stolca przy zaparciach – dlatego krew, która wtedy się pojawia, jest świeża i jasna. Jeśli zaobserwujemy większe skrzepy, ciemnoczerwone pasma krwi lub stolce w kolorze czarnym, to sygnał poważniejszych schorzeń, które wymagać będą innych, obszerniejszych badań i diagnozy.
Podsumowując, objawy hemoroidów - czy prawidłowo, choroby hemoroidalnej - to:
- swędzenie lub pieczenie w okolicy odbytu
- uczucie podrażnienia
- ból
- uczucie niepełnego wypróżnienia
- krwawienie z odbytu przy wypróżnieniach
- wypadnięcie guzków na zewnątrz
![]() | Czopki UniGel Apotex ProctoTo wyrób medyczny, który wspomaga proces gojenia zarówno ostrych, jak i przewlekłych ran błony śluzowej odbytu i odbytnicy, czyli m.in. hemoroidów. |
Skąd się biorą hemoroidy
Przyczyną hemoroidów - choroby hemoroidalnej, powiększenia guzków krwawniczych - jest zwiększone ciśnienie krwi lub jej zastój w splotach żylnych w okolicy odbytu. Może ono być stałe lub czasowe, może je wywołać zwyczajna skądinąd sytuacja, jak siedzący tryb życia, skłonność do zaparć lub biegunki, ale także intensywne treningi biegów długodystansowych. Zdarza się, że hemoroidy wystąpią u chorych na inne, poważniejsze choroby, jak marskość wątroby czy wrodzone wady naczyń krwionośnych lub guzy miednicy małej. Gdy pacjent trafi już do lekarza - zawsze lepiej wcześniej niż później - powinien się spodziewać lub wręcz poprosić o badanie odbytu.
Hemoroidy w ciąży
Czy to powód do niepokoju? Hemoroidy pojawiają się u kobiet w ciąży bardzo często - z przypadłością tą boryka się ponad połowa ciężarnych. Zarówno w ciąży, jak i przy guzach wspomnianych wyżej, przyczyną hemoroidów jest mechaniczny ucisk na naczynia krwionośne, który utrudnia odpływ krwi z żył w okolicy odbytu. Warto wiedzieć, że hemoroidy ciężarnych ustępują zazwyczaj samoistnie po porodzie. Z uwagi na ryzyko, operacje hemoroidów podczas ciąży są niewskazane, leczy się je na ogół zachowawczo.
Hemoroidy – leczenie
U większości pacjentów skarżących się na dolegliwości związane z hemoroidami, wystarczające będzie leczenie objawowe, za pomocą czopków, maści lub kremów do stosowania miejscowego, dostępnych bez recepty. Mają one działanie przeciwbólowe i ściągające, wspomagają regenerację błony śluzowej odbytu i przyspieszają gojenie się ewentualnych ran.
Gdy choroba hemoroidalna nie jest bardzo zaawansowana lub gdy dokuczają nam sporadycznie pojedyncze guzki, możemy sobie pomóc domowymi sposobami, jak nasiadówki z ziół ściągających i łagodzących objawy np. z kory dębu lub kasztanowca, lub z zimnych okładów.
Substancje aktywne w maściach i kremach na hemoroidy:
- wyciągi roślinne z: kory kasztanowca, korzenia ruszczyku, kwiatostanu kocanki, oczaru wirginijskiego, aloesu,
- lidokaina, tetrakaina – substancje miejscowo znieczulające
- hydrokortyzon – o działaniu przeciwzapalnym
- standaryzowaną zawiesinę kultury bakteryjnej Escherichia coli
- tribenozyd – o działaniu łagodzącym i przyspieszającym gojenie
- kwas hialuronowy, ektoina – substancje wiążące wodę
- trokserutyna, ruskogenina – substancje uszczelniające naczynia krwionośne
Podobne działanie do maści i kremów mają czopki na żylaki odbytu. Od maści i kremów różnią się głównie formą aplikacji, bazują na podobnych substancjach aktywnych, które mają za zadanie zmniejszenie bolesnych objawów i poprawę komfortu pacjenta.
Gdy objawy bólowe nasilają się, lub gdy pojawia się krwawienie z odbytu, wizyta u lekarza będzie już absolutnie konieczna. Prócz wspomnianych preparatów miejscowych lekarz zalecić może wtedy leczenie farmakologiczne, w tym także antybiotyki. Wśród leków zalecanych w farmakoterapii hemoroidów na początek stosuje się preparaty zmniejszające obrzęk, pieczenie i ból, a także środki rozluźniające stolec.
Czy operacja hemoroidów zawsze jest konieczna?
Gdy leki nie przynoszą skutku, potrzebna będzie interwencja chirurga. Rodzaje operacji hemoroidów zależą od stanu zaawansowania choroby. W przypadku hemoroidów I i II stopnia stosuje się na ogół tzw. gumkowanie, czyli założenie podwiązek gumowych na guzki zewnętrzne, przy hemoroidach III stopniu lekarz może wybrać:
- podwiązki gumowe
- wycięcie guzków
- zabieg z wykorzystaniem zszywacza
Warto wiedzieć, że o ile gumkowanie daje mniejsze dolegliwości pooperacyjne i znacznie mniejszą możliwość powikłań, to niestety wiąże się także z większą szansą nawrotu schorzenia. Zawsze jednak wybór leczenia jest decyzją lekarza i zależy od stopnia zaawansowania dolegliwości.
Jak zapobiegać hemoroidom
Choć jedni z nas są bardziej, a inni mniej podatni na wystąpienie tego schorzenia, zawsze warto poznać kilka profilaktycznych wskazówek. Przydadzą się zarówno tym, którzy poznali już, co to za dolegliwość, by nie musieli borykać się z nią zbyt często, jak i tym, którzy mogą jeszcze uniknąć tego schorzenia.
Żeby unikać tego, co “lubią” hemoroidy, stosujmy się do uniwersalnych zasad zdrowego trybu życia:
- dbajmy o regularne wypróżnienia
- pijmy odpowiednią ilość wody
- jedzmy potrawy bogate w błonnik
- i przede wszystkim znajdźmy czas na umiarkowany, ale regularny, najlepiej codzienny ruch
Hemoroidy to częsty problem osób mających problemy z regularnym wypróżnianiem się. W ramach profilaktyki choroby hemoroidalnej zaleca się dietę bogatą w błonnik, który zwiększ objętość stolca i pobudza perystaltykę jelit. Regularnym wypróżnieniom służy też odpowiednia podaż płynów.
Unikać należy: białego pieczywa, bananów, słodyczy, ostrych przypraw, alkoholu.
Hemoroidy mają niestety tendencje do nawrotów, dlatego warto zaopatrzyć domową apteczkę w miejscowe środki łagodzące objawy, a także w zioła, które miejscowo działają ściągająco i niwelują dokuczliwe objawy. Pomocniczo warto stosować też środki wzmacniające ściany naczyń krwionośnych (pochodne rutyny).