Stłuczenie powstaje na skutek urazu – najczyściej w wyniku upadku lub uderzenia – bez przerwania ciągłości skóry. Jest to jedno z najczęstszych obrażeń ciała. Zwykle towarzyszy mu bolesność, szczególnie podczas ruchu, obrzęk i zasinienie. Sprawdź objawy stłuczenia. Jak odróżnić stłuczenie od zwichnięcia? Co stosować na stłuczenia?
To jedno z najczęstszych obrażeń ciała. Co stosować na stłuczenia?
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.
Stłuczenie to tępy uraz bez przerwania ciągłości skóry, któremu towarzyszą podskórne wylewy krwi, obrzęki, ból oraz problemy z ruchomością stawu. Przy stłuczeniu uszkodzona zostaje tkanka podskórna, mięśniowa, stawy okołotkankowe i okostna. W wyniku uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych dochodzi do wynaczynienia krwi do skóry i tkanki podskórnej, co skutkuje powstaniem siniaka oraz obrzęku. Siniaki, nawet rozległe, nie stanowią większego zagrożenia, jeśli nie towarzyszy im bardzo duży ból. One same w kolejnych dniach zmieniają barwę z ciemnofioletowej poprzez rdzawą aż do zielonej lub żółtej. Skutkiem stłuczenia może być również krwiak. Powstaje on w wyniku wylewu krwi do tkanek lub naturalnych jam ciała.
Stłuczenie łatwo pomylić ze zwichnięciem, a w niektórych wypadkach nawet z pęknięciem kości, które wymagają konsultacji z lekarzem – dzieje się tak na przykład przy urazach palców, kiedy objawy stłuczenia i złamania początkowo mogą być bardzo podobne.
- >> Preparaty na kontuzje stawów, żele i maści przeciwbólowe i przeciwobrzękowe
- >> Plastry przeciwbólowe i rozgrzewające, plastry chłodzące, kompresy żelowe
Objawy stłuczenia. Jak wygląda stłuczenie?
Najczęstszymi objawami stłuczenia są:
- obrzęk,
- bolesność w miejscu stłuczenia,
- zniekształcenie stawu,
- krwawe wybroczyny pod skórą, podskórne krwawe wylewy w miejscu uszkodzenia naczyń krwionośnych,
- ograniczenie ruchomości kontuzjowanego stawu,
- podniesienie temperatury uszkodzonej tkanki,
- nadwrażliwość na dotyk w miejscu stłuczenia.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Objawy stłuczenia są niemal identyczne z objawami skręcenia czy zwichnięcia, skręceniu i zwichnięciu towarzyszy jednak dużo silniejszy ból.
Do lekarza warto się zgłosić, jeśli:
- stłuczenie obejmuje stawy i mogło dojść do zwichnięcia – stłuczenie kostki, stłuczenie kolana;
- niemożliwe jest wykonywanie ruchu;
- stłuczeniu towarzyszy bardzo silny ból, który nie ustępuje w ciągu pierwszych dób;
- wylew podskórny jest bardzo rozległy;
- mogło dojść do złamania lub pęknięcia kości – szczególnie w przypadku stłuczenia drobnych kości palców i żeber;
- stłuczenie dotyczy głowy, szyi lub kręgosłupa.
Jak leczyć stłuczenie?
Gdy po stłuczeniu pojawiają się zasinienie (tzw. siniak) i obrzęk, to pierwsza pomoc polega na tymczasowym unieruchomieniu kończyny opatrunkiem uciskowym, a następnie na ochłodzeniu stłuczonego miejsca zimnym okładem (kompresem żelowym, lodem, specjalnym sprayem). W kolejnych dniach okłady chłodzące należy zastąpić rozgrzewającymi, które przyspieszają wchłanianie się siniaków. Do ogrzewania stłuczonych tkanek można wykorzystać termofor lub kompres żelowy. Przy stłuczeniach kończyn dolnych dobrze jest wypoczywać z nogami uniesionymi do góry (ok. 20 cm), aby ułatwić odpłynięcie krwi, zmniejszenie bólu i obrzęku.
 | Żel Lioton 1000Lioton 1000 jest lekiem w postaci żelu do stosowania na skórę, zawierający heparynę. Wykazuje działanie miejscowe przeciwzakrzepowe, przeciwobrzękowe i przeciwzapalne.
|
W przypadku wystąpienia niewielkiej opuchlizny i bólu można stosować miejscowo preparaty przeciwbólowe i przeciwzapalne dostępne bez recepty w postaci maści, żelów oraz aerozoli, zawierające m.in.:
- ibuprofen,
- naproksen,
- diklofenak,
- etofenamat.
Niektóre produkty lecznicze zawierają dodatkowo substancje o działaniu przeciwobrzękowym i uszczelniającym śródbłonek naczyń krwionośnych, np. escynę itribenozyd.
Leczenie silnych stłuczeń
Silne stłuczenie cechuje się tym, że bezpośrednio po urazie pojawia się bolesne, czasami drętwiejące obrzmienie. Stłuczoną kończynę należy unieruchomić na kilka dni, co łagodzi dolegliwości i przyspiesza ustępowanie obrzęku. W przypadku np. stłuczenia stopy czy stawu skokowego, wystarczy unieruchomienie za pomocą bandaża elastycznego. Dostępne są liczne preparaty łagodzące dolegliwości pourazowe – kremy, maści i żele przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i przeciwbólowe o różnej sile działania. Przy silnych dolegliwościach lekarz może przepisać przeciwbólowy żel na stłuczenia, np. z ketoprofenem.
Leczenie siniaka
Nawet po niewielkich urazach duże siniaki mogą powstać: u osób cierpiących na nadciśnienie, u osób ze skazą krwotoczną, a także w tych miejscach ciała, gdzie jest gęsta sieć naczyń krwionośnych (głowa, twarz, kolano). Siniak zwykle zanika pod wpływem samoleczenia się organizmu. W miarę upływu czasu ciemny barwnik krwi wchłania się, siniak blednie, staje się zielonkawy lub żółty, by wreszcie po ok. 10 dniach zniknąć. Tak właśnie rozkładana jest przez organizm hemoglobina, składnik czerwonych krwinek.
Bezpośrednio po urazie warto przyłożyć na stłuczenie coś zimnego – lód, specjalny żel chłodzący. Zimno powoduje szybkie obkurczanie się naczynek krwionośnych, co zapobiega narastaniu wylewu krwi i ogranicza obszar siniaka.
Co stosować na krwiaki i siniaki
Heparyna na siniak
Maści, żele i kremy z heparyną lub polisiarczanem mukopolisacharydowym są podstawowymi lekami, które przyspieszają wchłanianie się krwiaków, wybroczyn i nacieków. Zapobiegają powierzchownym zakrzepom i ułatwiają rozpuszczanie już istniejących. Stosowane miejscowo na skórę działają przeciwobrzękowo i hamują powierzchowne procesy zapalne po urazach. Produkty z heparyną mogą zawierać dodatkowo escynę lub związki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, np. salicylan dietyloaminy.
Escyna na stłuczenia
W leczeniu krwiaków i obrzęków pomaga też escyna. Jest to związek należący do grupy saponin, otrzymywany z nasion kasztanowca. Escyna uszczelnia najdrobniejsze naczynia żylne, nie dopuszczając do powstania obrzęku. Usprawnia krążenie. Zapobiega zakrzepom i zakrzepowemu zapaleniu żył dzięki zmniejszeniu krzepliwości krwi. Przeciwdziała też letnim obrzękom nóg. W produktach na skórę jest często łączona z heparyną. Escyna występuje również w postaci tabletek do stosowania doustnego.
Arnika na stłuczenia
Ekstrakt z arniki górskiej znajdziemy w aptece w postaci płynu, maści i żelu. Jest stosowany jako okład na urazy bez uszkodzenia skóry i krwawienia zewnętrznego. Działa przeciwzapalnie oraz pobudza ukrwienie tkanek. Arnika ułatwia wchłanianie krwawych wybroczyn oraz przyspiesza proces gojenia się w przypadku zwichnięć połączonych ze stanem zapalnym i obrzękiem.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące stłuczeń
Pierwszą pomocą przy stłuczeniach jest unieruchomienie bolącej kończyny i przykładanie miejscowo zimnych okładów. W kolejnych dniach należy stosować kompresy rozgrzewające, aby przyspieszyć wchłonięcie się podskórnych krwiaków i siniaków. Warto zaopatrzyć się również w specjalne preparaty z heparyną, escyną i arniką, które działają przeciwzakrzepowo, przeciwbólowo, przeciwzapalnie oraz łagodząco na obrzęki tkanek.
W przypadku stłuczeń zaleca się stosowanie preparatów o działaniu przeciwobrzękowym i przeciwbólowym. Są dostępne bez recepty i występują najczęściej w postać żelu, sprayu lub maści. Produkty na stłuczenie powinny zawierać takie substancje jak ibuprofen, diklofenak, naproksen lub etofenamat. Mogą dodatkowo być wzbogacone o heparynę, escynę, salicylanem dietyloalaminy oraz o naturalne wyciągi z roślin np. z arniki, kasztanowca czy żywokostu.
Lekkie stłuczenie goi się zazwyczaj kilka dni. W przypadku rozległych siniaków, wybroczyn i krwiaków, okres rekonwalescencji może zostać wydłużony nawet do kilku tygodni. Jeśli przez dłuższy czas nie widać poprawy, a ból stłuczonego miejsca wciąż się nasila, występuje silny obrzęk lub utrudnia on wykonywanie ruchów, należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista powinien wykonać dokładną diagnostykę, aby wykluczyć złamanie, skręcenie lub zwichnięcie oraz zaplanować dalsze leczenie.
Ulgę w bólu mogą przynieść chłodne kompresy przykładane w miejscu stłuczenia. Warto stosować także leki przeciwbólowe dostępne bez recepty oraz żele i maści lub aerozole na stłuczenia. W łagodzeniu dolegliwości pomóc może unieruchomienie kończyny w miejscu urazu i trzymanie jej w górze co umożliwia swobodny przepływ krwi. Dobre efekty przynoszą również okłady z opatrunków nasączonych preparatem z wyciągiem z arniki lub żywokostu.
