Posiew moczu – wszystko o badaniu: cena, wymagany pojemnik, wyniki

Posiew moczu – co to za badanie?

Posiew moczu jest badaniem mikrobiologicznym. Oznacza to, że jego celem jest wykrycie w badanym materiale drobnoustrojów chorobotwórczych. Są one namnażane na specjalnych pożywkach. Badanie to zazwyczaj jest wykonywanie razem z antybiogramem. Umożliwia on określenie wrażliwości wyhodowanych bakterii na różne antybiotyki i wybór najefektywniejszej drogi leczenia.

Posiew moczu – jaka jest cena badania i ile czeka się na wyniki?

Badanie moczu w placówkach prywatnych jest wykonywanie odpłatnie. Ceny wahają się od 30 do 70 zł. Czas oczekiwania na wyniki wynosi zazwyczaj od 3 do 9 dni roboczych.

Posiew moczu – jak przygotować próbkę do badania?

Prawidłowe pobranie moczu do badania ma ogromy wpływ na końcową diagnozę. Drogi moczowe u zdrowych osób są jałowe, co oznacza, że nie powinny być obecne w nich żadne drobnoustroje. Bardzo istotne jest, aby nie zanieczyścić próbki moczu florą bakteryjną obecną na skórze, gdyż zafałszuje to wynik i może przyczynić się do nieprawidłowego rozpoznania i leczenia.

1. Pojemnik na posiew moczu

W aptekach dostępne są dwa rodzaje pojemników na mocz. Są to pojemniki jałowe oraz niejałowe. Pojemnik niejałowy może być wykorzystany podczas wykonywania badania ogólnego moczu. W przypadku posiewu moczu wybrać należy pojemnik jałowy. Jest on zapakowany w folię ochronną, której nie powinno się otwierać przed momentem pobierania próbki. Chroni to zbiornik przed przedostaniem się do niego bakterii, które mogą zafałszować wynik badania. Po otwarciu pojemniczka nie wolno dotykać jego wewnętrznych części. Zakrętkę należy odłożyć wewnętrzną stroną do góry i po pobraniu moczu jak najszybciej zamknąć pojemnik.

>>Pojemniki na kał i mocz

2. Przygotowanie okolic intymnych

Przed pobraniem moczu należy zadbać o odpowiednią higienę okolic intymnych. Najpierw należy umyć ręce ciepłą wodą i mydłem, a następnie przejść do mycia okolic krocza. W tym celu najlepiej skorzystać z płynu do higieny intymnej. U kobiet bardzo istotny jest kierunek podmywania okolicy krocza. Ruchy powinny być kierowane od przodu w stronę odbytu, nie na odwrót. Zapobiega to przedostawaniu się bakterii z okolicy odbytu do cewki moczowej. Mężczyźni powinni zwrócić uwagę na dokładne umycie okolicy żołędzi po wcześniejszym odsunięciu napletka. Oczyszczone okolice intymne należy delikatnie osuszyć jałowym gazikiem lub jednorazowym ręcznikiem.

3. Pora oddawania moczu

Zazwyczaj zaleca się, aby mocz pobrany był z pierwszej porannej mikcji, po około ośmiu godzinach wypoczynku nocnego.

4. Metoda środkowego strumienia

Najczęściej zalecaną metodą pobierania materiału na badanie jest pobranie moczu ze środkowego strumienia. Oznacza to, że rozpoczynając mikcję, pierwszą część moczu oddajemy do ubikacji, a następnie, nie przerywając oddawania moczu, podsuwamy pod strumień pojemnik i napełniamy go. Końcową porcję moczu należy ponownie bez przerwania mikcji oddać do ubikacji. Pierwsza część strumienia może być zanieczyszczona bakteriami okolicy cewki moczowej, więc nie powinna znaleźć się w pojemniku na badanie. Bardzo istotne jest oddawanie moczu w sposób ciągły, bez przerw na podstawienie pojemnika.

5. Przechowywanie próbki

Pojemnik z pobranym materiałem najlepiej jest jak najszybciej dostarczyć do laboratorium. Jeśli nie jest to możliwe, próbkę można przechować w lodówce do dwóch godzin od pobrania. Panująca tam temperatura powinna wynosić około 4 stopni Celsjusza.

Posiew moczu – co wykrywa

Zakażenia układu moczowego

Ze względu na anatomiczne uwarunkowania zakażenia układu moczowego dużo częściej występują u kobiet. W znacznej części przypadków za rozwój choroby odpowiedzialna jest bakteria Escherichia coli. Wyróżnić można niepowikłane zapalenie pęcherza moczowego, niepowikłane ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie cewki moczowej oraz powikłane zakażenie układu moczowego.

>> Zakażenia układu moczowego – leki na infekcje dróg moczowych

Zapalenie pęcherza moczowego

W zapaleniu pęcherza moczowego dominujące objawy to częstomocz, ból i pieczenie podczas oddawania moczu, ból w okolicy nadłonowej, krwiomocz, przykry zapach moczu, trudności podczas mikcji lub nietrzymanie moczu.

>> Zapalenie pęcherza moczowego – objawy, diagnostyka i leczenie

Niepowikłane ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

Zazwyczaj rozwija się drogą wstępującą, w wyniku przejścia bakterii z pęcherza przez moczowody do nerek. Towarzyszące mu objawy to ból w okolicy lędźwiowej, gorączka, nudności i wymioty.

Powikłane zakażenie układu moczowego

Zaliczamy tu:

• każde zakażenie układu moczowego występujące u mężczyzny,
• zakażenie wywołane przez nietypowy lub lekooporny drobnoustrój,
• zakażenie występujące u osób z czynnikami ryzyka, takimi jak: ciąża, anatomiczne nieprawidłowości w drogach moczowych, immunosupresja, cukrzyca, kamica moczowa, utrzymywanie cewnika, choroby nerek.

Posiew moczu – interpretacja wyników

Interpretacja wyników posiewu moczu musi uwzględniać stan pacjenta i objawy, jakie u niego występują. Na zakażenie układu moczowego mogą wskazywać:

• wynik ≥10³  u kobiety z objawami ostrego zapalenie pęcherza moczowego
• wynik ≥10⁴u kobiety z dolegliwościami typowymi dla ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek
• wynik ≥10⁵u kobiety z nawracającym ostrym zapaleniem pęcherza moczowego oraz we wszystkich przypadkach zakażeń powikłanych.

Wynik ≥10⁵pojawiający się u osób bez objawów zakażenia określany jest jako bezobjawowy bakteriomocz i zazwyczaj nie wymaga leczenia. Wyjątkiem są kobiety w ciąży oraz osoby przed planowanymi zabiegami urologicznymi.

Posiew moczu u kobiet w ciąży

W okresie ciąży zaleca się wykonywanie posiewu moczu profilaktycznie, bez oczekiwania na pojawienie się dolegliwości. U kobiet ciężarnych nawet bezobjawowy bakteriomocz wymaga bowiem odpowiednio dobranej antybiotykoterapii. Zmniejsza to ryzyko ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek, porodu przedwczesnego oraz małej masy urodzeniowej dziecka.

>> Nietrzymanie moczu u kobiet