Zakażenia układu moczowego – leki na infekcje dróg moczowych

Najczęstszą przyczyną zakażenia układu moczowego jest bakteria E. coli (Escherichia coli) – szacuje się, że tzw. pałeczka kałowa odpowiada nawet za 90 proc. przypadków infekcji dróg moczowych. Najczęściej mechanizm zakażenia polega na przeniesieniu się bakterii z odbytu najpierw do ujścia cewki moczowej, a następnie do pęcherza. Rzadziej E. coli przenosi się dalej – do nerek.

Tu kupisz: Leki i suplementy diety na zapalenie pęcherza moczowego

Zakażenia układu moczowego – przyczyny i rodzaje infekcji

W zależności od miejsca zakażenia wyróżnić można infekcję górnych dróg moczowych (wywołujące najczęściej odmiedniczkowe zapalenia nerek) lub dolnych dróg moczowych (wywołujące zapalenie pęcherza moczowego). Niepowikłane zakażenie układu moczowego częściej występuje u kobiet – infekcje dróg moczowych to powszechna dolegliwość kobiet w wieku rozrodczym. Przyczyną większej częstotliwości występowania choroby u kobiet jest bliskość ujścia cewki moczowej i odbytu.

Nawrotom zakażenia układu moczowego sprzyja aktywność seksualna (zakażenie układu moczowego bywa potocznie nazywane „zapaleniem pęcherza miodowego miesiąca” – infekcje tego rodzaju bardzo często występowały u młodych mężatek).

Pozostałe zakażenia dróg moczowych wywoływane są przez inne drobnoustroje: Staphylococcus saprophyticus (należy do gronkowców – często jest przyczyną pozaszpitalnego zakażenia układu moczowego u kobiet w wieku rozrodczym); Klebsiella pneumoniae (bakteria gram ujemna o bardzo dużej zjadliwości – posiadająca wrodzoną oporność na antybiotyki), bakteria Proteus mirabilis (może powodować sepsę, uaktywnia się często w wyniku cewnikowania przez długi czas); Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej – naturalnie oporna na wiele antybiotyków). Rzadko przyczyną zakażenia układu moczowego są grzyby lub wirusy.

>> Test na infekcję dróg moczowych

Objawy zakażenia układu moczowego

Jakie są pierwsze objawy infekcji układu moczowego? Typowe objawy zakażenia układu moczowego to m.in.: ból w dole brzucha, ból okolicy lędźwiowej, pieczenie podczas oddawania moczu, ból w czasie oddawania moczu, parcie na mocz, częstomocz, gorączka, bóle głowy, częste oddawanie moczu w porze nocnej (nykturia). Stopień natężenia objawów zależy od rodzaju infekcji. Rzadko objawem zakażenia układu moczowego jest krwiomocz lub ropa w moczu.

Zakażenia układu moczowego – leki na receptę (antybiotyki)

Jak leczyć zakażenie układu moczowego? Leczenie ZUM polega na stosowaniu przez kilka dni antybiotyku. Często stosowane opcje w leczeniu ZUM: trymetoprym (czasami w połączeniu z sulfametoksazolem), nitrofurantoina, cyprofloksacyna.

Antybiotyk na infekcje dróg moczowych dobierany jest na podstawie posiewu moczu i antybiogramu, czyli badania mikrobiologicznego, które pomaga określić konkretne szczepy bakterii odpowiedzialne za rozwój infekcji i dobrać lek skuteczny na dane bakterie.

W przypadku zakażenia układu moczowego wykonanie antybiogramu jest bardzo istotne – wiele mikroorganizmów wywołujących ZUM to bakterie odporne na większość antybiotyków. Na szczepy bakterii wrażliwe na dany antybiotyk podaje się standardową dawkę, na szczepy średnio wrażliwe – zwiększoną dawkę, a w przypadku szczepów opornych otrzymujemy informację, że nie reagują na leczenie danymi antybiotykami – niezależnie od dawki.

Tu kupisz: Probiotyki w kapsułkach, kroplach i saszetkach

Zakażenia układu moczowego – leki bez recepty

Leki i suplementy diety na zapalenie pęcherza moczowego obejmują preparaty ze składnikami mającymi korzystne działania na układ moczowy. Najczęściej w składzie leków bez recepty na ZUM znaleźć można takie składniki, jak:

• żurawina – owoce żurawiny zawierają wiele kwasów organicznych, które nadają im charakterystyczny smak. Są to: kwas cytrynowy, chinowy, ursolowy, benzoesowy. Poza tym żurawina ma witaminę C oraz mikroelementy. Żurawinę stosuje się przede wszystkim w profilaktyce i leczeniu zapaleń w obrębie układu moczowego, ponieważ zakwasza mocz;
• mniszek lekarski – sok z korzenia mniszka lekarskiego pomocniczo może być również stosowany jako łagodny środek moczopędny;
• laktoferyna – pomocniczo stosowany w zwalczaniu infekcji;
• witamina C – w ramach profilaktyki zakażeń układu moczowego zaleca się stosowanie witaminy C lub żurawiny w celu zakwaszania moczu;
• wyciąg z pietruszki – wykazuje aktywność antyseptyczną oraz moczopędną.

Czytaj więcej: Żurawina - właściwości lecznicze i przeciwwskazania. Przepisy na koktajl i sok z żurawiny

Czytaj więcej: Witamina C - fakty i mity

Furagina w leczeniu zakażenia układu moczowego

W leczeniu infekcji układu moczowego stosowana jest również dostępna bez recepty furazydyna, która potocznie nazywana jest furaginą. Furazydyna jest lekiem bakteriostatycznym względem wielu gatunków bakterii gram-dodatnich i gram-ujemnych – oznacza to, że furagina nie zabija bakterii, tylko ogranicza ich rozmnażanie.

Zaletą furazydyny jest fakt, że właściwie w niezmienionej formie przenika do nerek, dlatego stosowana jest w leczeniu zarówno infekcji bakteryjnych dolnych dróg moczowych, jak i nawracających infekcji wywoływanych przez pałeczkę okrężnicy (E. coli).

Hamującą rozwój bakterii furazydynę stosuje się również w ramach profilaktyki zakażeń układu moczowego. Leki z furaginą bez recepty należy zawsze przyjmować dokładnie tak, jak to opisano w ulotce lub według zaleceń lekarza – aby działanie substancji było optymalne, najczęściej zaleca się przyjmować lek z furaginą nieprzerwanie przez 7-8 dni (częsty schemat leczenia furaginą: pierwszy dzień leczenia: 100 mg furaginy, 4 razy na dobę; następne dni: 100 mg furaginy 3 razy na dobę). 

Do niedawna furagina bez recepty była dostępna jedynie w dawce 50 mg, obecnie dostępne są tabletki z furaginą w dawce do 100 mg. Przykładowe preparaty z furaginą to: Furagina APTEO MED, Furaginum, Urofuraginum, Neofuragina.