SPF, UVA, UVB, PPD, IPD to skróty, które widnieją na opakowaniach kremów z filtrami ochronnymi. Jaki kosmetyk wybrać, by zapewnić skórze odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną? Koniecznie sprawdź też swój fototyp skóry!
Kosmetyki z filtrami przeciwsłonecznymi – poznaj ich oznaczenia
Słońce poprawia nastrój, dodaje energii, a także wspomaga syntezę witaminy D3. Jednak zbyt długie przebywanie na słońcu bez wystarczającej ochrony może mieć złe konsekwencje dla organizmu, a zwłaszcza skóry. Niezbędna jest więc odpowiednia ochrona przeciwsłoneczna.
Czytaj również: Bezpieczne opalanie – jak zachować opaleniznę na dłużej?
Promieniowanie UVB i UVA
Promieniowania, które docierają do powierzchni Ziemi to: UVA i UVB, promieniowanie widoczne i podczerwone. Promieniowanie UVA i UVB ma ważne znaczenie biologiczne.
Prawie 85% promieniowania UVB zatrzymuje ludzki naskórek, tylko niewielki odsetek dociera do skóry wrażliwej. UVB stymuluje aktywność melaniny (pigmentu skóry), odpowiada za powstawanie opalenizny i oparzeń słonecznych oraz przedwczesne starzenie się skóry. Zmiany rakotwórcze są najpoważniejszym skutkiem tego rodzaju promieniowania.
UVA to promieniowanie przenikliwe, aż 50 proc. dociera do skóry właściwej. Jest odpowiedzialne za fotostarzenie się skóry. Także bierze udział w rozwoju niektórych nowotworów skóry. Wpływa na uszkodzenie struktur komórkowych oraz DNA.
Fototypy skóry
Określenie fototypu skóry pozwala ustalić konieczny poziom ochrony przeciwsłonecznej przy pomocy kosmetyków z filtrem. Różne typy skóry reagują w odmienny sposób na promienie słoneczne. Wyróżnia się 6 fototypów w zależności od karnacji, obecności piegów, podatności na szybką opaleniznę oraz poparzenia słoneczne.
Tabela 1. Charakterystyka fototypów skóry.
FOTOTYP | SKÓRA | PODATNOŚĆ NA POPARZENIA SŁONECZNE | PODATNOŚĆ NA OPALENIZNĘ | OBECNOŚĆ PIEGÓW |
I | mlecznobiała | zawsze | nigdy
| bardzo liczne |
II | jasna | zawsze | nieznaczna
| liczne |
III | jasna do oliwkowej | często | zawsze − opalenizna jasna do średniej | możliwe |
IV | oliwkowa | rzadko | zawsze − opalenizna brązowa | brak |
V | brązowa | nigdy | zawsze − opalenizna bardzo ciemna | brak |
VI | czarna | nigdy | −
| brak |
Im skóra jest jaśniejsza (fototyp I,II,III), tym wyższa ochrona przeciwsłoneczna powinna być zastosowana.
Sprawdź: Opalanie
Faktor SPF
Sun Protection Factor, czyli w skrócie SPF, to wskaźnik stopnia ochrony przed promieniowaniem UVB. Wartość faktora to stosunek ilości promieniowania powodującego poparzenia słoneczne z użyciem filtra ochronnego do ilości promieniowania powodującego takie same poparzenia bez zastosowania filtra. Przykładowo, po zastosowaniu kremu z faktorem SPF 50 oparzenie skóry wystąpi po czasie 50-krotnie dłuższym niż bez użycia tego kremu.
Pod względem stopnia ochrony wyróżnić można:
- niski − SPF 6-10,
- średni – SPF 15-25,
- wysoki – SPF 30-50,
- bardzo wysoki – SPF 50+.
Kosmetyki z faktorem SPF zaleca się stosować 20 minut przed ekspozycją na słońce, by skóra prawidłowo wchłonęła produkt oraz muszą być systematycznie nakładane co 2 godziny oraz po każdej kąpieli.
Wskaźniki IPD i PPD
IPD oraz PPD to wskaźniki ochrony przed promieniowaniem UVA. Wartość faktora PPD (Peristent Pigment Darkening) oblicza się ze stosunku ilości promieniowania UVA koniecznej do wywołania widocznej reakcji na skórze chronionej i nie chronionej preparatem z filtrem anty-UVA. Efekt działania na skórę promieni UVA określany jest po 2 godzinach do 24 godzin po ekspozycji, gdyż wówczas nasilenie pigmentacji jest już ustabilizowane. Przykładowo PPD = 5 informuje o tym, że do skóry wnika 5 razy mniej energii promieniowania UVA. PPD jest aktualnie najbardziej wiarygodnym wskaźnikiem odnośnie ochrony przed UVA.
Wartość faktora IPD, czyli Immediate Pigment Darkening, to także stosunek ilości promieniowania UVA potrzebnej do wywołania reakcji skórnej podczas ochrony anty-UVA i bez niej. Różnicą pomiędzy IPD i PPD jest czas, po którym określane są efekty działania na skórę tego rodzaju promieniowania. W przypadku metody IPD to 1 minuta po zakończeniu ekspozycji na promienie UVA.
