Immunoterapia alergenowa, nazywana powszechnie odczulaniem, to metoda działająca przede wszystkim na przyczyny alergii. Dzięki odczulaniu można ograniczyć konieczność stosowania leków przeciwalergicznych i zapobiec rozwojowi astmy oraz kolejnych alergii.
Co to jest immunoterapia alergenowa?

Wziewna, pokarmowa, sezonowa, całoroczna – każda alergia to poważny problem pacjenta, który znacznie obniża jakość życia. Dostępne na rynku farmaceutycznym leki pomagają zwalczyć objawy alergii, jednak konieczność stosowania ich codziennie – i narażania się na działania niepożądane – często zniechęca pacjentów do terapii.
Rozwiązaniem tego problemu jest immunoterapia alergenowa, tzw. odczulanie, czyli przyczynowe leczenie chorób alergicznych. Celem immunoterapii jest zmniejszenie wrażliwości osoby uczulonej na alergeny oraz wyeliminowanie lub zmniejszenie objawów alergii.
Czytaj także: Alergia pokarmowa – czym jest, co może ją wywołać, jakie daje objawy?
Immunoterapia alergenowa – historia
Historia immunoterapii alergenowej sięga przełomu XIX i XX wieku, kiedy brytyjscy naukowcy, Leonard Noon i John Freeman, na podstawie obserwacji zauważyli, że podawanie pacjentowi małych dawek alergenu zmniejsza objawy kataru siennego.
Odkrycie zrewolucjonizowało metody leczenia alergii – w latach trzydziestych ubiegłego wieku immunologiczne leczenie kataru siennego stało się standardem, a terapia szczepionkami podjęzykowymi rozwija się do dzisiaj.
Jak przebiega proces odczulania?
Immunoterapia alergenowa polega na systematycznym podawaniu dawek alergenu, stopniowo coraz wyższych, a następnie stałych, w celu przywrócenia tolerancji organizmu na czynnik uczulający. Mechanizm odczulania organizmu polega na zmniejszeniu produkcji przeciwciał (IgE), które pojawiają się podczas pierwszego kontaktu z alergenem.
Coraz wyższe dawki alergenu podawane systematycznie pacjentowi pozwalają na regulację odpowiedzi immunologicznej, rozwój tolerancji organizmu na alergen, złagodzenie objawów choroby alergicznej oraz poprawę jakości życia.
Szczepionki immunologiczne – rodzaje
Aktualnie na polskim rynku farmaceutycznym dostępne są doustne szczepionki podjęzykowe oraz iniekcje podskórne.
Dodatkowo, w zależności od rodzaju alergenu, wyróżniamy szczepienia przedsezonowe, które dotyczą takich czynników jak pyłki traw, drzew czy chwastów. Z kolei odczulanie całoroczne stosuje się u pacjentów nadwrażliwych na roztocza kurzu domowego lub sierść zwierząt.
Przyszłość szczepionek odczulających
Badania nad szczepionkami immunologicznymi prowadzone są obecnie w kierunku modyfikacji cząsteczki alergenu w taki sposób, aby możliwie jak najbardziej obniżyć odpowiedź immunologiczną organizmu na podawaną dawkę przy jednoczesnym zwiększeniu tolerancji organizmu.
Należy jednak pamiętać, że nawet najnowocześniejsza szczepionka immunologiczna nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, gdy proces odczulania nie będzie przeprowadzany systematycznie. W przypadku immunoterapii alergenowej kluczowe jest stosowanie się do zaleceń alergologa.
Czytaj także: Gluten – celiakia, alergia czy nietolerancja?