Witamina B12 – właściwości, objawy niedoboru. Gdzie występuje witamina B12?

Witamina B12 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w szczególności:

• bierze udział w syntezie DNA (w przemianach puryn i pirymidyn),
• uczestniczy w procesie produkcji czerwonych krwinek (erytrocytów),
• buduje osłonkę mielinową włókien nerwowych,
• uczestniczy w przemianach metabolicznych tłuszczów i węglowodanów,
• wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i odpornościowego,
• zmniejsza uczucie zmęczenia oraz znużenia,
• wpływa korzystnie na utrzymanie prawidłowego metabolizmu homocysteiny, której wysoki poziom przyczynia się do rozwoju miażdżycy.

>> Witaminy z grupy B

Gdzie występuje witamina B12? Źródła witaminy B12

Kobalamina wytwarzana jest przez bakterie w przewodzie pokarmowym zwierząt, natomiast organizm człowieka pobiera ją z pożywienia. Wchłanianie jej odbywa się w końcowym odcinku jelita krętego. Źródłem witaminy B12 są produkty pochodzenia zwierzęcego:

• mięso (wątroba oraz nerki wołowe, wątróbka drobiowa - powyżej 20 µg w 100 g);

• ryby i skorupiaki (szczupak, łosoś, śledź, pstrąg, makrela - od 5 do 20 µg w 100 g);
• sery (gouda, edamski, brie – od 1 do 5 µg w 100 g);  
• mleko oraz przetwory mleczne (jogurt, śmietana, kefir, ser twarogowy – poniżej 1 µg w 100 g);
• jajka (od 5 do 20 µg w 100 g);
• wędliny (poniżej 1 µg w 100 g),
• drożdże spożywcze.

Niektóre produkty jak płatki śniadaniowe, mleka roślinne oraz produkty sojowe wzbogacane są dodatkowo witaminą B12. Kobalamina nie występuje w produktach pochodzenia roślinnego. Jednak znajdziemy ją w warzywach poddanych procesowi fermentacji (np. miso) oraz w niektórych algach.

Zapotrzebowanie na witaminę B12

Ilość witaminy B12 zależy od indywidualnych potrzeb organizmu, wieku oraz aktywności fizycznej. Przykładowo kobiety w ciąży oraz karmiące piersią potrzebują jej więcej. Również stres sprawia, że zapotrzebowanie na witaminę B12 wzrasta. Prawidłowe stężenie witaminy B12 jest kluczowe dla naszego zdrowia. Według Instytutu Żywności i Żywienia zalecane dzienne dawki wynoszą:

• dzieci od 1. roku życia do 3 lat – 0,9 µg na dobę,
• dzieci od 4 do 6 lat – 1,2 µg na dobę,
• dzieci od 7 do 9 lat – 1,8 µg na dobę,
• dzieci od 10 lat i młodzież – od 1,8 µg do 2,4 µg na dobę,
• dorośli – 2,4 µg na dobę,
• kobiety w ciąży – 2,6 µg na dobę,
• kobiety karmiące piersią – 2,8 µg na dobę.

Niedobór witaminy B12

Problem związany z niedoborem witaminy B12 może dotyczyć osób stosujących dietę wegetariańską lub wegańską. Przyczyną braku odpowiedniego stężenia kobalaminy mogą być również zaburzenia jej wchłaniania w przewodzie pokarmowym, spowodowane m.in. operacją bariatryczną, usunięciem jelita krętego oraz stosowaniem leków hamujących wydzielanie kwasu solnego w żołądku.  

Głównym objawem niedoboru witaminy B12 jest zaburzenie procesu krwiotworzenia, które związane jest z niedostateczną produkcją krwinek czerwonych. Prowadzi to do rozwoju anemiizłośliwej (niedokrwistości). Brak witaminy B12 może również prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz zwiększenia ryzyka wystąpienia schorzeń neurologicznych.

Objawami niedoboru witaminy B12 są:

• osłabienie i zmęczenie,
• problemy z koncentracją i pamięcią,
• zawroty i ból głowy,
• bladość skóry,
• duszności oraz przyśpieszona akcja serca,
• drętwienie kończyn oraz uczucie mrowienia,
• zaburzenia równowagi oraz chodu,
• rozdrażnienie, złe samopoczucie,
• zapalenie języka oraz zmiany w jamie ustnej,
• zaburzenia hormonalne (nieregularne miesiączki lub ich zanik),
• jadłowstręt, niechęć do jedzenia.

Suplement diety Molekin B12 Tabletki Molekin B12 przeznaczone są dla osób dorosłych, zawierający witaminę B12 w dawce 250 ug/ 1 tabletka. Witamina B12 pomaga: prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych, prawidłowej produkcji czerwonych krwinek, prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. ZAREZERWUJ JUŻ DZIŚ

Nadmiar witaminy B12

Kobalamina jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, w związku z tym jest ona wydalana razem z moczem oraz potem i nie jest gromadzona w orgazmie. Dlatego bardzo trudno przedawkować witaminę B12. Jednak u niektórych osób długotrwałe stosowanie dużych dawek może objawiać się reakcją alergiczną.

Suplementacja witaminy B12

Najbardziej znanymi formami witaminy B12 występującymi w preparatach są: metylokobalamina, hydroksokobalamina, cyjanokobalamina oraz adenozylokobalamina. Niezależnie od formy kobalaminy jest ona tak samo przyswajana przez organizm, jak ta pochodząca z żywności. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które zawierają od 10 do nawet 700 µg witaminy B12 w formie tabletek do połykania, tabletek do ssania lub kapsułek.

Suplementacja witaminy B12 szczególnie polecana jest wegetarianom oraz weganom, ponieważ nie dostarczają oni odpowiedniej ilości wraz z pożywieniem.

Przy bardzo dużym niedoborze kobalaminy lub zaburzeniach jej wchłaniania stosowana jest kuracja w zastrzykach. Stosuje się ją zgodnie ze wskazaniami lekarza, lek podawany jest domięśniowo. 

Stosowanie odpowiednich suplementów diety zawierających witaminę B12 oraz zbilansowanej diety przyczyniają się do utrzymania jej odpowiedniego poziomu oraz ograniczają skutki jej niedoboru.