Ulga w retinopatii cukrzycowej – nowe leki działają nawet przez dwa lata

Retinopatia cukrzycowa jest jednym z powikłań cukrzycy (zarówno cukrzycy typu 2., jak i cukrzycy typu 1.) pogarszającym wzrok. We wczesnym stadium (tzw. retinopatia nieproliferacyjna) pod wpływem wysokiego poziomu glukozy we krwi delikatne naczynia krwionośne w siatkówce z tyłu oka słabną i wycieka z nich przezroczysty płyn lub naczynia się blokują, ale chory widzi.

W późniejszym etapie wyciek może spowodować obrzęk siatkówki – gdy dojdzie do niego w centralnej części siatkówki, czyli plamce żółtej, wzrok się pogarsza (tzw. cukrzycowy obrzęk plamki). Ostatnim stadium dolegliwości jest retinopatia proliferacyjna, gdy blokada naczynek krwionośnych siatkówki zakłóca pracę oka, co grozi utratą zdolności widzenia.

Problem jest poważny – retinopatia cukrzycowa pozostaje główną przyczyną utraty wzroku populacji w wieku produkcyjnym w Stanach i innych państwach rozwiniętych. Trwają jednak badania nad terapią anty-VEGF (czynnik VEGF u cukrzyków powstaje w nadmiarze  i uszkadza naczynia krwionośne w siatkówce oka), poprawiającą stan pacjentów na różnych etapach choroby. Przed anty-VEGF podstawowym leczeniem stosowanym w przypadku obrzęku plamki  był zabieg fotokoagulacji laserowej – skuteczny w kontrolowaniu plamki, ale nie opóźniał postępowania retinopatii.

Czytaj też: Brak witaminy D skutkuje retinopatią cukrzycową?

Jak leczyć obrzęk plamki cukrzycowej?

Amerykańscy naukowcy przeanalizowali dane z leczenia plamki cukrzycowej u pacjentów otrzymujących przez dwa lata terapię anty-VEGF. 650 uczestników (trzy czwarte z nieproliferacyjną retinopatią cukrzycową; blisko połowę stanowiły kobiety; średni wiek wynosił 61 lat) w latach 2012-2013 przyjmowało aflibercept, bevacizumab lub ranibizumab. Badanie podsumowano w 2015 r.  

W jednym roku badania wśród 423 chorych na nieproliferacyjną retinopatię u 31,2 proc. leczonych afliberceptem, 22,1 proc. w grupie z bevacizumabem i w 37,7 proc. w grupie z ranibizumabem zaostrzenie retinopatii cukrzycowej zmalało (skorygowane różnice w leczeniu wynosiły: 11.7 proc. dla afliberceptu w stosunku do bevacizumabu; 8.9 proc. dla ranibizumabu w stosunku do bevacizumabu i 2.9 proc. dla afliberceptu w stosunku ranibizumabu). Po dwóch latach leczenia 24,8 proc. w grupie z afliberceptem, 22,1 proc. w grupie z bevacizumabem i 31,0 proc. w grupie z ranibizumabem wykazało poprawę, bez różnic pomiędzy grupami leczonymi.

Warto wiedzieć: Siedzący tryb życia to większe ryzyko retinopatii cukrzycowej

Poprawa także w retinopatii proliferacyjnej

U chorych dotkniętych retinopatią proliferacyjną roczne wskaźniki poprawy wyniosły: 75,9 proc. dla afliberceptu, 31,4 proc. dla bevacizumabu i 55,2 proc. dla ranibizumabu (skorygowane różnice w leczeniu wynosiły: 50,4 proc. dla afliberceptu w stosunku do bevacizumabu; 20,4 proc. dla ranibizumabu w stosunku do bevacizumabu i 30,0 proc. dla afliberceptu w stosunku ranibizumabu).

Pomimo zmniejszenia liczby zastrzyków w drugim roku, wśród tych, których stan oczu poprawił się w pierwszym roku, 59,5 proc. z nieproliferacyjną retinopatią cukrzycową i 70 proc. z proliferacyjną retinopatią utrzymało poprawę w drugim roku. Łączne dwuletnie wskaźniki dla pogorszenia retinopatii sięgały od 7,1 proc. do 10,2 proc. wśród grup nieproliferacyjnych i od 17,2 proc. do 26,4 proc. wśród grup proliferacyjnych. Nie zauważono znaczących różnic w leczeniu między grupami.

Czytaj też: Diagnostyka jaskry w smartfonie?

Terapia anty-VEGF opóźnia rozwój retinopatii 

Łącznie odkrycia pokazują, że zarówno po rocznym, jak i dwuletnim leczeniu anty-VEGF u pacjentów z nieproliferacyjną retinopatią cukrzycową stan oczu się poprawia. W jednorocznej terapii wykazano mniejszą poprawę z bevacizumabem niż z afliberceptem lub ranibizumabem. W mniejszej podgrupie pacjentów z proliferacyjną retinopatią cukrzycową stosowanie afliberceptu wiązało się z większą poprawą w ciągu roku i dwu lat, a wszystkie trzy kuracje wykazały niższe wskaźnikami pogorszenia. Badania były finansowane przez firmy produkujące środki anty-VEGF.

Cukrzyka poznasz po oczach - badania wzroku mogą pomóc wykryć cukrzycę