Dziecko, które urodziło się przed terminem, wymaga szczególnej opieki i troski od pierwszych sekund życia. Jednym z jej elementów jest codzienna pielęgnacja wcześniaka, na którą składa się między innymi: karmienie, kąpanie, ubieranie i wzajemna bliskość.
Pielęgnacja wcześniaka. Jak dbać o wcześniaka w domu?
Wcześniakiem jest dziecko urodzone przed 37. tygodniem ciąży. Z powodu tego, że dziecko nie spędziło w łonie matki całego koniecznego czasu, nie wszystkie narządy zdążyły się u niego w pełni wykształcić. Dlatego pielęgnacja wcześniaka w domu wymaga ostrożności i wyczucia.
Jak kąpać i pielęgnować skórę wcześniaka?
Skóra wcześniaka jest cieńsza i delikatniejsza niż skóra donoszonego noworodka, gruczoły nie są jeszcze do końca rozwinięte, odporność wcześniaka jest osłabiona, a naskórek nie posiada jeszcze naturalnej bariery ochronnej. Dlatego łatwiej jest o podrażnienia i uszkodzenia skóry wcześniaka, nawet przez czynniki, które w normalnych warunkach nie stanowią zagrożenia.
Czytaj więcej: Skóra dziecka. Czym różni się od skóry osoby dorosłej?
Kąpiel wcześniaka nie różni się znacząco od kąpieli noworodka donoszonego. Należy zadbać szczególnie o to, aby wcześniak nie wychłodził się podczas kąpieli. Pomieszczenie, w którym odbywa się kąpiel powinno być dodatkowo dogrzane, a woda w wanience nie może być za zimna, ani za gorąca. Optymalna temperatura wody to około 38 stopni Celsjusza. Zaleca się korzystanie ze specjalnych wanienek z leżaczkiem, dzięki któremu ciało dziecka jest zanurzone a głowa zawsze znajduje się nad powierzchnią wody. Wcześniaka można kąpać także na przewijaku - stopniowo namydla się dziecko i spłukuje za pomocą miękkiej myjki. Części ciała dziecka, które nie są aktualnie myte, powinny być przykryte pieluchą tetrową lub ręcznikiem. Buzia i oczy wcześniaka powinny być przemyte wacikami nasączonymi przegotowaną wodą. Okolice intymne myje się i wyciera od góry do dołu. Do kąpieli wcześniaka najlepiej użyć hipoalergicznych preparatów dla noworodków lub emolientu do kąpieli. Preparaty te są najdelikatniejsze, nie podrażniają naskórka i tworzą na skórze warstwę ochronną.
Czytaj więcej: Emolienty - czym są i jak działają?
Po kąpieli należy osuszyć skórę dziecka ręcznikiem poprzez delikatne dotykanie ciała, bez pocierania. Pielęgnacja skóry wcześniaka po kąpieli obejmuje zabezpieczenie jej przed wysuszeniem. W tym celu należy użyć kremu lub balsamu z emolientem. Kosmetyki do pielęgnacji skóry wcześniaka powinny być hipoalergiczne i bezzapachowe i zawierać naturalne składniki.
Skóra wcześniaka powinna być szczególnie chroniona podczas przewijania, aby zapobiec odparzeniom i pieluszkowemu zapaleniu skóry. Miejsca, które mają kontakt z moczem lub kałem i są ocierane przez pieluszkę, bardzo szybko robią się podrażnione i zaczerwienione. Pampersa należy zmieniać często, a skórę okolic intymnych przemywać przegotowaną wodą i natłuszczać emolientem.
Karmienie wcześniaka
Wcześniaka, który ma skoordynowany odruch ssania, połykania i oddychania, w domu można karmić piersią lub z butelki. Najlepsze dla wcześniaka jest mleko matki, ponieważ zawiera naturalne substancje wspomagające jego prawidłowy rozwój. Jednak w przypadku, kiedy u matki dziecka nie pojawiła się laktacja lub sprawia ona problemy wcześniaka karmi się specjalnym mlekiem dla wcześniaków, które jest wzbogacone niezbędnymi składnikami. Karmienie wcześniaka wymaga cierpliwości, ponieważ dziecko urodzone przedwcześnie jest słabsze, początkowo ssanie piersi sprawia mu jeszcze trudności, często przysypia podczas karmienia, zdarzają mu się ulewania i zwracanie pokarmu.
Czytaj więcej: Karmienie wcześniaka. Jak karmić wcześniaka piersią?
Wcześniak - kangurowanie
Proces pielęgnowania wcześniaka obejmuje wzajemną bliskość z rodzicami. Budowanie więzi emocjonalnej z wcześniakiem jest ważne dla jego rozwoju i adaptacji do świata. Wcześniaka powinno się często przystawiać do piersi, stosując kontakt “skóra do skóry” lub inaczej “kangurowanie”. Kangurowanie wcześniaka zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa i pobudza do pracy jego układ odpornościowy, ponieważ następuje wymiana flory bakteryjnej. Kangurowanie stymuluje noworodka.
Zadaniem pielęgnacji wcześniaka jest ochrona go przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Przed kontaktem z wcześniakiem należy umyć dłonie i nie dopuszczać do niego osób chorych lub przeziębionych, ponieważ nie w pełni wykształcony układ odpornościowy wcześniaka nie poradzi sobie w infekcją. Spacery z wcześniakiem są wskazane, jednak należy unikać ekspozycji skóry wcześniaka na słońce.
Czytaj więcej: Rozwój wcześniaka - waga, karmienie, cechy wcześniactwa
