Na pękające naczynka i pajączki skarżą się kobiety w każdym wieku. To jeden z pierwszych objawów przewlekłej niewydolności żylnej. Nie jest to dobra wiadomość, ponieważ przewlekła niewydolność żylna i każdy z jej etapów jest procesem nieodwracalnym.
Pajączki na nogach – przyczyny. Jak leczyć popękane naczynka?

Czym są pajączki i jak powstają?
„Pajączki naczyniowe” to potoczna nazwa teleangiektazji – objawu polegającego na poszerzeniu żyłek położonych płytko w skórze. W zdrowym organizmie naczynia krwionośne rozszerzają się i kurczą – w zależności od warunków. Np. podczas wychłodzenia się kurczą, w czasie upałów lub po aktywności fizycznej wykazują tendencję do poszerzania. Pajączki powstają w wyniku zaburzenia tego mechanizmu – słabe i kruche naczynia krwionośne pękają tuż pod warstwą naskórka, przyjmując postać rozgałęziających się fioletowych niteczek na skórze. Ten niepozorny defekt jest najczęściej występującą formą zaburzeń krążenia żylnego. To również zwiastun problemów z żyłami.
Pajączki na nogach – przyczyny. Tryb życia, geny, a może hormony?
Wśród przyczyn wpływających na kruchość naczyń krwionośnych i skłonność do rozszerzania się naczynek krwionośnych można wymienić przede wszystkim uwarunkowania genetyczne, zaburzenia krążenioweihormonalne. Szczególne znaczenie ma estrogen – hormon wygładzający cerę, dbający o jej młody wygląd, a zarazem rozluźniający mięśnie i tkanki ścian naczyniowych. Nadmiar estrogenu może być jedną z przyczyn cery naczynkowej (dlatego pajączki to częstszy problem kobiet).
Pajączki naczyniowe na nogach mogą powstać również w wyniku nadmiernego obciążenia kończyn dolnych. Co szkodzi? Ciasne szpilki, buty uciskające kostkę, długie przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej, częste zakładanie nogi na nogę, co utrudnia krążenie.
Do przepełnienia i nadmiernego rozszerzenia naczyń żylnych nóg prowadzi również wysokie ciśnienie.
Wśród przyczyn wpływających na kruchość naczyń krwionośnych i skłonność do rozszerzania się naczynek krwionośnych wymienia się przede wszystkim uwarunkowania genetyczne, zaburzenia krążeniowe i hormonalne.
Jak wyglądają pajączki na nogach?
Potoczna nazwa tego objawu przewlekłej niewydolności żylnej nie wzięła się z niczego – pajączki na nogach często przyjmują formę rozgałęzionych niteczek, przypominając pajęczaki(mogą mieć postać wachlarzowatą, siateczkowatą lub występować liniowo). Różnej grubości czerwono-sine pręgi zazwyczaj pojawiają się na bocznej powierzchni uda, w okolicy podkolanowej lub kostki przyśrodkowej.
Pajączki na nogach – objawy towarzyszące
Pękające naczynka na nogach to tylko jeden z sygnałów ostrzegawczych organizmu przed rozwojem przewlekłej niewydolności żylnej. Zanim na nogach pojawią się żylaki, często odczuwalnym objawem jest uczucie ciężkości nóg. Kolejny alarm to opuchlizna w okolicy kostek – w pierwszej fazie choroby tego rodzaju obrzęki ustępują po przespanej nocy.
W następnych fazach niewydolności żylnej na nogach pojawia się coraz więcej zmian – jeśli nie zareagujemy odpowiednio szybko, to taki stan grozi rozwojem zakrzepicy (a konkretnie zakrzepowym zapaleniem żył powierzchownych lub głębokich), powstaniem żylaków, stałym obrzękiem i opuchlizną, zespołem pozakrzepowym i zatorem tętnicy płucnej.
Domowe sposoby na pajączki, medycyna estetyczna
- Regularne spacery, pływanie, jazda na rowerze sprzyjają prawidłowemu rozszerzaniu i zwężaniu naczyń.
- Zabiegiem stosowanym w celu usunięcia śródskórnych pajączków i bardzo drobnych żylaków jest m.in. skleroterapia, czyli podanie specjalnego preparatu za pomocą cienkiej igły – bezpośrednio do naczynka zmienionego chorobowo. Wywoływany jest odczyn zapalny ściany naczynia, co prowadzi do kurczenia naczynek i stopniowego zaniku pajączków, w których nie płynie już krew. Zabieg nie jest bolesny, po skleroterapii zaleca się nosić rajstopy lub pończochy przeciwżylakowe.
- Alternatywą jest laseroterapia, czyli naświetlanie pajączków światłem lasera i zamykanie w ten sposób popękanych naczynek. W czasie zabiegu czuć lekkie szczypanie – najczęściej minimalizowane żelem chłodzącym. Przez ok. 1,5 miesiąca przed zabiegiem i po nim nie można się opalać. Co prawda zabiegi na pajączki przynoszą szybki efekt, ale warto pamiętać, że tego typu działanie leczy skutek, a nie przyczynę problemu.
- Na pajączki stosowane są suplementy i żele zawierające substancje pochodzenia roślinnego, np. rutyna, diosmina, hesperydyna, aescyna.
Sine pręgi i pajączki na nogach pojawiają się często na udach i pod kolanami. To zapowiedź żylaków, dlatego warto jak najszybciej zająć się przyczynami ich powstawania.
Pajączki na nogach – do jakiego lekarza iść?
Konsultacja lekarska jest wskazana szczególnie wtedy, gdy na drobne zmiany i niewielkie pajączki nie pomagają zmiana trybu życia i domowe sposoby. Na początek: internista. Jeśli lekarz po wywiadzie lekarskim wskaże na problem z układem żylnym, to powinien wystawić skierowanie do flebologa, czyli specjalisty od profilaktyki, diagnostyki i leczenia chorób żył. O dalszym postępowaniu decydują wyniki badań (m.in. USG metodą Dopplera).
Rajstopy przeciwżylakowe na pajączki
Leczenie przewlekłej niewydolności żylnej może uzupełnić terapia kompresyjna, czyli stosowanie odpowiednich rajstop przeciwżylakowych i podkolanówek uciskowych. Należy je dobrać pod okiem lekarza, ponieważ źle dobrane podkolanówki lub rajstopy przeciwżylakowe mogą zaburzać krążenie. Ważny jest zarówno ucisk na odpowiednią część nogi, gradacja nacisku, jak i obwód nogi. Przede wszystkim musi to być wyrób medyczny z wyraźnie określonym stopniem ucisku, który wyrażamy w milimetrach słupa rtęci (mmHg) mierzonym w kostce.
- Ucisk profilaktyczny 13-17 mmHg wskazany jest dla osób wykonujących stojącą pracę, które poza bólem nóg pod koniec dnia często mają dodatkowo problem z obrzękami w kostce, ustępującymi po przespanej nocy.
- Rajstopy przeciwżylakowe 1. klasy ucisku– 18-21 mmHg – zalecane są przy pierwszych objawach dolegliwości żylnej – na problem z pajączkami na nogach, ciągłym bólem nóg, obrzękami i pierwszymi zmianami żylnymi.
- Pończochy przeciwżylakowe 2. stopnia kompresji (ucisk 23-32 mmHg) stosuje się u osób z niewydolnością żylną naczyń powierzchownych i głębokich, po zabiegach skleroterapii oraz u kobiet w ciąży, które mają problem z żyłami.
- Za pomocą rajstop przeciwżylakowych 3. stopnia (ucisk 34-46 mmHg) wspomaga się leczenie obrzęków i owrzodzeń żylnych.
- 4. klasa ucisku (<46 mmHg) stosowana jest przy zaawansowanych zmianach pozakrzepowych.
Bardzo istotne jest, aby rajstopy kompresyjne miały wyrobioną piętę. Problemy z przewlekłą niewydolnością żylną objawiają się opuchnięciem w okolicy kostki, więc ucisk musi znajdować się właśnie w tym miejscu. Profil ucisku stopniowo zmniejsza się od kostki ku górze wyrobu - od 100% ucisku w kostce uwalnia się stopniowo do 70% w łydce i 40% w udzie.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące pajączków na nogach
W wielu przypadkach pajączki na nogach są po prostu defektem kosmetycznym, który nie wywiera negatywnego wpływu na jakość życia pacjenta. Nie można jednak wykluczyć, że stanowią zapowiedź poważnych chorób żył. Do najpopularniejszych schorzeń angiologicznych zalicza się zakrzepicę, malformacje żylne, a także zespół pozakrzepowy. Nieleczone problemy żylne z biegiem lat mogą prowadzić do poważnych zaburzeń krążenia, powstawania zakrzepów, a w konsekwencji chorób na tle kardiologicznym. Nie należy przeprowadzać autodiagnozy swojego stanu zdrowia, ponieważ nigdy nie zastąpi ona profesjonalnych konsultacji.
Poszerzone naczynia krwionośne położone płytko pod skórą określane są jako pajączki, ale tak naprawdę to jeden z typów żylaków. Mogą mieć postać słabo widocznych linii lub całej mozaiki przypominającej pajęczynę. Zazwyczaj pajączki na nogach są nieodczuwalne i dla wielu osób stanowią wyłącznie problem kosmetyczny. W rzeczywistości mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie żył. W razie wątpliwości najlepiej zgłosić się do angiologa, który przeprowadzi niezbędną diagnostykę. Ignorowanie przez lata utrzymujących się pajączków może prowadzić do wykształcenia się groźnych chorób układu żylnego.
Istnieje kilka sposób na to, aby zamaskować naczynia krwionośne pojawiające się płytko pod skórą. Kobiety wykorzystują w tym celu kosmetyki, takie jak np. korektory, pudry czy fluidy kryjące. Ważne jest, aby ich barwa odpowiadała odcieniowi skóry – wówczas łatwiej będzie zakryć niedoskonałości. Warto pamiętać, że im bardziej zaawansowany jest rozwój żylaków, tym trudniej je zamaskować. Alternatywą dla kosmetyków mogą być specjalne rajstopy kryjące, które pomagają przysłonić przebarwienia, a także widoczne naczynia krwionośne.