Odczulanie w praktyce

Odczulanie, inaczej immunoterapia alergenowa, to jedyna dostępna obecnie metoda leczenia chorób alergicznych, będących efektem kontaktu pacjenta z alergenem. Pewnym rozwiązaniem byłoby całkowite unikanie alergenu, jednak w praktyce często nie jest to możliwe.

>> Odczulanie - skuteczne i bezpieczne leczenie alergii

Proces kwalifikacji do immunoterapii to początek leczenia. Całościowe odczulanie może zająć od 3 do 5 lat. Aby przyniosło pożądane korzyści, pacjenta czekają regularne i systematyczne wizyty w gabinecie alergologicznym oraz podawanie podskórnie dawek alergenu. Niezależnie od stosowanej szczepionki, odczulanie najlepiej zacząć w czasie najmniejszego narażenia na czynnik alergizujący, czyli na:

• pyłki roślin − w okresie jesienno-zimowym,
• alergeny całoroczne − w momencie najsłabszego natężenia objawów.

Odczulanie ma dwa etapy

Schemat podskórnej immunoterapii obejmuje dwa etapy. Pierwszy polega na podawaniu pacjentowi coraz wyższych dawek alergenu aż do osiągnięcia maksymalnej. Następnie w drugiej części terapii pacjentowi podtrzymuje się tę dawkę. W praktyce wygląda to tak:

1) pierwsza faza − przez pierwsze trzy miesiące odczulania całorocznego szczepionki są podawane w odstępach 7–14-dniowych. Podawane dawki alergenu stopniowo wzrastają, aż osiągną wartość stężenia maksymalnego;

2) faza podtrzymująca − stała, podtrzymująca dawka alergenu jest podawana co 4–6 tygodni, a cała terapia trwa od 3 do 5 lat w zależności od wrażliwości organizmu.

Schemat immunoterapii przedsezonowej wygląda nieco inaczej, głównie ze względu na krótszy czas odczulania. Pacjentowi podaje się do kilkunastu dawek alergenu co 7−14 dni w okresie wolnym od alergenu.

Wizyta w gabinecie alergologicznym

Pacjent rozpoczyna wizytę w gabinecie alergologicznym od rozmowy z lekarzem. W jej trakcie zgłasza ewentualne działania niepożądane, które wystąpiły od ostatniej dawki oraz inne, istotne fakty, np.: zmiany w leczeniu towarzyszącym.

Jeżeli nie występują żadne przeciwwskazania, lekarz kieruje pacjenta do pielęgniarki na szczepienie. Po wykonanym zastrzyku pacjent powinien zostać w gabinecie do pół godziny, a następnie udać się do pielęgniarki lub lekarza w celu oceny stanu zdrowia.

Powikłania odczulania

Po przyjęciu alergenu trzeba czekać pół godziny, ponieważ podanie dawki alergenu może wywołać działania niepożądane, takie jak:

• pokrzywka,
• rumień,
• katar,
• obrzęk naczynioruchowy,
• zaostrzenie objawów astmy.

Najpoważniejszym powikłaniem odczulania jest wstrząs anafilaktyczny, czyli silna reakcja na immunoterapię. Może to zagrażać życiu pacjenta, dlatego tak ważne jest, aby po zastrzyku został on do 30 min pod obserwacją personelu medycznego.