Inhalacje są jednym ze sposobów łagodzenia objawów zapalenia zatok. Domowe inhalacje na zatoki łatwo wykonać: wystarczy do tego napar ziołowy lub olejek eteryczny, miska z gorącą wodą, ręcznik i chwila cierpliwości.
Inhalacje na zatoki – jak i z czego je wykonywać
Przyczyny zapalenia zatok
Zapalenie zatok i błony śluzowej nosa (rhinosinusitis) jest stanem zapalnym, który może obejmować jedną lub więcej zatok przynosowych. U człowieka występują anatomicznie 4 pary zatok: czołowe, sitowe, szczękowe i klinowe. W stanie fizjologicznym są one wypełnione powietrzem, ale w czasie przeziębienia pojawia się w nich wydzielina. Przy zmniejszonej aktywności rzęsek komórek wyścielających zatoki wydzielina może zalegać, a w konsekwencji ulec wtórnemu nadkażeniu bakteryjnemu (głównie przez bakterie Streptococcus i Haemophilus). Ponadto zapalenie zatok może rozwinąć się u osób chorujących na przewlekły alergiczny nieżyt nosa.
>> Suchość w nosie – co pomoże na suchy nos? Leki oraz domowe sposoby
Objawy zapalenia zatok
Klinicznymi objawami zapalenia zatok są:
- niedrożność nosa (uczucie zatkania),
- obecność wydzieliny (wydzielina może również spływać),
- ból lub uczucie zwiększonego ciśnienia w obrębie twarzy,
- zmniejszenie lub utrata odczuwania zapachów.
Leczenie zapalenia zatok
Zazwyczaj leczenie polega na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych oraz leków sympatykomimetycznych (np. pseudoefedryna). Działanie wspomagające wykazują domowe inhalacje, np. inhalacje parowe oraz inhalacje mgiełką solankową.
Inhalacje parowe na zatoki
Stosuje się w nich mocno rozcieńczone napary ziołowe lub olejki eteryczne, które zawierają substancje aktywne o różnokierunkowym działaniu, m.in.:
- przeciwzapalnym,
- bakteriobójczym,
- bakteriostatycznym,
- grzybobójczym,
- sekretolitycznym,
- miejscowo rozgrzewającym lub chłodzącym.
Aby przygotować inhalację parową, należy zagotować wodę, a następnie napełnić nią dużą miskę do połowy. Do wody dodaje się zazwyczaj 500 ml naparu lub 5 do 10 kropli olejku eterycznego. Następnie należy pochylić się nad miską i przykryć głowę ręcznikiem, aby para nie uchodziła na zewnątrz. Zaleca się zachować ostrożność i nie zbliżać twarzy zbyt blisko naparu. Następnie należy równomiernie wdychać utworzoną parę około 10 minut. Można wykonywać inhalację 2 razy dziennie. Po wykonaniu inhalacji przez 30 minut trzeba pozostać w ciepłym pomieszczeniu.
Olejki eteryczne używane do inhalacji:
Napary ziołowe używane do inhalacji:
WAŻNE: Naparów roślinnych ani olejków eterycznych nie można używać do inhalacji z użyciem nebulizatorów, ponieważ może dojść do niebezpiecznego skurczu oskrzeli.
>> Olejek złodziei – co to jest, skąd nazwa, na co się stosuje?
Inhalacje mgiełką solankową
W nieżycie i zapaleniu zatok można też stosować inhalacje mgiełką solankową jodowo-bromową. Mgiełka solankowa zawiera jod w bardzo wysokim stężeniu oraz ponad 50 innych pierwiastków, takich jak brom, wapń czy magnez. Działają one wspomagająco w stanie zapalnym i ułatwiają usunięcie wydzieliny z zatok.
Inhalacje czystą mgiełką lub po rozcieńczeniu (1 część mgiełki na 2 części wody) można wykonywać przy użyciu nebulizatora. Profilaktycznie wykonuje się je raz dziennie, a leczniczo nawet kilka razy w ciągu dnia. Można również zastosować mgiełkę solankową do inhalacji parowej. Wówczas należy ją doprowadzić do wrzenia, a następnie wdychać z głową nakrytą ręcznikiem.
Przeciwwskazaniami do stosowania mgiełki solankowej są:
- nowotwory,
- gruźlica płuc,
- nadczynność tarczycy,
- uczulenie na jod,
- wszelkie choroby zagrożone krwiopluciem i krwawieniem.
Inhalacje z soli fizjologicznej z użyciem nebulizatora
Bardzo często wykonywane są nebulizacje solą fizjologiczną, czyli roztworem izotonicznym chlorku sodu (0,9%). Taki roztwór ma głównie działanie nawilżające i oczyszczające. Do nebulizacji można również użyć hipertonicznego stężenia chlorku sodu (3%), który ułatwia rozrzedzenie i usunięcie wydzieliny zalegającej w zatokach.
>> Zespół chorej zatoki (zespół tachykardia-bradykardia) – czym jest i jak się objawia?
Bibliografia:
- Ody P. Zioła w domu. Warszawa 1996
- Mgiełka solankowa- opis produktu. Online: https://zablocka.pl/pl/produkt/mgielka-solankowa /dostęp 06.09.2022
- Rutter P. Opieka farmaceutyczna. Wrocław 2017
- Wronikowska O., Budzyńska B. Inhalacja i nebulizacja – zasady, rodzaje i bezpieczeństwo terapii. Online: https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/inhalacja-i-nebulizacja-zasady-rodzaje-i-bezpieczenstwo-terapii/ /dostęp 06.09.2022
- Żebrowska M., Krzynówek W. Olejki eteryczne stosowane miejscowo w łagodzeniu objawów przeziębienia. Online: https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/olejki-eteryczne-stosowane-miejscowo-w-lagodzeniu-objawow-przeziebienia/ /dostęp 06.09.2022
