Zdrowie kobiety po menopauzie

Menopauza to stopniowe wygasanie czynności jajników oraz spadek produkcji estrogenów i progesteronu. Płodność powoli, ale nieubłaganie maleje, owulacja występuje coraz rzadziej, aż w końcu miesiączki całkowicie ustają. Proces ten trwa zazwyczaj przez kilka lat przed ostatnią menstruacją i przebiega indywidualnie w przypadku każdej kobiety. Średni wiek ostatniego krwawienia u polskich kobiet to ok. 50 lat, choć oczywiście zdarzają się przypadki bardzo wczesnego i bardzo późnego przekwitania (niektóre kobiety przechodzą menopauzę nawet krótko po 30-tce).

Objawy menopauzy

Pierwsze typowe objawy menopauzy, które zauważają u siebie kobiety to:

• występowanie nieregularnych cykli owulacyjnych,
• nasilone i wydłużone krwawienia,
• bolesność i zmiany w piersiach,
• suchość w pochwie utrudniająca współżycie,
• spadek libido.

Większość kobiet przechodzących menopauzę zmaga się również z uderzeniami gorąca, czyli nagłym odczuciem silnego ciepła na twarzy i ciele (często z widocznym zaczerwienieniem skóry). Typowe są kłopoty ze snem, nocne poty, pogorszenie koncentracji i pamięci, zdarzają się zawroty głowy, a nawet omdlenia.

Bardzo charakterystyczne dla okresu okołomenopauzalnego jest gwałtowne przybieranie na wadze - gdy zaczyna brakować estrogenów, w ich miejsce produkowane są mniej aktywne metabolity, głównie estron oddziałujący w taki sposób, że ośrodek głodu bierze górę nad ośrodkiem sytości.

Zmiany hormonalne w okresie menopauzy

Większość dolegliwości okołomenopauzalnych to reakcja organizmu na zmiany hormonalne. Są uciążliwe, przykre i często wstydliwe (panie najczęściej skarżą się na uderzenia gorąca w miejscach publicznych gdyż sądzą, że wszyscy wokół zauważają ich stan i mają świadomość ich przekwitania), ale należą do dolegliwości typowych, naturalnych i przemijających. Zdarzają się jednak choroby znacznie poważniejsze, a blisko skorelowane z kobiecym przekwitaniem. Na co panie w okresie menopauzy są szczególnie narażone i jak dostrzec u siebie niepokojące objawy?

Test na menopauzę Test płytkowy ułatwia zdiagnozowanie peri-menopauzy lub klimakterium w warunkach domowych. Jego zastosowanie umożliwia wykrycie w moczu hormonu FSH o stężeniu 25 mlU/ml lub wyższym. Wzrost produkcji tego hormonu pojawia się wraz z wiekiem, gdy zmniejsza się produkcja estrogenu. Jego podwyższony poziom może świadczyć o zbliżającym się klimakterium. Wynik testu można odczytać już po 3 minutach od zastosowania, a jego dokładność wynosi 99,9%.   SPRAWDŹ

>> Test na menopauzę – jak działa, kiedy i jak go wykonać? Interpretacja wyniku testu

Menopauza a osteoporoza

Utrata gęstości mineralnej kości to naturalny proces dotyczący każdego człowieka. Gdy jednak demineralizacja masy kostnej znacznie przewyższa proces ich odbudowy, mówimy o osteoporozie. Największą grupę ryzyka zachorowalności na osteoporozę stanowią kobiety po menopauzie. Powodem jest obniżony poziom estrogenów i progesteronu, które odpowiadają m.in. za gospodarkę wapniową organizmu i odbudowę masy kostnej.

Zmiany charakterystyczne dla osteoporozy pojawiają się w miejscach, gdzie znajduje się dużo kości beleczkowej: kręgi, dystalny odcinek kości promieniowej, szyjka kości udowej. Osteoporoza może nie dawać żadnych objawów, dopóki nie przydarzy się pierwsze złamanie (zazwyczaj w wyniku drobnego urazu), dlatego kobiety w okresie przekwitania oraz po nim powinny regularnie wykonywać badanie gęstości kości (densytometrię). Dzięki temu możliwe będzie wykrycie osteoporozy nawet w bardzo wczesnym stadium (tzw. osteopenii) i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Problemy kardiologiczne po menopauzie

W związku z obniżonym poziomem hormonów płciowych w organizmie, kobiety w okresie menopauzy są szczególnie narażone na choroby układu sercowo-naczyniowego.

Zanik czynności jajników powoduje wzrost stężenia cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL oraz spadek HDL, co jest istotnym czynnikiem ryzyka choroby niedokrwiennej serca. Co ciekawe, choroba ta może być zupełnie inaczej odczuwana i mieć inny przebieg u kobiet niż u mężczyzn - panie mogą zauważyć u siebie nietypowe bóle pleców, jamy brzusznej, a nawet żuchwy, brakuje im tchu, czują permanentne zmęczenie. Zdarza się, że objawy nie współgrają z obrazem zmian w tętnicach wieńcowych i wynikami badań – EKG, testów wysiłkowych, koronarografii, trudno je więc zdiagnozować i wystarczająco wcześnie wprowadzić odpowiednie leczenie.

Bardzo ważnym i niebezpiecznym następstwem odkładania się „złego" cholesterolu jest też tworzenie się blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic, co grozi zatrzymaniem przepływu krwi i zawałem serca.

 Jak obniżyć ryzyko zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego? Lekarze radzą przede wszystkim:

• dbać o odpowiednią dietę (ważne jest utrzymanie prawidłowej wagi),
• przyzwyczaić organizm do regularnej aktywności fizycznej (spacery, nordic walking, joga i inne),
• rzucić używki, zwłaszcza alkohol, papierosy i mocną kawę,
• unikać stresu, zapewniać sobie dużo relaksu,
• pamiętać o badaniach profilaktycznych.

Dolegliwości intymne po menopauzie

Gdy kobieta wchodzi w okres menopauzy, hormon folikulotropowy, który odpowiada za stymulowanie pęcherzyków jajowych do wzrostu oraz wydzielanie estrogenów, traci stopniowo swoje właściwości, a co za tym idzie - obniża się produkcja estrogenu i progesteronu. Mocno przekłada się to na zmiany w obrębie kobiecych narządów intymnych - pojawiają się suchość i pieczenie w pochwie, a także swędzenie sromu, co odbija się na życiu seksualnym.

To jednak nie wszystko - spowodowany zmianami hormonalnymi zanik śluzówki wyścielającej pochwę może powodować takie objawy, jak silne parcie na pęcherz, ból w czasie oddawania moczu oraz wysiłkowe nietrzymanie moczu. Zaburzeniom może ulec także statyka narządów płciowych, częściej występują też infekcje intymne (m.in. zapalenie gruczołów Bartholina, chlamydioza, grzybica, rzęsistkowica).

Dbanie o higienę intymną w okresie menopauzalnym polega na stosowaniu hormonalnej terapii zastępczej, suplementacji witaminami i minerałami (zgodnie z zaleceniem lekarza), oraz używaniu do mycia specjalnych preparatów mających korzystny wpływ na florę bakteryjną pochwy. Oczywiście konieczne są regularne wizyty kontrolne u ginekologa, również po całkowitym ustaniu miesiączkowania.

Menopauzin Forte - tabletki Menopauzin Forte zawiera kompozycję składników roślinnych – izoflawonów sojowych, ekstraktu szyszek chmielu oraz ekstraktu Ashwagandhy KSM-66 (Withania somnifera L.). Dodatkowo uzupełniony o wapń, witaminę D, E, B6 oraz kwas foliowy. Suplement diety Menopauzin Forte uzupełnia dietę dojrzałych kobiet w czasie menopauzy.   ZAMÓW I ODBIERZ

Depresja okołomenopauzalna

Uczucie zmęczenia i apatii, obniżenie nastroju, drażliwość czy nerwowość to całkowicie naturalne i bardzo często występujące objawy towarzyszące menopauzie. Badania kliniczne wskazują jednak, że u części kobiet w okresie menopauzy rozwija się również depresja. Występowanie depresji na tym etapie życia wiąże się z wahaniami stężeń estrogenów, ale nie tylko - ogromne znacznie mają zmiany w obszarach życia rodzinnego, zawodowego i społecznego, a także sposób, w jaki przekwitająca kobieta postrzega swoje ciało i poczucie kobiecości.

Warto zaznaczyć, że jeśli kobieta w młodszych latach miewała epizody depresyjne, to okres menopauzy sprzyja nawrotowi i zaostrzeniu tych objawów. Generalnie ocenia się, że ryzyko zachorowania na depresję u kobiety w okresie menopauzy jest 2-5 razy wyższe niż w innych grupach wiekowych, a im kobieta szybciej wchodzi w okres przekwitania (przed 45. rokiem życia), tym większe ryzyko wystąpienia choroby i możliwie cięższy jej przebieg.

Objawy depresji okołomenopauzalnej to głównie:

• niepokój,
• rozdrażnienie,
• gorszy nastrój (smutek, zniechęcenie, pesymizm),
• objawy lękowe,
• pogorszenie jakości snu,
• zaburzenia apetytu.

Warto wiedzieć, że leczenie depresji okołomenopauzalnej może wyraźnie różnić się od leczenia depresji u mężczyzn oraz u kobiet w innych grupach wiekowych, na ogół wymaga połączenia sił przez ginekologa i psychiatrę współpracujących ze sobą - wówczas leczenie może obejmować hormonalną terapię zastępczą oraz zażywanie preparatów przeciwdepresyjnych.

>> Dzień Kobiet – 7 prezentów, które możesz sobie sprawić z tej okazji

Choroby nowotworowe po menopauzie

Czas menopauzy sprzyja niestety pojawianiu się zmian nowotworowych, a co gorsza łatwo przeoczyć ich objawy skupiając się na uciążliwych dolegliwościach typowych dla okresu przekwitania.

Rak gruczołu piersiowego to najczęściej występujący u kobiet na całym świecie i będący najczęstszą przyczyną ich zgonów nowotwór złośliwy.

Przyczyny jego pojawiania się w organizmie są różne, naukowcy wskazują zwłaszcza na mutacje w zakresie genów BRCA-1 i BRCA-2. Rak piersi jest bardzo groźny i co roku zbiera śmiertelne żniwo, jednak w przeciwieństwie do części innych nowotworów można go wykryć we wczesnej fazie rozwoju i w wielu przypadkach całkowicie wyleczyć.

Tutaj bardzo wiele zależy od samych kobiet, gdyż najwięcej dotkniętych tym rodzajem raka kobiet uratowało regularne samobadanie piersi. Warto przyłożyć do tego dużą wagę, zwłaszcza w okresie menopauzy! Innymi nowotworami złośliwymi, które dotykają kobiety w wieku około menopauzalnym, są m.in. rak błony śluzowej trzonu macicy (czyli rak endometrium - szacuje się, że nawet 90 proc. przypadków zachorowań dotyczy kobiet powyżej 40. roku życia) oraz rak jajnika (tzw. cichy zabójca, gdyż przez długi czas rozwija się bezobjawowo).

W przypadku nowotworu endometrium, pierwszym objawem klinicznym może być nieprawidłowe krwawienie z macicy (dlatego każde plamienie po menopauzie powinno być sygnałem do wizyty u ginekologa).

Jeśli zaś chodzi o raka jajnika, niepokój powinny wzbudzić:

• wzdęcia,
• uczucie ucisku w obrębie jamy brzusznej,
• niestrawność,
• utrata apetytu,
• powiększenie obwodu brzucha,
• nagłe parcia na mocz.

Oprócz tej niechlubnej trójki, którą lekarze nazywają TOP 3 nowotworów u kobiet w okresie menopauzy, groźne są także inne, m.in. rak macicy czy jelita grubego. Niestety, im człowiek jest starszy, tym większe ryzyko chorób nowotworowych. Czynnikami wzmagającymi zagrożenie są m.in. siedzący tryb życia, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, zła dieta prowadząca do otyłości, przewlekły stres. Pomóc może regularne poddawanie się badaniom profilaktycznym oraz prowadzenie zdrowego trybu życia.

>> Nowotwory kobiece – rodzaje, kalendarz badań. Profilaktyka raka piersi, jajnika, szyjki macicy