Ostre zapalenie trzustki (OZT) przebiega gwałtownie – to choroba trzustki, która często pojawia się w wyniku nadmiernego spożycia alkoholu lub jako skutek kamicy żółciowej. Rokowanie przy ostrym zapaleniu trzustki zależy od wielu czynników, takich jak cechy kliniczne, choroby współistniejące, wyniki badań obrazowych, wiek. Jakie są objawy ostrego zapalenia trzustki? Jak leczyć?
Ostre zapalenie trzustki – rokowania, objawy, leczenie
Ostre zapalenie trzustki (OZT) może mieć łagodny przebieg, ale zdarzają się też przypadki ciężkich postaci ostrego zapalenia trzustki – z wielonarządowymi powikłaniami.
Czytaj też: Zapalenie trzustki – objawy, dieta. Po której stronie boli trzustka?
Ostre zapalenie trzustki – objawy
Typowy obraz kliniczny ostrego zapalenia trzustki charakteryzuje się takimi objawami jak: ból w nadbrzuszu (ból często promieniuje do pleców); wymioty i nudności; stan podgorączkowy/gorączka; wzmożone pragnienie. Zazwyczaj pierwsze objawy ostrego zapalenia trzustki pojawiają się nagle - ból może być bardzo silny, wymioty nie przynoszą ulgi, występuje wzmożone napięcie powłok brzucha, w badaniu palpacyjnym stwierdza się bolesność w nadbrzuszu i wyczuwalny opór w nadbrzuszu.
Czytaj też: Ból brzucha z lewej strony, ból żołądka, ból brzucha z prawej strony – jak interpretować ból brzucha?
Objawy ostrego zapalenia trzustki:
- nagły i silny ból brzucha (ból może promieniować do pleców);
- ból w nadbrzuszu (często w górnym lewym kwadrancie brzucha);
- promieniowanie bólu do kręgosłupa;
- palpacyjna bolesność nadbrzusza;
- nudności;
- wymioty (nie przynoszą ulgi);
- gorączka / stan podgorączkowy;
- napięty i nabrzmiały brzuch;
- opór w nadbrzuszu;
- zaburzenia świadomości;
- żółtaczka;
- tachykardia.
Nudności i wymioty to objawy, które mogą ustąpić po ostrym ataku choroby, dolegliwości bólowe (ból w nadbrzuszu, ból brzucha) mogą utrzymywać się dłużej.
Przyczyny ostrego zapalenia trzustki
- nadużywanie alkoholu;
- choroby dróg żółciowych;
- urazy jamy brzusznej;
- zabiegi/operacje w obrębie jamy brzusznej;
- wady wrodzone;
- nadczynność przytarczyc.
Przyczyną ostrego zapalenia trzustki może być również stosowanie niektórych leków – np. azatiopryna, glikokortykosteroidy.
Ostre zapalenie trzustki – rokowania
Ostre zapalenie trzustki może mieć charakter nawracający. U niektórych powikłaniem miejscowym jest wystąpienie torbieli (w trzustce lub w okolicy trzustki). Zbiorniki płynowe w okolicy trzustki mogą zanikać kilka tygodniu po ataku ostrego zapalenia trzustki.
W określeniu rokowań w przebiegu ostrego zapalenia trzustki pomóc mogą kontrolne badania USG (jamy brzusznej); podstawowe badania laboratoryjne krwi; lipidogram. Szczegółowa ocena trzustki możliwa jest dzięki endosonografii, czyli ultrasonografii transkawitalnej (połączenie metod ultrasonografii i fiberoskopii).
Ostre zapalenie trzustki – leczenie
W leczeniu ostrego zapalenia trzustki kluczowa jest odpowiednia dieta, rezygnacja z alkoholu, zaprzestanie palenia tytoniu. Podawane są leki przeciwbólowe, uzupełnianie niedobory elektrolitów i płynów ustrojowych. Przy niektórych powikłaniach stosowana jest antybiotykoterapia. Leczenie chirurgiczne stosowane jest, gdy zawiodą pozostałe metody leczenia lub gdy diagnoza wskazuje na martwicze zapalenie trzustki.
