Nierozpoznana miażdżyca w tętnicach szyjnych może prowadzić do udaru mózgu. Objawy miażdżycy może zauważyć sam pacjent, ale koniecznie trzeba to sprawdzić za pomocą specjalistycznych badań.
Jak najlepiej zdiagnozować miażdżycę tętnic szyjnych?
Tętnice szyjne oraz ich główne gałęzie, czyli tętnica szyjna wewnętrzna i zewnętrzna, odpowiadają za doprowadzanie krwi do mózgu oraz narządów zlokalizowanych w obrębie głowy. Miażdżyca tętnic szyjnych pod postacią blaszek, czyli różnego stopnia pogrubienie ściany tętnic, w których gromadzą się złogi cholesterolu oraz zwapnienia, najczęściej odpowiada za wystąpienie udaru niedokrwiennego mózgu lub jego przejściowych zaburzeń ukrwienia. Diagnostyka zwężeń miażdżycowych tętnic szyjnych zaczyna się od zwykłego wywiadu lekarskiego. Jeśli u pacjenta występują objawy miażdżycy, kolejnym krokiem są badania tętnic szyjnych oraz badania obrazowe, takie jak np. USG Doppler tętnic szyjnych, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny.
>> Groźna miażdżyca tętnic - poznaj jej przyczyny oraz objawy
Szmer nad tętnicą szyjną to objaw miażdżycy
Badanie lekarskie nie daje stuprocentowej pewności, że występują zwężenia w tętnicach szyjnych. Lekarz powinien sprawdzić tętno i jego jakość na tętnicach szyjnych, podobojczykowych, ramiennych, łokciowych, promieniowych, zmierzyć ciśnienie na obu ramionach oraz zbadać ogólny stan neurologiczny pacjenta. Jednak najczęstszym objawem sugerującym zwężenie jest szmer nad tętnicą wysłuchany przy użyciu stetoskopu.
Szmery dotyczą zazwyczaj 50-60 proc. zwężeń, w pozostałych przypadkach szmerów zazwyczaj nie słychać. Jeżeli szmer występuje, to potrzebna jest dalsza diagnostyka obrazowa.
>>> Miażdżyca – objawy, leczenie, rodzaje: miażdżyca kończyn dolnych, miażdżyca aorty, miażdżyca mózgu
Badania obrazowe ocenią miażdżycę w tętnicach
Obecnie do diagnostyki stosuje się przede wszystkim najmniej obciążające i najbardziej dostępne badanie USG Doppler tętnic szyjnych. Jeżeli istnieją wątpliwości, w kolejnych etapach wykonuje się tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Poszczególne badania wyglądają następująco:
1. USG Doppler tętnic szyjnych − badanie przeprowadza się w pozycji leżącej na wznak, z głową odchyloną do tyłu. Nie trzeba w żaden sposób przygotowywać się do badania. Lekarz głowicą USG bada przepływy w tętnicach szyjnych oraz określa morfologię, położenie blaszki, a także stopień zawężania tętnicy przez blaszkę. Stopień zawężania podaje się zazwyczaj w postaci procentowej, np. zwężenie 70-procentowe. Badanie USG z reguły jest dokładne i wystarcza, by zakwalifikować pacjenta do ewentualnego leczenia zabiegowego. Przeszkodą w badaniu USG może być niesprzyjająca anatomia tętnic lub ich duża krętość. Gdy pojawiają się wątpliwości, należy wykonać tomografię komputerową tętnic szyjnych lub rezonans magnetyczny.
2. Tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR) − dużą zaletą tych dwóch badań jest możliwość precyzyjnej oceny anatomii tętnic oraz ewentualnych zwężeń, jednak można przeszacować stopień zwężenia uwidocznionego w TK lub MR.
3. Angiografia tętnic szyjnych − to badanie inwazyjne, wymagające nakłucia tętnicy i podania środka kontrastowego, jako badanie diagnostyczne wykonuje się ją bardzo rzadko. Czasem przeprowadza się angiografię również za pomocą rezonansu magnetycznego.
Jeśli lekarz zdiagnozuje zmiany miażdżycowe w tętnicach szyjnych, zastosuje odpowiednie leczenie.
