Miażdżyca tętnic nerkowych – przyczyny, diagnostyka, leczenie

Prawa i lewa tętnica nerkowa odchodzą od aorty brzusznej i doprowadzają krew do nerek. Nerki pełnią ważną funkcję wydalniczą, regulują gospodarkę jonową, wydzielają także substancje odpowiedzialne za regulację ciśnienia tętniczego. Zwężenie miażdżycowe tętnicy nerkowej prowadzi do zaburzenia wszystkich funkcji nerki, a w konsekwencji do niekorzystnych następstw dla organizmu.

>>  Groźna miażdżyca tętnic – poznaj jej przyczyny oraz objawy

Zwężenie tętnic nerkowych – przyczyny

Miażdżycowe zwężenie tętnicy nerkowej często występuje u pacjentów:

• starszych,
• palących tytoń,
• z nieprawidłowymi wartościami cholesterolu,
• cukrzycą,
• chorobą wieńcową.

Miażdżyca jest najczęstszą przyczyną zwężenia tętnic nerkowych. Do innych przyczyn zaliczane są:

• rozwarstwienie tętnicy (współwystępuje często z rozwarstwieniem aorty),
• przebyte napromieniowanie jamy brzusznej (np. po radioterapii z powodów onkologicznych),
• ucisk tętnicy nerkowej przez guz w jamie brzusznej oraz
• rzadka choroba, tzw. dysplazja włóknisto-mięśniowa.

>>>  Miażdżyca – objawy, leczenie, rodzaje: miażdżyca kończyn dolnych, miażdżyca aorty, miażdżyca mózgu

Zwężenie może przebiegać bezobjawowo lub prowadzić do ciężkiego nadciśnienia tętniczego albo niewydolności nerki, a te dwa czynniki z kolei zwiększają szansę na wystąpienie zawału serca czy udaru mózgu.

Zwężenia tętnic nerkowych – jakie badania wykonać?

W diagnostyce stosuje się badania biochemiczne krwi i moczu oraz badania obrazowe. Do badań biochemicznych zaliczamy:

• stężenie jonów potasu, sodu, wapnia, magnezu, fosforanów,
• stężenie mocznika i kreatyniny,
• badanie ogólne moczu.

Do badań obrazowych zaliczane są:

1.   USG dopplerowskie − jest nieinwazyjne i obojętne dla organizmu, ale do badania należy się przygotować, tzn.: być na czczo, dzień wcześniej nie przyjmować posiłków wzdymających, można też przyjąć preparaty zawierające simetykon, by pozbyć się gazów w jelitach. To badanie może nie być diagnostyczne u osób bardzo otyłych, ponieważ otyłość brzuszna uniemożliwia uzyskanie obrazów dobrej jakości.

2.   Tomografia komputerowa − umożliwia dokładną ocenę zwężenia, dużym minusem badania jest konieczność zastosowania środka kontrastowego, po którym może wystąpić pogorszenie funkcji nerki.

3.   Rezonans magnetyczny − również umożliwia zobrazowanie zwężenia tętnicy, wymaga podania kontrastu zwanego gadoliną, która przy ciężkim uszkodzeniu nerek jest przeciwwskazana.

4.   Cewnikowanie tętnic nerkowych − badanie inwazyjne wymagające nakłucia tętnicy udowej, przeprowadzane tylko w warunkach szpitalnych.

5.   Arteriografia tętnic nerkowych − badanie inwazyjne wymagające nakłucia tętnicy udowej, przeprowadzane w warunkach szpitalnych, jest wykonywane tylko w sytuacji niejednoznacznych wyników innych badań obrazowych, wymaga podania środków kontrastowych oraz zastosowania promieniowania rentgenowskiego.

Leczenie zwężenia miażdżycowego tętnic nerkowych

Aktualnie w terapii zwężeń miażdżycowych tętnic nerkowych zastosowanie mają leczenie:

• farmakologiczne − skuteczne leczenie nadciśnienia tętniczego, leki przeciwpłytkowe, statyny;
• wewnątrznaczyniowe − angioplastyka tętnicy nerkowej, implantacja stentu w miejsce zwężenia;
• chirurgiczne − implantacja pomostów, czyli przeszczepów omijających zwężenie, np. z aorty do tętnicy nerkowej; to leczenie jest zazwyczaj wykonywane u pacjentów z przeciwwskazaniami do leczenia wewnątrznaczyniowego lub wymagających jednoczesnych rekonstrukcji naczyniowych, np. także na aorcie bądź tętnicach biodrowych.