Depresja to coś więcej niż obniżony nastrój, chandra czy chwilowe zniechęcenie. To choroba mózgu, która destabilizuje, a niekiedy uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie. Choć diagnozowana jest coraz częściej, równie często bywa lekceważona, a jej objawy traktowane są z niedowierzaniem. Jak to możliwe, że nie widzisz sensu życia, swoich mocnych stron, sukcesów i możliwości? Dlaczego nie masz apetytu ani ochoty, by wyjść z domu?
Depresja – fakty i mity
Choć zaburzenia psychiczne, w tym depresja, powali przestają być tematem tabu, ciągle jeszcze na ich temat krąży wiele mitów. Nieprawdziwe, a nieraz krzywdzące stwierdzenia, nie ułatwiają osobom dotkniętym depresją podjęcia decyzji o leczeniu. Leczeniu, które często nie ogranicza się do przyjmowania leków, a wymaga długiej psychoterapii. Jakie mity na temat depresji nadal funkcjonują w społeczeństwie?
Czytaj również: Czub, świr, wariat, powiesił się, bo był słaby
Mit: Depresja to „taki trochę większy smutek”
Depresja kojarzy się ze smutkiem, przygnębieniem i niechęcią do życia. Słusznie, bo takie bywają jej objawy. Jednak smutek i depresja nie są pojęciami tożsamymi. Smutek czy zniechęcenie to najczęściej reakcje na nieprzyjemne wydarzenia lub trudne przeżycia. Każdy z nas od czasu do czasu ma gorszy dzień, nie czuje się w pełni swoich możliwości. Smutek jest i powinien być naturalną reakcją na przykre dla nas wydarzenia. To, że czujemy przygnębienie i czasowy brak chęci do życia np. po stracie bliskiej osoby, świadczy raczej o naszym zdrowiu psychicznym, bo trzeba dać sobie czas na przeżycie tej straty, na żałobę.
Różnica zasadnicza w porównaniu z osobami chorymi polega na tym, że smutek w depresji trwa nieustannie i nie wiąże się z żadnym konkretnym wydarzeniem. Smutek to też niejedyna negatywna emocja, jaka towarzyszy osobom cierpiącym na depresję. Równie często doświadczają poczucia pustki, niepokoju oraz ciągłego napięcia, co w efekcie sprawia, że ich codzienność staje się pełna bólu i mozołu, ponieważ każda, nawet najprostsza czynność wymaga wysiłku, zmuszenia się do jej wykonania.
Mit: Depresja to choroba ludzi słabych
Przekonanie o tym, że na depresję choruję jedynie osoby słabe psychicznie sprawia, że wielu trudno jest przyznać się do schorzenia. Takie postrzeganie depresji wynika z przekonania, że jest to choroba zależna od naszej woli. Tymczasem depresja to choroba, u podłoża której leżą zaburzenia w pracy mózgu. Mózg, tak jak każdy inny organ w organizmie, może działać nieprawidłowo. I tak jak każdy inny organ ma prawo do leczenia farmakologicznego, a nie „siłą woli”.
W końcu bolącego wyrostka czy niewydolnych nerek nie próbujemy kurować silną wolą i pozytywnym myśleniem. Nie mamy wpływu na to, czy zachorujemy czy nie. Z depresją zmagają się zarówno kobiety, jak i mężczyźni, osoby wrażliwe i bardzo przebojowe, średnio radzące sobie z życiem oraz odnoszące sukcesy. Depresja to choroba, która dotyka zdrowia psychicznego, ale też funkcjonowania organizmu na poziomie biologicznym.
Mit: Depresja dotyka jedynie głowy
Depresja to choroba mózgu, a jej główne objawy dotyczą samopoczucia i emocji. Główne, ale nie jedyne. Do częstych symptomów depresji zalicza się także: problemy z apetytem (najczęściej jego brak), problemy ze snem (bezsenność w nocy i skłonności do spania w ciągu dnia), problemy z regulacją ciepłoty ciała (ciągłe uczcie zimna), przewlekłe zmęczenie, bóle mięśni, kręgosłupa czy ból w klatce piersiowej. Innymi słowy depresja może manifestować się w różnych obszarach ciała i na pewni nie dotyczy jedynie „głowy”.
Czytaj więcej: Objawy depresji częściej występują u osób z cukrzycą
Mit: Depresja to choroba dziedziczna
Nie dziedziczy się samej depresji, ale skłonność do choroby. Obecnie uważa się, że osoby, które mają w bliskiej rodzinie pacjentów z depresją, są jedynie w niewielkim stopniu bardziej narażone na rozwój choroby niż osoby bez takiego obciążenia. Zwraca się jednak uwagę na to, że jeśli mamy w swoim otoczeniu pacjentów z depresją, to bardziej jesteśmy wyczuleni na jej objawy u siebie i bardziej skorzy do podjęcia leczenia.
Mit: Depresję leczy się jedynie farmakologicznie
Choć niewiele jest leków, które zdobyłoby taką sławę, jak Prozac, zwany swego czasu „pigułką szczęścia”, tak naprawdę leczenie depresji nie jest rzeczą prostą ani oczywistą. Przede wszystkim leki antydepresyjne wymagają przyjmowania przez określony czas, żeby móc stwierdzić, czy faktycznie u danego pacjenta działają. Jeśli po 4-6 tygodniach leczenia lekiem z danej grupy nie obserwuje się pozytywnych rezultatów, należy go zmienić. Dobór leku powinien być indywidualny dla każdego pacjenta i nigdy nie ma pewności, co u danej osoby będzie działało, zatem terapię trzeba dobierać metodą prób i błędów. Same leki antydepresyjne to często zbyt mało – w terapii depresji często łączy się farmakoterapię z psychoterapią. Psychoterapia także jest procesem, który wymaga czasu. Wszystko to sprawia, że w przypadku diagnozy depresji ciężko o szybkie i uniwersalne dla wszystkich metody leczenia. Często od momentu rozpoczęcie terapii do momentu, w którym pacjent faktycznie odczuwa poprawę, mija sporo czasu. Mitem jest też twierdzenie, jakoby rozpoczęcie leczenia depresji farmakologicznie wiązało się z koniecznością przyjmowania leków do końca życia. Jest to kwestia bardzo indywidualna. Najczęściej leki stosowane są czasowo. Badania pokazują, że mogą z nich zrezygnować te osoby, które przeszły przez odpowiednio do siebie dobraną psychoterapię.
