Zawał serca jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów na całym świecie. Objawy, które pomogą nam go rozpoznać, to m.in. ból w klatce piersiowej, duszność, poty, dreszcze i niepokój. Choć przychodzi znienacka, tak naprawdę latami zabiegamy o jego wizytę, wcale nie zdając sobie z tego sprawy.
Zawał serca – działaj szybko, gdy zaatakuje
Zawał serca to cichy zabójca, przed którym w dalszym ciągu niełatwo się uchronić. Każdego dnia niemal 300 osób przechodzi zawał. Choć nieco częściej zapadają na niego panowie, to dla pań bywa zdecydowanie groźniejszy. Umieralność w ciągu pierwszych dwunastu miesięcy od zawału wynosi 10 proc. u mężczyzn i aż 45 proc. u kobiet.
Jakie szkody powoduje zawał serca
Zawał serca to powstanie martwicy części mięśnia sercowego z powodu niedostatecznej podaży tlenu, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania narządu. Zwykle bezpośrednią przyczyną jest zamknięcie światła tętnicy wieńcowej na skutek pęknięcia blaszki miażdżycowej lub utworzonego skrzepu, które blokują dopływ krwi do mięśnia.
Zawał serca dokonuje się przeważnie w ciągu kilku godzin. Początkowo powstaje stan zwany niedokrwieniem, który w miarę upływu czasu (mniej więcej 15−20 minut od całkowitego zamknięcia tętnicy wieńcowej) prowadzi do obumarcia tkanki mięśniowej w niedokrwionym obszarze. Stąd niezwykle istotną rolę w skutecznym leczeniu odgrywa pierwsza pomoc. Im wcześniejsza faza zawału, tym większa szansa na powrót do pełnej sprawności.
Objawy zawału:
|
|---|
Co to jest stan przedzawałowy
Zawał serca często jest poprzedzony tzw. stanem przedzawałowym. Jest to potoczne określenie, które jest używane w dwóch znaczeniach. Pierwszym z nich jest zdefiniowanie stanu bezpośrednio poprzedzającego obumarcie komórek mięśnia sercowego, czyli stanu niedokrwienia serca. O zawale możemy mówić dopiero wtedy, gdy dojdzie do martwicy, faza wcześniejsza często nazywana jest stanem przedzawałowym.
Drugie znaczenie tego terminu często stosują lekarze w celu wyjaśnienia pacjentom niestabilnej choroby niedokrwiennej serca, np. choroby wieńcowej lub dławicy piersiowej, która nieleczona może doprowadzić do zawału.
Zawał serca − pierwsza pomoc
Co zrobić, gdy jesteśmy sami w domu i podejrzewamy u siebie zawał? Przede wszystkim postarajmy się nie panikować. Jak najszybciej należy wezwać pogotowie ratunkowe (numer telefonu: 112, gdy dzwonimy z telefonu komórkowego; 999, gdy dzwonimy z telefonu stacjonarnego). Jeśli mamy w domu aspirynę lub inny lek zawierający kwas acetylosalicylowy, należy go przyjąć. Gdy mamy absolutną pewność, że wystąpił zawał serca, a nasze ciśnienie krwi (skurczowe) jest wyższe niż 90 mmHg, można zażyć również nitroglicerynę. Jeżeli jednak nie mamy takiej pewności, podanie tego leku może pogorszyć nasz stan.
Te same zasady obowiązują, gdy podejrzewamy zawał u drugiej osoby. W takim przypadku również należy wezwać karetkę pogotowia. Przewożenie chorego do szpitala własnym środkiem transportu jest dopuszczalne tylko w ostateczności. Jeżeli dojdzie do zatrzymania krążenia i oddechu, trzeba bezzwłocznie rozpocząć resuscytację: 30 uciśnięć klatki piersiowej, 2 oddechy.
