Pierwsza pomoc – najczęściej popełniane błędy

By wytłumaczyć ideę udzielania pierwszej pomocy zawsze posługuję się prostym przykładem. Jeżeli przyjmiemy, że ktoś pierwotnie doznał zasłabnięcia to naszym obowiązkiem powinno być szybkie zareagowanie w celu uniknięcia urazu głowy. Czyli udzieliliśmy komuś pierwszej pomocy, by nie rozbił głowy. Kolejnym przykładem może być właściwe zachowanie podczas napadu drgawek. Pierwotnie ktoś doznał ataku epilepsji, wtórnie może nastąpić niedrożność dróg oddechowych. Nasze zadanie to udrożnienie dróg oddechowych i opieka nad taką osobą.

Minimalizowanie obrażeń wtórnych, do jakich może dojść w wyniku różnego rodzaju wypadków, to jest właśnie definicja pierwszej pomocy

W dzisiejszej publikacji chciałbym skupić się na podstawowych błędach, jakie są nagminnie popełniane podczas udzielania pierwszej pomocy.

Do najczęstszych błędów podczas udzielania pierwszej pomocy zalicza się:

• niewłaściwe udrożnienie dróg oddechowych lub jego brak
• niewłaściwe postępowanie podczas krwawienia z nosa
• błędy podczas uciskania klatki piersiowej
• brak oceny bezpieczeństwa
• niewłaściwe udzielenie pierwszej pomocy podczas oparzeń
• błędy podczas drgawek padaczkowych
• braki właściwego postępowania w pozycji bezpiecznej
• niezastosowanie dostępnego defibrylatora
• przemieszczanie się z osobą której jest słabo
• niewłaściwe działanie podczas krwotoków

Jak udrożnić drogi oddechowe?

Dość często spotykam się z bardzo dużym kombinowaniem przy drogach oddechowych. Zdarza się również, że osoby udzielające pierwszej pomocy nie zwracają uwagi na drożność dróg oddechowych.

Źle : 

• broda do klatki piersiowej
• podkładanie dużej ilości materiałów pod potylicę
• kładzenie głowy osoby nieprzytomnej sobie na kolana
• wkładanie nieprzytomnemu palców do buzi i wyciąganie języka

Dobrze :

• delikatne odchylenie głowy do tyłu, by nos i żuchwa była skierowana ku górze
• kontrola oddechu

Jak postępować przy krwawieniu z nosa?

Sporo osób nadal niewłaściwie postępuje podczas krwawień z nosa. Najczęstsze przyczyny krwawienia z nosa to uraz, skok ciśnienia tętniczego oraz krwawienia poinfekcyjne w związku z osuszoną z śluzówką.

Źle: 

• odchylanie głowy do tyłu
• połykanie krwi
• brak ucisku na skrzydełka nosa
• dmuchanie nosa bezpośrednio po ustaniu krwawienia

Dobrze: 

• pochylamy się do przodu
• zaciskamy skrzydełka nosa
• wypluwamy napływającą krew do ust
• stosujemy zimne okłady na szyję i twarzoczaszkę

Jak prawidłowo uciskać klatkę piersiową?

Uciski klatki piersiowej nie są proste, trzeba mieć świadomość prawidłowego działania. W tym punkcie będzie sporo błędów, które najczęściej widzimy podczas resuscytacji przed przyjazdem pogotowia ratunkowego oraz na szkoleniach z pierwszej pomocy.

Źle: 

• ułożenie rąk w złym miejscu
• za słaby ucisk
• za mocny ucisk
• za wolny ucisk
• przytrzymywanie klatki piersiowej
• uciskanie okolicy żeber
• „luźne” łokcie które amortyzują ucisk
• ucisk całą pięścią  

Dobrze:

• uciskamy w tempie 100-120 razy na minutę
• ręce układamy na środku mostka 
• ucisk wykonujemy nasadą dłoni a nie całą pięścią
• ile zostało wciśnięte, tyle powinno mieć szansę wrócić, by nie przytrzymywać klatki piersiowej
• u dorosłych uciskamy w zakresie 5-6 cm w głąb klatki piersiowej
• łokcie powinny być w przeproście, powinny być zablokowane
• nasze barki powinny być nad klatką piersiową poszkodowanego
• kolana szeroko rozstawione jak najbliżej ciała poszkodowanego

Jednym z największych błędów jest to, że po ucisku, wracając, przytrzymujemy trochę klatkę piersiową. Działanie takie powoduje uniemożliwienie mięśniowi sercowemu ponowne zassanie krwi w pełnym zakresie, by następnie przy kolejnym ucisku krew została wyrzucona z serca do mózgu.

Koc ratunkowy srebrno-złoty APTEO Koc ratunkowy termoizolacyjny używany w ratownictwie w celu ochrony przed wychłodzeniem lub promieniowaniem słonecznym (zapobiega przegrzaniu organizmu poszkodowanego. Wymiary: 160 cm x 210 cm SPRAWDŹ

Jak zachować bezpieczeństwo podczas udzielania pierwszej pomocy?

Bezpieczeństwo jest kluczowym czynnikiem podczas działań z pacjentem. „Dobry ratownik to żywy ratownik” – niestety łatwo się mówi, trudniej wykonać. Emocje jakie towarzyszą udzielaniu pierwszej pomocy sprzyjają popełnianiu błędów.

Źle:

• brak sprawdzenia czy jest bezpiecznie
• brak rękawiczek jednorazowych
• wejście do strefy zagrożenia
• niewłaściwa ocena sytuacji 
• brak ponownej oceny bezpieczeństwa

Dobrze: 

• ocena bezpieczeństwa
• powtórna ocena bezpieczeństwa
• założenie rękawiczek
• nie wchodzenie do strefy jeśli jest niebezpiecznie

>> Artykuły higieniczne i opatrunkowe

Jak udzielić pierwszej pomocy osobie oparzonej?

Oparzenia to kolejny punkt krytyczny, podczas którego dość często zdarza nam się popełniać błędy.

Źle: 

• przebijanie pęcherzy
• zbyt krótki czas chłodzenia
• przykładanie lodu do rany
• zakładanie ciasnych opatrunków
• odrywanie przyklejonych części garderoby
• smarowanie skóry kremami i maściami
• używanie środków na poparzenia słoneczne
• dotykanie brudnymi rękoma ran oparzeniowych
• lekceważenie oparzeń i brak konsultacji lekarskich

Dobrze:

• chłodzenie rany około 15-20 minut
• udzielanie pomocy w rękawiczkach jednorazowych
• konsultacja lekarska po oparzeniu
• luźny opatrunek na ranę
• dobrze polewać ranę delikatnym strumieniem chłodnej wody
• okrycie rany folią stretch
• pozostawienie przyklejonych czy wtopionych elementów
• chłodzenie wodą w sytuacji obtarć, które powstały po upadku na rowerze czy też zjeżdżaniu ze ślizgawki na placu zabaw

Jak postępować przy drgawkach padaczkowych?

Padaczka, jako bardzo stresujący epizod, często sprzyja niewłaściwym zachowaniom.

Źle: 

• wkładanie poszkodowanemu czegoś do buzi
• podkładanie dużych ilości materiałów pod głowę
• przytrzymywanie kończyn i tłumienie drgawek

Dobrze:

• przytrzymanie i stabilizacja głowy
• odchylenie i udrożnienie dróg oddechowych
• kontrola oddechu po drgawkach 
• ułożenie w pozycji bezpiecznej, jeśli po drgawkach jest obecny oddech

Działania ratunkowe można wykonać bardzo sprawnie i prosto. Należy pamiętać, że poszkodowany chwilę nie oddycha nie dlatego, że jest szczękościsk, tylko dlatego, że zablokowane są mięśnie oddechowe na poziomie przepony, klatki piersiowej oraz krtani.

Odchylając głowę, wykonujemy udrożnienie dróg oddechowych, co uniemożliwi językowi zatkanie otworu oddechowego. Wkładając coś do zaciśniętych ust istnieje ryzyko połamania zębów, które wpadną w drogi oddechowe i spowodują ich niedrożność. 

Kiedy stosować pozycję bezpieczną boczną?

Pozycja bezpieczna jest jedną z prostszych rzeczy do wykonania przy pacjencie w stanie zagrożenia zdrowotnego.

Źle: 

• brak ułożenia na boku osoby nieprzytomnej oddychającej
• ułożenie na stronie urazowej
• dobre ułożenie na boku, ale bez udrożnienia dróg oddechowych
• pozostawienie bez opieki osoby nieprzytomnej oddychającej
• wkładanie różnych przedmiotów do ust

Dobrze: 

• ułożenie na boku zgodnie z zasadą: poszkodowany ma leżeć na boku i ma mieć udrożniony drogi oddechowe
• stała kontrola oddechu poszkodowanego
• pilnowanie, by drogi oddechowe były udrożnione, czyli musi być odchylona głowa
• ułożenie poszkodowanego na dowolnie wybranym boku
• wyjątek to właśnie urazy bądź kobieta w zaawansowanej ciąży, która powinna leżeć na lewym boku

Kiedy i jak korzystać z defibrylatora?

W jednym z najbardziej krytycznych błędów podczas nagłego zatrzymania krążenia jest brak użycia automatycznego defibrylatora medycznego zwanego AED.

Źle : 

• brak skorzystania z AED jeśli jest dostępne
• opóźnienie dostarczenia AED do poszkodowanego
• opóźnienie w naklejeniu elektrod na klatkę piersiową

Dobrze: 

• jak najszybsze dostarczenie i naklejenie elektrod na klatkę piersiową zgodnie z instrukcją obrazkową
• rozebranie poszkodowanego by miał odkrytą całą klatkę piersiową
• nie obawiamy się o wszelkiego rodzaju rozruszniki czy stymulatory serca pacjenta, nie stanowią przeszkody w życiu AED
• postępowanie zgodnie z poleceniami głosowymi wydanymi przez urządzenie
• uciskanie klatki piersiowej oraz wykonywanie wyładowania elektrycznego na polecenie AED
• działanie do momentu przyjazdu pogotowia ratunkowego bądź powstania oznak życia.

Pierwsza pomoc przy zasłabnięciu

Człowiek, który z jakiegoś powodu doznał zasłabnięcia, prawdopodobnie źle się czuje, ponieważ nastąpił spadek ciśnienia krwi. Przyczyną może być chociażby odwodnienie, biegunka, wymioty bądź krwotok i/lub krwawienie.

Źle: 

• podnoszenie osoby której jest słabo
• próby przemieszczania się z osobą, która źle się czuje
• podawanie płynów i pokarmów
• podkładanie dużej ilości materiałów pod głowę
• przetrzymywanie osoby w pozycji siedzącej
• brak drożności dróg oddechowych

Dobrze:

• położyć na podłodze i ułożyć nogi do góry
• udrożnić drogi oddechowe
• pozostać i opiekować się taką osobą
• jeśli poszkodowanemu jest zimno to można go przykryć
• po epizodzie, zanim wstaniemy, należy chwilę posiedzieć
• jeśli zasłabnięcie się powtarza należy wezwać pogotowie

Jak zatamować krwawienie?

Krwawienia i krwotoki wywołują w nas bardzo dużo emocji. Obawa kontaktu z materiałem biologicznym nie ułatwia zadania, jakim jest zatamowanie krwawienia.

Źle: 

• używanie ręczników papierowych, waty lub papieru toaletowego
• za słaby ucisk
• wyciąganie ciał obcych z rany
• stosowanie wody utlenionej
• stosowanie dezynfekcji na obficie krwawiące rany
• używanie stazy taktycznej bez odpowiedniego przeszkolenia

Dobrze: 

• założenie opatrunku na ranę
• użycie rękawiczek jednorazowych
• uniesienie kończyny do góry celem zwiększenia oporu naczyniowego i zmniejszenie krwawienia
• założenie mocnego ciasnego opatrunku
• jeśli krew przesiąka przez opatrunek dołożenie kolejnego
• właściwa ocena i wezwanie pomocy przy silnych krwawienia i krwotokach

Jeśli krwawi ręka to unosimy ją do góry, jeśli krwawi noga to kładziemy człowieka na plecach i unosimy ją również do góry oczywiście zakładając opatrunki.

Cykliczne szkolenia pierwszej pomocy oraz podnoszenie świadomości społecznej w tym zakresie leży w interesie każdego z nas. Każdy może stać się zarówno ofiarą wypadku, jak i świadkiem takiego zdarzenia.