Leki na anginę ropną. Jak rozpoznać i leczyć anginę?

Angina to ostre zapalenie błony śluzowej gardła i migdałków podniebiennych. Zapalenie gardła znacznie częściej wywoływane jest przez wirusy (ponad 80% przypadków) niż przez bakterie. Jeśli przyczyną choroby są bakterie to najczęściej są to paciorkowce Streptococcus pyogenes. Taka postać anginy zwykle występuje u dzieci w wieku 5-15 lat, rzadziej u dzieci młodszych i u dorosłych. U dorosłych najczęściej rozwija się ostre zapalenie gardła o podłożu wirusowym.

Czytaj więcej: Zapalenie gardła - wirusowe czy bakteryjne? Jak rozpoznać typ infekcji gardła?

Objawy anginy ropnej

Najwięcej przypadków anginy obserwuje się jesienią, zimą i wczesną wiosną.

Objawy anginy to:

• wysoka gorączka 39-40°C
• gwałtowne narastanie objawów choroby
• silny ból gardła, który utrudnia przełykanie. Ból gardła może utrudniać mówienie a podczas przełykania ból często promieniuje do uszu.
• krwistoczerwona błona śluzowa gardła oraz języczek, obrzęk migdałków i języczka,  ropno-śluzowy nalot na migdałkach
• nalot na języku
• nieprzyjemny zapach z ust

U dzieci dodatkowo pojawiają się:

• złe samopoczucie
• powiększenie węzłów chłonnych
• wymioty

Angina a infekcja wirusowa – różnice

W przypadku anginy o podłożu bakteryjnym nie występują objawy typowe dla infekcji wirusowych, takie jak zatkany nos, kaszel, chrypka, zapalenie spojówek. Nie występują także objawy grypopodobne: ból głowy, mięśni i stawów, dreszcze, poczucie rozbicia.

W przypadku infekcji bakteryjnej czas od zakażenia do rozwinięcia się objawów choroby zazwyczaj wynosi od 12 godzin do maksymalnie 4 dni. Osoba chora może zarażać innych od jednej doby (jeżeli zastosowane zostało odpowiednie leczenie) do nawet tygodnia (jeżeli choremu nie były podawane leki).

Jeżeli zapalenie gardła wywołują wirusy to okres od zakażenia do pojawienia się objawów choroby może trwać od 1 do 6 dni. Czas zakaźności to 1 lub 2 dni przed wystąpieniem objawów choroby do nawet 3 tygodni po zakończeniu choroby.

Jak leczyć anginę?

Bardzo ważnym jest rozróżnienie przez lekarza ostrego zapalenia gardła i migdałków o podłożu wirusowym od anginy (czyli zakażenia bakteryjnego). Taka diagnoza wpływa na przebieg dalszego leczenia. Poza badaniem przedmiotowym lekarz ma możliwość wykonania szybkiego testu wykrywającego obecność antygenu paciorkowca beta-hemolizującego typu A. Specjalista może zlecić również posiew wymazu z gardła, jednak niestety na wynik czeka się dłuższy czas.

Jeżeli infekcję wywołują paciorkowce to leczenie należy oprzeć na antybiotykoterapii. Antybiotyk ma na celu przede wszystkim skrócenie czasu choroby i zmniejszenie intensywności objawów.

Leki stosowane w leczeniu anginy bakteryjnej:

• penicylina fenoksymetylowa – lek pierwszego wyboru, podawany doustnie w dawce 1 milion jednostek międzynarodowych (1 mln j.m.) dwa razy na dobę w równych odstępach czasu przez 10 dni.
• cefalospryny I generacji – stosuje się u pacjentów uczulonych na penicylinę. Może to być cefadroksyl stosowany w dawce 1000 mg raz na dobę lub cefaleksyna w dawce 750 mg dwa razy na dobę co 12 godzin przez 7 do 10 dni.
• antybiotyki makrolidowe (erytromycyna, azytromycyna, klarytomycyna) – stosuje się je, jeżeli u pacjenta występuje nadwrażliwość typu natychmiastowego na penicyliny. Erytromycynę zwykle podaje się w dawce 500 mg co 12 godzin przez 10 dni, azytromycyna w dawce 500 mg pierwszego dnia a następnie w mniejszej dawce 250 mg raz na dobę przez 4 dni, natomiast klarytromycynę co 12 godzin przez 10 dni w ilości 250 mg (ewentualnie postać klarytromycyny o przedłużonym uwalnianiu raz na dobę w dawce 500 mg przez 5 dni).

Jeśli doszło do zakażenia szczepem opornym lub lekarz nie obserwuje klinicznej skuteczności powyższych leków, można podać pacjentowi klindamycynę. Konieczna dawka to 150 mg klindamycyny podawana co 6 godzin lub 300 mg co 12 godzin przez 10 dni.

Czytaj więcej: Antybiotykoterapia - najczęstsze błędy. Jak stosować antybiotyk?

W zależności od wieku pacjenta i objawów towarzyszących do leczenia można włączyć leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (paracetamol lub NLPZ, czyli leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych) oraz preparaty o miejscowym działaniu zmniejszającym ból gardła i dyskomfort podczas przełykania. Mogą to być preparaty zawierające benzydaminę w postaci aerozolu, płynu do płukania jamy ustnej i gardła lub tabletek do ssania, lidokainę w postaci pastylek do ssania i aerozolu lub salicylan choliny w formie pastylek do ssania. W czasie leczenia anginy ważny jest odpoczynek i przyjmowanie dużych ilości płynów.

Piśmiennictwo:

1. M. Kotowska, M. Wronowski, P. Albrecht: Angina-rozpoznawanie i leczenie. Forum Pediatrii praktycznej, nr 7;2016.
2. B. Zielnik-Jurkiewicz, D. Jurkiewicz, D. Dzierżanowska: Zakażenia gardła. Zakażenia w otolaryngologii. Alfa-medica press, Bielsko-Biała 2002: 109-127.