Obecnie na rynku mamy dostępne trzy rodzaje szczoteczek do zębów: manualną, soniczną i elektryczną. Jaka szczoteczka do zębów będzie najlepsza? To zależy nie tylko od własnych preferencji, ale przede wszystkim stanu zdrowia naszej jamy ustnej. Każda z nich ma swoje wady i zalety. Każdą z nich można stosować przy określonych problemach zdrowotnych jamy ustnej.
Jaka szczoteczka do zębów będzie najlepsza?
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.

Rodzaje szczoteczek do zębów nie są najważniejsze!
Najważniejszą sprawą nie jest to jaką szczoteczką będziemy myć zęby, ale czy będziemy to robić w sposób kompleksowy. Tylko kompletna higiena jamy ustnej jest w stanie utrzymać zdrowie w jamie ustnej. Często dzieje się jednak tak, że pojawiają problemy z higieną jamy ustnej pomimo opieki wykwalifikowanej higienistki stomatologicznej czy lekarza dentysty. W takiej sytuacji należałoby sprawdzić, czy szczoteczka jest przez nas regularnie wymieniana (minimum co 3 mies.). O zużyciu świadczy widoczne zużycie włókien, które praktycznie pozbawia szczoteczkę skuteczności.
>> Szczoteczka soniczna czy elektryczna - którą wybrać?
>> Nici dentystyczne i czyściki
Rodzaje szczoteczek do zębów a technika szczotkowania
Jeśli używamy tradycyjnej szczoteczki manualnej i nadal mamy problemy z utrzymaniem higieny jamy ustnej, warto byłoby zrewidować technikę szczotkowania zębów. Wiadomo bowiem, że osoby dorosłe muszą postawić na ruch wymiatający od dziąsła do korony oraz ruch dociskający przy okolicach przydziąsłowych. Niestety w przypadku szczotkowania manualną szczoteczką może pojawić się problem z dotarciem do części wewnętrznych jamy ustnej: językowej i podniebnej. Budowa szczoteczki manualnej sprawia, że myjąc zęby, skupiamy się na na łatwo dostępnych miejscach: policzkowych i wargowych.
Jak poprawić jakość higieny jamy ustnej?
Jeśli nadal upieramy się przy szczoteczce tradycyjnej, możemy, a wręcz powinniśmy uwzględnić dodatkowe elementy: nitkowanie zębów, szczoteczki międzyzębowe czy płyny do płukania przeciwbakteryjne. Możemy również skorzystać z irygatorów, przydatnych urządzeń do pozbywania się płytki nazębnej z wykorzystaniem strumienia znajdującej się pod ciśnieniem wody lub płynu do płukania jamy ustnej. Wiemy bowiem, że w przypadku szczoteczki tradycyjnej nie wniknie ona w przestrzenie międzyzębowe.
>> Preparaty na afty i choroby dziąseł
Szczoteczki do zębów - jak o nie dbać?
Aby szczoteczki do zębów mogły spełniać swoje funkcje, czyli dbać o higienę jamy ustnej, same muszą być higieniczne. Podstawową zasadą jest wymiana szczoteczek do zębów lub wymiennych końcówek na nowe, po maksymalnie 3 miesiącach.
Jednak to nie jedyny przypadek gdy należy wymienić szczoteczkę do zębów lub wymienną końcówkę. Szczoteczki wymieniamy zawsze po przebytej chorobie. Wymiana szczoteczki jest również wskazana gdy włókna szczoteczki są w widocznie gorszym stanie i wyginają się na boki.
Szczoteczka bambusowa - eko alternatywa?
Szczoteczki bambusowe są rodzajem szczoteczek tradycyjnych. Tym co je wyróżnia jest materiał, z którego są wytworzone. Bambus jest trwałym materiałem, o właściwościach antybakteryjnych. Są w 100% biogergodowanych. Ich popularność wynika głównie z aspektu ekologicznego i są wybierane głównie przez eko entuzjastów.
Jak działa soniczna szczoteczka do zębów?
Inaczej jest w przypadku szczoteczki sonicznej. Szczoteczka soniczna jest szczoteczką, która na pierwszy rzut oka nie różni się od szczoteczki elektrycznej. W rzeczywistości jest to jednak szczoteczka dźwiękowa, która generuje dużo większą ilość ruchów oscylacyjnych na minutę (nawet kilkadziesiąt tysięcy). Emitowana przez szczoteczkę fala dźwiękowa o częstotliwości 240-260 Hz wprawia w ruch wodę, ślinę i pastę. Dzięki temu ogromna liczba mikrobąbelków uderza o powierzchnię szkliwa, usuwając płytkę nazębną, a jednocześnie dociera do miejsc, do których trudno byłoby dotrzeć tradycyjną szczoteczką.
Szczoteczki soniczne mają więc wiele zalet:
- czyszczą powierzchnię zębową,
- za pomocą fal dźwiękowych lepiej penetrują przestrzenie międzyzębowe,
- rozbijają łańcuchy bakterii,
- samodzielnie wykonują ruch wymiatający, dzięki czemu po prostu nas wyręczają.
Rodzaje szczoteczek do zębów - soniczna czy elektryczna?
Część stomatologów jest zdania, że szczoteczki elektryczne pomimo mniejszej ilości ruchów na minutę (8-9 tysięcy), domywają one zęby znacznie lepiej od szczoteczek sonicznych. Szczoteczki elektryczne pracują bowiem w dwóch płaszczyznach oscylacyjno-rotacyjnej i pulsacyjnej. Niestety, choć zęby są lepiej domywane w jednostce czasu to, wywierają one negatywny wpływ na szkliwo. Szczoteczki elektryczne mogą więc prowadzić do abrazji, czyli ubytków naddziąsłowych wywołanych złym szczotkowaniem.
Szczoteczka soniczna jest więc mniej abrazyjna, delikatniejsza dla dziąseł, co ma znaczenie w przypadku dzieci. Szczoteczki soniczne są też bardzo użyteczne dla osób z aparatami ortodontycznymi, implantami i protezami.
>> Pasty wybielające – czy działają? Porównanie past do wybielania zębów
Szczoteczki do zębów dla dzieci a wiek
Nauka higieny jamy ustnej i przyzwyczajania dzieci do mycia zębów, zaczyna się od pierwszego ząbka. Na rynku dostępne są specjalnie szczoteczki tradycyjne, o małych rozmiarach, często również z uchwytem w formie gryzaka, który ma służyć masażowi rozpulchnionych od ząbkowania dziąseł. Mycie zębów dzieci w pierwszych latach życia przeprowadzają rodzice. Proces mycia zębów rozpoczynają od mycia właśnie szczoteczkami tradycyjnymi.
Jednak w wieku ok 3. lat można wprowadzić dziecku szczoteczkę elektryczną lub soniczną. W tym wieku dzieci zaczynają już samodzielnie myć zęby, co mimo wszystko powinno odbywać się pod nadzorem rodzica do co najmniej 6 roku życia. 3 lata są w tym przypadku wiekiem umownym. Głównym kryterium jest tutaj samodzielność dziecka i to czy nie boi się szczoteczek wydających odgłos pracy lub lekko wibrujących.
>> Zęby mleczne. Jak przebiega wyrzynanie i wypadanie zębów mlecznych?
Szczoteczki soniczne dla dzieci - co mówią badania?
Badania porównujące skuteczność szczoteczek manualnych, elektrycznych i sonicznych są niejednoznaczne. Wiele z nich wskazuje, że nie ma istotnych różnic między tymi trzema rodzajami szczoteczek w usuwaniu płytki nazębnej. Trudno dać wiarę temu, bo szczoteczki soniczne są w stanie wygenerować kilkadziesiąt tysięcy ruchów na minutę, elektryczne ok. 10 tysięcy, a manualne - tyle ile jest w stanie wygenerować nasza ręka.
Badacze z San Francisco University of California w 12-tygodniowym badaniu w grupie 60 osób sprawdzali skuteczność szczoteczek sonicznej i manualnej (tradycyjnej) w usuwaniu płytki nazębnej i zmniejszeniu zapalenia dziąseł. Osoby z obu grup szczotkowały zęby rano i wieczorem przez 2 minuty. Po 1, 2, 4 i 12 tygodniach oceniano u nich wskaźnik płytki nazębnej oraz brak lub obecność krwawienia dziąseł/. Okazało się, że wszystkie szczoteczki były równie skuteczne w usuwaniu płytki nazębnej, jednak szczoteczka soniczna okazała się skuteczniejsza w przestrzeniach międzyzębowych.
Jak używać szczoteczki sonicznej?
W przypadku dorosłych stosujących zwykłą szczoteczkę powinno zwrócić się uwagę na ruch wymiatający i ruch dociskający. Dlatego szczoteczki soniczne wydają się bardziej racjonalnym wyborem dla dzieci, bo skoro i tak myjemy dziecku zęby szczoteczką tradycyjną niewłaściwie, to warto zainwestować w szczoteczkę soniczną, by samą techniką mycia tą skuteczność podnieść. Szczoteczka soniczna nie wymaga żadnych dodatkowych ruchów wymiatających czy dociskających. Ale zawsze należy ją ustawić pod kątem 45 stopni.
Rodzaje szczoteczek a cena
Kryterium, które na pewno jest brane pod uwagę podczas wyboru konkretnej szczoteczki do zębów jest cena. Wiadomo, że jest to ważne kryterium, ale w tym przypadku nie powinno być najważniejsze. Ceny wahają się w zależności od producentów i właśnie w zależności od rodzaju. Tradycyjne szczoteczki są dostępne w sprzedaży już od kilku złotych. Ich cena nie przewyższa kilkunastu czy maksymalnie kilkudziesięciu złotych. Szczoteczki elektryczne można kupić już od ok. 100 zł. Dobrej jakości szczoteczki soniczne zaczynają się cenowo od 250-300 zł. Natomiast najwyższe ceny obu rodzajów szczoteczek mogą sięgać kilkuset złotych.
>> Fluoryzacja. W jakim celu i jak przeprowadza się fluoryzację zębów?
Szczoteczka soniczna czy tradycyjna - oto jest pytanie!
Decyzja o tym, którą szczoteczkę wybrać powinna opierać się o aktualny stan zdrowia naszej jamy ustnej. Skuteczność szczoteczki jest uzależniona od konkretnego przypadku. Na przykład szczoteczki elektryczne w porównaniu z manualnymi lepiej sprawdzają się w grupie dzieci niewspółpracujących lub upośledzeniem umysłowym. W takich przypadkach ręczne szczotkowanie i wykonywanie ruchów manualnych może być powodem stresu i trudności. Zawsze więc warto skorzystać z konsultacji z dyplomowaną higienistką albo lekarzem stomatologiem, i indywidualnie dobrać najskuteczniejszą metodę utrzymania higieny i zdrowia jamy ustnej.
Przed zakupem i wizytą powinniśmy zastanowić się więc:
- czy mamy zdrowe dziąsła czy nie (jeśli nie - szczoteczka soniczna będzie mądrym rozwiązaniem);
- czy bardziej odpowiednia będzie dla nas miękka czy twarda szczoteczka;
- czy cierpimy na nadwrażliwość czy nie (jeśli tak - szczoteczka soniczna będzie lepsza);
- czy nitkujemy zęby czy nie (jeśli nie - postawmy na wersję soniczną).
- Cameron A.C., Widmer R.P.: Stomatologia dziecięca. Wyd. 1 polskie pod redakcją Kaczmerek U., Wydaw. Urban & Partner, Wrocław 2005: 45-46
- García-Godoy F., Marcushamer M., Cugini M., Warren P.R.: The safety and efficacy of a children's power toothbrush and a manual toothbrush in 6-11 year-olds. Am. J. Dent., 2001; 14 (4): 195-199
- Tritten C.B., Armitage G.C.: Comparison of a sonic and a manual toothbrush for efficacy in supragingival plaque removal and reduction of gingivitis. J. Clin. Periodontol., 1996; 23 (7): 641-648
- Cugini M., Warren P.R.: The Oral-B CrossAction manual toothbrush: a 5-year literature review. J. Can. Dent. Assoc., 2006; 72 (4): 323
- Hickman J., Millett D.T., Sander L. i wsp.: Powered vs manual tooth brushing in fixed appliance patients: a short term randomized clinical trial. Angle Orthod., 2002; 72 (2): 135-140
- Dogan M.C., Alaçam A., Aşici N. i wsp.: Clinical evaluation of the plaque-removing ability of three different toothbrushes in a mentally disabled group. Acta Odontol. Scand., 2004; 62 (6): 350-354
- Fejerskov O., Kidd E.: Próchnica zębów. Choroba próchnicowa i postępowanie kliniczne. Wyd. I polskie pod redakcją Kaczmarek U. Wydaw. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2006: 182





