Higiena intymna kobiet i mężczyzn – jak dbać o higienę miejsc intymnych?

Okolice narządów płciowych są nieustannie narażone na przegrzewanie i nadmierną wilgotność, co stwarza sprzyjające warunki do rozwoju szkodliwych drobnoustrojów, a w konsekwencji wystąpienia infekcji i zakażeń. Zagrożenie nimi wzrasta w wyniku zaburzenia równowagi naturalnej mikroflory bakteryjnej, zapewniającej utrzymanie kwaśnego odczynu pH.

Bakterie kwasu mlekowego a zdrowie intymne

Mikroflora okolic narządów płciowych jest w przeważającej większości (w ponad 90%) skolonizowana przez pałeczki Lactobacillus spp., odpowiedzialne za produkcję kwasu mlekowego. To obecność kwasu mlekowego gwarantuje kwaśne środowisko o pH 3,8-4,5; które hamuje rozwój flory patologicznej, która w niewielkich ilościach bytuje w okolicy narządów rodnych. Jeśli dojdzie do zaburzenia równowagi między stężeniem Lactobacillus spp. a drobnoustrojami chorobotwórczymi, tworzą się sprzyjające warunki do rozwoju infekcji.

Co sprzyja namnażaniu się mikroorganizmów chorobotwórczych?

• zbyt mała cyrkulacja powietrza, spowodowana obcisłą bielizną lub ubraniem
• zaniedbania higieniczne, skutkujące gromadzeniem się potu, moczu, martwych komórek naskórka
• obniżona odporność
• stosowanie antybiotyków, kortykosterydów, środków antykoncepcyjnych
• ciąża
• miesiączka
• wysoka aktywność seksualna
• częste korzystanie z basenu i sauny
• nadmierna higiena
• stosowanie nieodpowiednich kosmetyków
• częste irygacje pochwy
• choroby przewlekłe, np. cukrzyca

Jak dbać o higienę intymną

O myciu okolic intymnych należy pamiętać każdego dnia, choć z higieną nie należy też przesadzać, by nie pozbawiać się naturalnej bariery ochronnej, którą zapewniają pałeczki kwasu mlekowego, zasiedlające błonę śluzową narządów rodnych.

Optymalne jest podmywanie się dwa razy dziennie (rano i wieczorem) wodą, której temperatura nie przekracza 36 stopni C. Lepiej korzystać z prysznica lub bidetu, nie zalecane są natomiast długie kąpiele w wannie z gorącą wodą, szczególnie kobietom w czasie menstruacji.

>> Płyny do higieny intymnej, żele, emulsje, irygatory

Zamiast stosować gąbki czy myjki, stanowiące często siedlisko bakterii chorobotwórczych, korzystniejszym rozwiązaniem jest mycie miejsc intymnych dłonią, w kierunku od pochwy (penisa) do odbytu, a nie odwrotnie, aby nie przenosić drobnoustrojów z odbytu w do pochwy, w okolice penisa.

Kobiety nie powinny usuwać nadmiaru śluzu z wnętrza pochwy.

Warto korzystać też z osobnego, bawełnianego, miękkiego ręcznika do osuszania miejsc intymnych.

Duże znaczenie dla zdrowia intymnego ma noszenie odpowiedniej bielizny, którą należy codziennie zmieniać. Zaleca się zwłaszcza wygodne i luźno dopasowane majtki z naturalnych materiałów zapewniających swobodny przepływ powietrza.

Kosmetyki do higieny intymnej

Nie należy korzystać z mydła w kostce, którego pH jest mocno zasadowe, stąd może powodować wysuszenie i podrażnienie skóry okolic narządów rodnych. Niewskazane są także kosmetyki, które się mocno pienią i intensywnie pachną.

Polecane są natomiast specjalne kosmetyki do higieny intymnej (zwykle w postaci żelu lub płynu) ze składnikami nie powodującymi podrażnień, np. kwasem mlekowym, lanoliną albo wyciągiem z macierzanki, nagietka, rumianku, ewentualnie przywrotnika.

Dobry płyn do higieny intymnej nie powinien zaburzać naturalnej mikroflory i równocześnie nie powinien usposabiać do rozwoju mikroorganizmów chorobotwórczych.

Jak wybrać płyn do higieny intymnej?

• Wybieraj kosmetyki zawierające łagodne surfaktanty (środki powierzchniowo czynne, odpowiedzialne za tworzenie się piany). Wskazane surfaktanty w składzie kosmetyku to np. Lauryl Glucoside, Cocamidopropyl Betaine ; niewskazane: SLES – Sodium Laureth Sulfate, SLS – Sodium Lauryl Sulfate.
• Wybieraj produkty zawierające kwas mlekowy oraz prebiotyki – aby wzmocnić rozwój naturalnej mikroflory.
• Wybieraj kosmetyki zawierające składniki o działaniu kojącym i nawilżającym (tj. D-pantenol, alantoina, gliceryna, ekstrakty roślinne, aleos, rumianek, lukrecja) oraz antyseptycznym  (wyciąg z szałwii, kory dębu, macierzanki, babki lancetowatej).

Higiena intymna w czasie miesiączki

W przypadku kobiet bardzo ważna jest higiena intymna w czasie miesiączki. W tym okresie nie tylko należy podmywać się minimum dwa razy dziennie, ale również regularnie zmieniać podpaski i tampony. Z tych drugich środków higienicznych powinny zrezygnować kobiety często zmagające się z zakażeniami narządów rodnych.

Higiena intymna w ciąży

O higienę intymną należy szczególnie dbać również w ciąży, gdy następują znaczące skoki stężenia hormonów, co m.in. podwyższa pH okolic organów płciowych  i zmianę odczynu z kwaśnego na zasadowy. Kwaśne środowisko chroni przed nadmiernym namnażaniem się drobnoustrojów chorobowych, a zasadowe mu sprzyja.

Higiena intymna u mężczyzn

Utrzymanie narządów płciowych w czystości ważne jest również dla mężczyzn. Przed myciem należy odsłonić żołądź poprzez odciągnięcie napletka, a następnie opłukać ją ciepłą wodą, zmywając gromadzący się tam nalot i wszelkie zanieczyszczenia. Warto używać kosmetyków do higieny intymnej przeznaczonych specjalnie dla mężczyzn, zawierających składniki nie powodujące podrażnień czy wysuszania skóry.

Higiena intymna po stosunku seksualnym

Nieprzestrzeganie zasad higieny intymnej po kontakcie płciowym może skutkować licznymi konsekwencjami, od podrażnień po zakażenia układu moczowo-płciowego. By im zapobiec należy pamiętać o oddaniu moczu po odbyciu stosunku, co pozwala na wypłukanie cewki moczowej i usunięcie z organizmu szkodliwych drobnoustrojów. Bardzo ważne jest także umycie okolic intymnych.