Wybierając środek na komary dla dzieci, powinniśmy przede wszystkim sprawdzić, jaką substancję czynną zawiera, możliwość ich stosowania zależy bowiem od wieku dziecka. Pamiętajmy też o tym, by korzystać z repelentów dopuszczonych do sprzedaży w Polsce jako produkty biobójcze, o potwierdzonym bezpieczeństwie i skuteczności.
Co stosować na komary dla dzieci: opaska, plaster, spray?

Czy ugryzienie komara u dziecka jest groźne?
Komar, gryząc, wstrzykuje w skórę ślinę, która hamuje krzepnięcie krwi. W wyniku kontaktu ze śliną owada w organizmie człowieka powstaje reakcja obronna, która na zewnątrz objawia się swędzeniem skóry, zaczerwienieniem wynikającym z poszerzenia naczyń krwionośnych i obrzękiem w miejscu wkłucia. Objawy zwykle utrzymują się ok. 48 godzin od momentu ugryzienia. Silna reakcja skórna i pogorszenie się samopoczucia po ukąszeniu komara może wystąpić u osób uczulonych na ślinę tych owadów, jednak ugryzienia komarów w Polsce bardzo rzadko są niebezpieczne, nie prowadzą do wstrząsu anafilaktycznego, który może pojawić się np. po użądleniu alergika przez osę.
Dzieci jak najwcześniej warto jednak zniechęcać do drapania swędzących miejsc – drapanie się utrudnia gojenie się bąbli, a rozdrapanie obrzęku może spowodować rozwój stanu zapalnego i zakażenia bakteryjnego.
Co stosować na komary u niemowląt
Preparaty na komary ze względu na zawartość substancji o silnym działaniu, w tym toksycznych, nie mogą być stosowane u noworodków. Do 2. roku życia najbezpieczniej chronić dziecko poprzez nieprzyciąganie komarów i utrudnianie im dostępu do malucha, czyli:
- używanie moskitier (w oknach, w wózku);
- zakrywanie dziecka ubraniem (m.in. dlatego warto pamiętać o skarpetkach i czapeczce);
- wybór ubranek o jasnych, pastelowych kolorach (intensywne barwy przyciągają owady);
- używanie kosmetyków bezzapachowych lub o delikatnym zapachu (mocne zapachy przyciągają owady);
- odpowiedni wybór miejsc i pór spacerowych (komary stają się aktywne po południu, licznie występują w miejscach z gęstą, wysoką roślinnością i w pobliżu zbiorników wodnych).
Preparaty na komary dla dzieci – skład
Środki odstraszające komary dla dzieci zawierają zwykle jedną z czterech substancji czynnych: DEET, ikarydynę, IR3535 albo olejek eteryczny. Nie wszystkie są przeznaczone dla dzieci w tym samym wieku, działają z różną skutecznością, mają różną toksyczność,dlatego podczas używania repelentów należy zawsze zwrócić uwagę na skład, stężenie substancji i kierować się zaleceniami producenta.
DEET (dietylotoluamid)
Fachowo N,N-dietylo-m-toluamid – to najsilniej i najdłużej działający środek, wykorzystywany głównie w preparatach dla dorosłych. Uszkadza węch owadów, przez co nie mogą zlokalizować ofiary. Związek skuteczny, wodoodporny, ale toksyczny także dla ludzi – podrażnia układ nerwowy, stosowany w dużejdawce może mieć poważne skutki uboczne (u dzieci, zwłaszcza poniżej 2. roku życia, może wywołać np. padaczkę). Zgodnie z dyrektywą Komisji Europejskiej produkty zawierające DEET nie mogą być stosowane u dzieci w wieku poniżej 2 lat, a u dzieci od 2 do 12 lat ich użycie powinno ograniczać się do sytuacji, w których zagrożone jest zdrowie, np. ryzyko zarażenia się malarią. W Stanach Zjednoczonych obostrzenia wobec stosowania DEET u dzieci są niższe.
Ważne jest także stężenie DEET w preparacie – producenci zalecają, by w klimacie umiarkowanym u dzieci powyżej 2. roku życia nie przekraczać stężenia 10%, a u dzieci powyżej 12 lat stężenia 20% DEET w repelencie. Nie zaleca się stosowania DEET na twarz, kategorycznie należy omijać oczy, usta i nos. Można nakładać go na skórę i na ubranie, ale trzeba pamiętać, że rozpuszcza tworzywa sztuczne, więc może je uszkodzić.
>> DEET na kleszcze i komary: czy nadaje się dla dzieci, dla kogo DEET 50?
Ikarydyna
2-(2-hydroksyetylo)piperydyno-1-karboksylan sec-butylu albo pikarydyna, działa krócej niż DEET, dozwolona do stosowania u dzieci powyżej 2. roku życia, bezzapachowa, nie uszkadza tworzyw sztucznych. W połączeniu z DEET ikarydyna tworzy toksyczną mieszankę, dlatego nie należy stosować preparatów z tymi substancjami łącznie.
IR3535 (Insect Repellent 3535)
Czyli ester etylowy kwasu 3-(N-acetylo-N-butylo) aminopropionowego – działa łagodniej niż DEET i ikarydyna, łatwo go zmyć, ponieważ ulatnia się pod wpływem wysokiej wilgotności, może rozpuszczać niektóre tworzywa. Do stosowania u dzieci powyżej 1. roku życia.
Olejki eteryczne
Preparaty na komary zawierające olejki eteryczne do odstraszania wykorzystują substancje pozyskane z roślin o silnym zapachu: mięty pieprzowej, eukaliptusa, trawy cytrynowej, geranium, cytryny, pomarańczy, róży, werbeny, lawendy. Środki takie mogą uczulać, parują ze skóry szybciej niż preparaty bazujące na sztucznych substancjach, więc trzeba je nakładać częściej. Producenci dozwalają stosować repelenty z olejkami eterycznymi w zależności od wykorzystanego olejku – niekiedy np. od 6. miesiąca życia).
Spray na komary dla dzieci czy żel albo płyn?
Repelenty w sprayu są wygodne, jednak trzeba pamiętać, by nie rozpylać ich w pomieszczeniach. Producenci przypominają też o nienakładaniu preparatów na dłonie dzieci (podobnie jak repelentów w żelu i płynie), by uniknąć kontaktu preparatu z ustami. W razie chęci zastosowania sprayu na twarz i szyję dziecka producenci doradzają nakładanie pośrednie: nałożenie na dłonie dorosłego i następnie naniesienie na twarz (preparatów z DEET nie należy nakładać na twarz w ogóle). Dla zachowania skuteczności działania spray, płyn albo żel należy nałożyć ponownie po upływie czasu oznaczonego przez producenta (zwykle kilka godzin), a po powrocie do domu preparat należy zmyć ze skóry. Spraye mają dodatkowo tę zaletę, że zwykle można zabezpieczać nimi nie tylko nieosłonięte części ciała, lecz także ubranie.
Opaska na komary dla dzieci
Opaski to kolorowe, silikonowe, wodoodporne bransoletki nasączane olejkami eterycznymi do noszenia na nadgarstku lub kostce. Opaskę na komary można także przyczepić do ubrania lub w pobliżu dziecka (np. do paska, wózka, plecaka). Producenci oznaczają czas działania opaski jako kilkudniowy. Najlepiej nie stosować ich u młodszych dzieci, by uniknąć ryzyka połknięcia.
Plastry na komary dla dzieci
Plastry na komary podobnie jak opaski nasączane są olejkami eterycznymi odstraszającymi komary zapachem (dla człowieka zapach jest przyjemny). Plastrów nie nakleja się na skórę, ale w pobliżu dziecka – na zewnętrzną warstwę ubrania, meble, wózek. Mogą być stosowane u dzieci powyżej 6. miesiąca życia.
>> Preparaty przeciw owadom, aerozole, opaski, plastry i żele
Który produkt na komary dla dzieci wybrać?
Wybierając produkty na komary dla dzieci, należy się przede wszystkim kierować informacjami o substancji czynnej preparatu, wiekiem dziecka i zaleceniami producenta. Szukając repelentów, powinniśmy także pamiętać, że to środki chemiczne, które mają wpływ nie tylko na komary, lecz także na nasze zdrowie i otoczenie. Główny Inspektorat Sanitarny ostrzega przed repelentami w różnej postaci niezarejestrowanymi w polskim Wykazie Produktów Biobójczych (wpis do wykazu oznacza, że produkt uzyskał w Polsce pozytywną ocenę bezpieczeństwa i skuteczności). Jak czytamy na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie:
Repelenty nieposiadające pozwolenia niezależnie od ich postaci mogą nie mieć działania odstraszającego owadów, a nawet jeśli ich działanie jest skuteczne, to ich stosowanie może stwarzać zagrożenie dla życia i zdrowia.
Jak pomóc dziecku po ugryzieniu komara?
Po ugryzieniu warto zastosować preparaty, które pomogą złagodzić dokuczliwy ból i swędzenie oraz przyspieszą gojenie się bąbla – to przede wszystkim preparaty nawilżające i łagodzące, zawierające np. pantenol czy alantoinę. W przypadku produktów uśmierzających objawy ugryzień owadów również trzeba kierować się zaleceniami producenta wobec wieku dziecka. Wśród domowych sposobów poleca się przede wszystkim zimne okłady, pomagające zmniejszyć obrzęk.





