Bloki przedsionkowo-komorowe są jedną z najczęstszych przyczyn zwolnienia czynności serca. Mogą nawet spowodować zatrzymanie krążenia. Przyczyny powstawania bloków mogą być zarówno nabyte, jak i wrodzone. Te ostatnie należą do rzadkości.
Bloki przedsionkowo-komorowe – najczęstsze przyczyny i objawy
Impuls elektryczny wędruje z węzła zatokowego przez przedsionek serca do komory, a następnie do pęczka Hisa oraz do jego odnóg. Bloki przedsionkowo-komorowe powstają, gdy pojawiają się opóźnienia lub zakłócenia przewodnictwa impulsu elektrycznego w obrębie węzła przedsionkowo-komorowego.
Czytaj więcej o zaburzeniach rytmu serca.
Bloki przedsionkowo-komorowe – przyczyny nabyte
Przyczyny bloków przedsionkowo-komorowych można podzielić na wrodzone i nabyte. Do najczęstszych nabytych przyczyn zaburzeń przewodzenia należy zaliczyć:
- uszkodzenie węzła przedsionkowo-komorowego w wyniku niedokrwienia, zapalenia lub zwłóknienia,
- wady zastawki aortalnej (która również może być zarówno wrodzona, jak i nabyta).
Do bloku przedsionkowo-komorowego może prowadzić również wysokie stężenie potasu we krwi a także lekarstwa, takie jak glikozydy naparstnicy, b-adernolityki, leki antyarytmiczne. Uszkodzenie węzła przedsionkowo-komorowego może nastąpić także w trakcie zabiegu kardiochirurgicznego, głównie w czasie zamykania ubytków w przegrodzie międzyprzedsionkowej i międzykomorowej. Bloki przedsionkowo-komorowe spotyka się także w przebiegu chorób, takich jak np.:
- twardzina układowa,
- amyloida,
- sarkoidoza,
- toczeń,
- niedoczynność tarczycy,
- mocznica.
Bloki przedsionkowo-komorowe – przyczyny wrodzone
Występują także wrodzone zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego, np. u pacjentów z chorobami nerwowo-mięśniowymi, u noworodków matek z toczniem lub z ciąży obciążonej konfliktem serologicznym. Mogą go także spowodować wrodzone wady, takie jak np. ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej.
Bloki przedsionkowo-komorowe – objawy
Przebieg zaburzeń w przewodnictwie przedsionkowo-komorowym zależy od stanu ogólnego pacjenta, wieku, aktywności fizycznej i współistniejących chorób. Wyróżniamy trzy stopnie bloku przedsionkowo-komorowego (najcięższy jest III). W zależności od stopnia bloku spektrum objawów jest szerokie. Blok I stopnia zazwyczaj przebiega bezobjawowo. Jego wystąpienie stwierdza się podczas rutynowego zapisu EKG. W bloku II i III stopniu czynność serca zwykle jest mniejsza niż 50 skurczów/min i mogą jej towarzyszyć:
- osłabienie,
- ograniczenie tolerancji wysiłku,
- duszność,
- zawroty głowy,
- mroczki przed oczami,
- omdlenia,
- utrata przytomności,
- zatrzymanie krążenia w skrajnym przypadku.
Jak skutecznie wyleczyć bloki przedsionkowo-komorowe
W przypadku nabytych bloków przedsionkowo-komorowych, których przyczyna jest potencjalnie odwracalna, należy dążyć do jej opanowania i odwrócenia. Bloki przedsionkowo-komorowe mogą ustępować, gdy usuniemy wywołujący je czynnik, np. zawał serca, zlikwidujemy zaburzenia elektrolitowe lub odstawimy leki wpływające na przewodzenie impulsów w węźle przedsionkowo-komorowym. Bloki utrwalone wymagają zabezpieczenia i wszczepienia układu stymulującego.
