Cukrzyca typu LADA to hybrydowa forma cukrzycy, obserwowana u osób dorosłych, natomiast mająca cechy cukrzycy typu 1. Bywa nazywana utajoną cukrzycą typu 1. Czym wyróżnia się to schorzenie? Cukrzyca typu LADA – jakie daje rokowania? Czy jest to choroba uleczalna?
Cukrzyca typu LADA - objawy, dziedziczenie, leczenie
Cukrzyca – czym charakteryzują się zaburzenia przemiany węglowodanów?
Osią wszystkich chorób określanych mianem cukrzycy jest podwyższony poziom glukozy we krwi obwodowej. Nieodpowiednio leczona lub nieleczona hiperglikemia, powoduje uszkodzenia wielu narządów i stanowi punkt wyjścia od wielu powikłań.
Cukrzyca typu 1, inaczej zwana młodzieńczą lub insulinozależną, jest dysfunkcją wrodzoną, w której organizm atakuje swoje tkanki – w tym przypadku komórki trzustki i cząsteczki insuliny. Choroba wymaga leczenia opierającego się na insulinoterapii, które bardzo często ratuje życie. Najczęściej rozpoznawana jest u osób młodych – dzieci oraz młodzieży.
Cukrzyca typu 2 najpowszechniej rozpoznawana jest u dorosłych i osób w wieku podeszłym. Jej etiologia jest wieloczynnikowa, w której istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne oraz środowiskowe i powiązane ze stylem życia. Charakterystyczne dla niej jest osłabienie wydzielania insuliny w stosunku do potrzeb organizmu oraz insulinooporność – niewrażliwość tkanek narządów na działanie insuliny.
Cukrzyca ciężarnych to stan, kiedy kobieta w ciąży ma podwyższony poziom glukozy we krwi lub wydala cukier wraz z moczem. Zaburzenie to zazwyczaj przemija po urodzeniu dziecka, jednak stanowi predyspozycję do wystąpienia cukrzycy typu 2 w późniejszym wieku. Wystąpienie cukrzycy ciężarnych jest zagrożeniem zarówno dla matki, jak i płodu, ponieważ grozi przedwczesnym porodem oraz koniecznością wykonania cięcia cesarskiego.
Cukrzyca typu LADA to choroba stosunkowo niedawno opisana, bo jej historia sięga lat 80. XX w. Jest to utajona autoimmunologiczna cukrzyca dorosłych, w której, oprócz objawów charakterystycznych dla cukrzycy typu 2, obecne są przeciwciała skierowane przeciwko komórkom beta trzustki. Dysfunkcja stanowi odmianę cukrzycy typu 1. U chorych na tę postać zaburzenia szybciej następuje konieczność stosowania insuliny, także dotknięci nią pacjenci nie miewają kwasicy metabolicznej i rzadziej borykają się z nadwagą.
Cukrzyca typu LADA – rozpowszechnienie choroby
Zaburzenie metaboliczne o typie autoimmunologicznym jest jeszcze stosunkowo słabo poznane, stąd brak dużych, populacyjnych badań dotyczących częstości jego występowania. Większość ośrodków naukowych sugeruje, że około 20% pacjentów z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 2 cierpi w rzeczywistości na cukrzycę typu LADA. Pojawiają się także głosy o częstotliwości cukrzycy LADA wynoszącej 50% u diabetyków bez nadmiernej masy ciała.
>> Hiperglikemia – synonim cukrzycy
Cukrzyca typu LADA – objawy
Zachorowalność na insulinozależną postać cukrzycy zwiększa się wśród adolescentów oraz osób w wieku około 40 lat. Przebieg choroby o typie autoimmunologicznym najczęściej jest powolny, a niedobór insuliny początkowo względny. Cukrzyca typu LADA początkowo daje się stabilizować preparatami doustnymi oraz odpowiednią dietą, zazwyczaj też jest rozpoznawana w grupie wiekowej 30-50 lat. Pacjenci najczęściej diagnozowani są po wystąpieniu następujących dolegliwości:
- wzmożone pragnienie;
- pogarszający się wzrok;
- zmęczenie i senność, zwłaszcza po posiłku;
- spadek wagi;
- częste oddawanie moczu;
- utrata apetytu.
Cukrzyca typu LADA – dziedziczenie i współwystępowanie z innymi chorobami
Dysfunkcja o charakterze autoimmunologicznym często jest obserwowana u pacjentów, którzy wcześniej zachorowali na inne przypadłości z kręgu autoagresji, również występują u nich przeciwciała skierowane przeciw narządom innym niż trzustka. Zazwyczaj osoby chore nie są obciążone cukrzycą w wywiadzie – członkowie ich rodzin nie chorowali na podobne zaburzenia. Ponadto chorzy mają niskie stężenie peptydu C, będącego produktem enzymatycznego rozpadu prohormonu – proinsuliny.
Cukrzyca typu LADA – leczenie
Niektórzy lekarze specjalizujący się w zaburzeniach metabolicznych zalecają, by wdrożyć insulinoterapię od samego rozpoznania dolegliwości, inni z kolei polecają rozpoczynanie leczenia od preparatów doustnych. Pozwala to ocalić część komórek trzustki, które zagrożone są przeciwciałami. Często również wprowadza się dodatkowe leczenie wspierające oparte na immunomodulacji. Podobnie jak inne typy cukrzycy, leczenie LADA powinno opierać się także na właściwej diecie i regularnej aktywności fizycznej. W celu ustalenia odpowiedniej, zbilansowanej diety i nauki komponowania posiłków, najlepiej jest udać się do dietetyka klinicznego.
Cukrzyca typu LADA to schorzenie zbliżone do cukrzycy młodzieńczej, które wymaga terapii insuliną oraz dietą i ćwiczeniami fizycznymi, a leczenie najlepiej wprowadzić jak najszybciej od rozpoznania. Często towarzyszy innym zaburzeniom autoimmunologicznym i daje słabo nasilone objawy w porównaniu z innymi odmianami cukrzycy.
