Torbiele w piersiach – rozmiary, leczenie, domowe sposoby

Ogromna większość wszystkich zmian rozpoznawanych w piersiach to nie złośliwe guzy, ale torbiele (cysty) –  komory wypełnione płynem lub galaretowatą substancją, które powstają przez nadmierny wzrost nabłonka w przewodach mlecznych. Najczęściej wyczuwa się je podczas comiesięcznego samobadania piersi lub rozpoznaje w trakcie kontrolnego badania USG lub mammografii. Torbiele w piersiach rzadko pojawiają się u bardzo młodych kobiet, natomiast mogą występować nawet u połowy kobiet po 40. roku życia i u większości seniorek. Powstawanie tych łagodnych zmian zazwyczaj ma podłoże hormonalne. 

>> Samobadanie piersi – zdrowie w naszych rękach

Torbiele w piersiach – rozmiary  

Torbiele mogą występować jednocześnie w obu piersiach lub tylko w jednej. Niewielkie torbiele w piersiach nazywa się mikrocystami. Nie bolą, wielkością i kształtem mogą przypominać ziarenko ryżu, a rozpoznaje się je dzięki badaniom obrazowym (USG, mammografia). Torbiele, które pacjentki wykrywają u siebie samodzielnie podczas comiesięcznego samobadania piersi, to zazwyczaj makrocysty o średnicy 2-5 centymetrów. Ich cechy charakterystyczne to:  

• owalny kształt i gładkie krawędzie, 

• są twarde w dotyku, 

• można je przesuwać palcami w tkance piersi,  

• zmieniają wielkość w zależności od dnia cyklu miesiączkowego, 

• czasami towarzyszy im tkliwość całej piersi lub promieniujący ból w okolicy zmiany, 

• czasami pojawia się wydzielina z brodawki sutkowej (przezroczysta, żółtawa, a nawet ciemnobrązowa). 

>> Kortyzol, czyli hormon stresu – badanie poziomu, norma, jak obniżyć kortyzol

Biopsja torbieli w piersiach 

Dziś wiadomo, że torbiele nie należą do czynników ryzyka rozwoju raka piersi. Zanim potwierdzi się jednak łagodny charakter zmiany, każdą strukturę w piersi powinien jak najszybciej obejrzeć lekarz – zbadać ją palpacyjnie, a następnie wykonać badania obrazowe. W przypadku potwierdzenia obecności torbieli postępowanie zależy od jej budowy: 

• torbiele proste, stanowiące do 90 proc. wszystkich rozpoznań i będące cienkimi torebkami w całości wypełnionymi treścią, pozostawia się jedynie do obserwacji, 

• torbiele złożone, zawierające mieszankę składników płynnych i stałych, z obecnymi w środku większymi fragmentami tkanek lub o ścianach grubszych niż 1-2 mm, zazwyczaj różnicuje się od guzów litych przy pomocy biopsji (najczęściej aspiracyjnej cienkoigłowej), 

• torbiele skomplikowane, o mniej regularnych granicach niż torbiele proste lub o bardziej mętnej treści, można pozostawić do obserwacji lub wykonać badanie histopatologicznie wycinka zmiany przy zastosowaniu biopsji. 

Czy są leki na torbiele w piersiach? 

W przeważającej większości przypadków po rozpoznaniu w piersi łagodnej zmiany torbielowatej lekarz nie decyduje się na jej usunięcie ani nawet biopsję, ale jedynie pozostawia torbiel do obserwacji. Pacjentka powinna wówczas co roku zgłaszać się na kontrolne badania USG pozwalające monitorować stan torbieli. Zdarza się jednak, że zmiana w piersi jest duża, wyczuwalna, a nawet powoduje ból i obrzęki. W takiej sytuacji konieczne może być przyjmowanie doustnych środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, a także tzw. aspiracja, czyli odsysanie wypełniającego torbiel płynu, dzięki czemu zmniejsza się jej średnica i nacisk na sąsiadujące tkanki. Niestety średnio co dziesiąta opróżniona w ten sposób cysta po jakimś czasie ponownie wypełnia się treścią. Niektóre wyjątkowo twarde torbiele o grubych ściankach trzeba usunąć chirurgicznie – zwłaszcza jeśli jest ryzyko, że pękną.  

>> Badanie histopatologiczne — na czym polega i kiedy jest konieczne? Pobranie materiału, przygotowanie i możliwości diagnostyczne

Czy torbiel w piersiach może pęknąć?  

Może się to stać na skutek zbyt dużego napięcia lub w konsekwencji urazu, a w piersi może rozwinąć się wówczas stan zapalny, któremu towarzyszy silny ból i krwawa wydzielina z sutka.  

Domowe sposoby na torbiele w piersiach 

Pacjentki z rozpoznanymi łagodnymi zmianami torbielowatymi niewymagającymi interwencji chirurgicznej ani zabiegu usunięcia treści, ale powodującymi napięcie i dyskomfort w piersiach, mogą sobie pomóc domowymi sposobami:  

• dobrze dopasowany biustonosz podtrzymujący piersi – jego miseczki nie mogą być zbyt za małe, a obwód zbyt ciasny, nie powinien być też skonstruowany na fiszbinach;  

• leki przeciwbólowe i rozkurczowe – zwłaszcza przed miesiączką, gdy torbiele się powiększają;  

• ciepłe kompresy i kąpiele oraz delikatne masaże pobudzają cyrkulację krwi i zmniejszają nacisk cysty na otaczające tkanki; 

• maść na torbiele w piersiach w postaci oleju rycynowego, oleju z wiesiołka czy skrzypu polnego; 

• tradycyjny okład z lekko rozbitych liści kapusty – zawierają przeciwzapalne polifenole i od wieków przynoszą kobietom ulgę w obrzękach piersi (zwłaszcza w problemach z laktacją, ale też stanach zapalnych innego typu); 

• ograniczenie spożycia sodu, a zwłaszcza soli kuchennej, która przyczynia się do zatrzymywania wody w organizmie; 

• ograniczenie spożycia napojów kofeinowych i innych stymulantów w żywności (kawa, herbata, cola, czekolada, kakao); 

• odpowiednia podaż witamin C, E i beta-karotenu (są przeciwutleniaczami), błonnika pokarmowego i zdrowych tłuszczów roślinnych zamiast tłuszczów zwierzęcych i wysoko przetworzonej żywności.