Słysząc o kwasie hialuronowym, myśli się przede wszystkim o kosmetykach. Tymczasem dzięki swoim właściwościom znajduje on zastosowanie także w medycynie i to nie tylko estetycznej. Na popularności zyskuje chociażby iniekcja kwasu hialuronowego w staw kolanowy czy biodrowy.
Kwas hialuronowy – właściwości i zastosowanie nie tylko w medycynie estetycznej

Kosmetyki nawilżające i przeciwzmarszczkowe, zabiegi powiększające usta, ostatecznie suplementy diety na skórę - głównie z takimi kategoriami kojarzy się wszystkim kwas hialuronowy. Tymczasem nie dość, że występuje on naturalnie w ludzkim organizmie, to jego właściwości i zastosowania wykraczają daleko poza kremy do twarzy czy preparaty do powiększania ust. Syntetyczny kwas hialuronowy wykorzystywany jest nie tylko w medycynie estetycznej, ale również w ortopedii, okulistyce, a nawet stomatologii.
Jakie właściwości ma kwas hialuronowy?
Kwas hialuronowy to polisacharyd naturalnie występujący w ludzkiej skórze (oraz m.in. w mazi stawowej i ciele szklistym oka), który ma zdolność wiązania wody. Słusznie przypomina się o tym, że utrata kwasu hialuronowego w skórze następuje i przyspiesza już po 25. roku życia. Skutkuje to przybierającymi na mocy oznakami starzenia, czyli utratą jędrności skóry czy pogłębiającymi się zmarszczkami. Powód? Kwas hialuronowy, wiążąc cząsteczki wody, zapobiega jednocześnie degeneracji kolagenu, który odpowiada za elastyczność skóry. Jego zdolność do wiązania wody przekłada się zresztą też na inne właściwości:
- 1 g kwasu hialuronowego może związać nawet sześć litrów wody, dlatego związek ten odpowiada za utrzymywanie wilgoci w skórze właściwej,
- Kwas hialuronowy obecny w ciele szklistym oka stabilizuje film łzowy i odpowiada utrzymanie sprężystości ciałka,
- Odpowiada też za sprężystość chrząstki stawowej i utrzymuje lepkość płynu stawowego - spadek jego poziomu prowadzi do zwyrodnienia stawów oraz choroby reumatycznej
- Jako że kwas hialuronowy zapewnia napięcie i elastyczność tkanek, wykazuje on także zdolność do ich regeneracji, tj. przyspiesza gojenie się ran oraz oparzeń,
- Wspomaga leczenie stomatologiczne i rutynową higienę jamy ustnej, tj. leczenie zapalenia dziąseł, owrzodzeń i aft.
Poszczególne właściwości i zastosowanie kwasu hialuronowego zależą od wielkości cząsteczek i stopnia usieciowania. Wyróżnić można małocząsteczkowy, średniocząsteczkowy i wielocząsteczkowy kwas hialuronowy. Wspomniany stopień usieciowania w przypadku syntetycznego kwasu hialuronowego jest z kolei istotny w przypadku zabiegów, np. estetycznych, gdzie niesieciowany kwas hialuronowy sprawdzi się w koktajlu do mezoterapii igłowej, a usieciowany - jako wypełniacz do podania podskórnego.
>> Kosmetyki do pielęgnacji twarzy. Kremy, sera, żele i balsamy do ust
Zastosowanie kwasu hialuronowego
Kwas hialuronowy wykorzystywany m.in. w zabiegach pozyskiwany jest w procesie biofermentacji, głównie z hodowli niepatogennych bakterii Streptococcus equi. Jego zastosowania w medycynie estetycznej wydają się nieograniczone, choć oczywiście lista wskazań jest bardzo szczegółowa. Kwas hialuronowy to przede wszystkim częsty składnik koktajli substancji odżywczych do mezoterapii igłowej, która ma nawilżyć i zregenerować skórę. Związek ten jest też bazą wypełniaczy znajdujących zastosowanie w powiększaniu ust, modelowaniu policzków czy podbródka.
Preparaty z kwasem hialuronowym wykorzystuje się również w ginekologii estetycznej, np. w zabiegach redukujących suchość pochwy w okresie menopauzy czy modelowania warg sromowych większych. Nie oznacza to jednak, że zastosowania kwasu hialuronowego ograniczają się do zabiegów odmładzających czy upiększających, ponieważ od lat jego właściwości wspomagają także chirurgię oka (operacje zaćmy i jaskry czy przeszczep rogówki) oraz stomatologię (wspomaganie skalingu, ochrona ran pozabiegowych).
Kwas hialuronowy to również składnik wielu wyrobów medycznych, głównie o działaniu nawilżającym i regeneracyjnym:
- Nawilżające krople do oczu stosowane w celu złagodzenia uczucia „suchego oka” i przy podrażnieniach spowodowanych np. suchym powietrzem czy ekspozycją na słońce,
- Globulki dopochwowe z kwasem hialuronowym o działaniu regeneracyjnym, do stosowania m.in. po porodzie i zabiegach ginekologicznych,
- Suplementy diety z kwasem hialuronowym i kolagenem, które wspierają funkcjonowanie stawów u sportowców czy seniorów,
- Kremy i spraye na rany wspomagające proces gojenia i regenerację nabłonka, a także redukujące widoczność blizn.
Jak pokazują powyższe przykłady, kwas hialuronowy znajduje zastosowanie nie tylko w kosmetyce czy zabiegach estetycznych, ale również w medycynie. Najlepszym tego dowodem są iniekcje kwasu hialuronowego do stawu kolanowego.
Kwas hialuronowy na stawy – jak działa?
Chociaż większość osób kojarzy kwas hialuronowy z pielęgnacją skóry, związek ten ma również niebagatelny wpływ na kondycję stawów. Aby wykorzystać jego właściwości, kwas hialuronowy podaje się w zastrzykach - najczęściej w kolano. Chroni on chrząstkę przed tarciem i poniekąd zapewnia jej wyższy poziom nawodnienia. Otóż to właśnie kwas hialuronowy jest podstawowym składnikiem mazi w torebce stawowej, która redukuje tarcie między panewkami. Podanie kwasu hialuronowego na stawy zwiększa więc ich ruchomość i redukuje dolegliwości bólowe.
Zabieg iniekcji kwasu hialuronowego nazywa się wiskosuplementacją. Najczęściej mówi się o wiskosuplementacji kolana, jednak możliwe jest też podanie preparatu w obszarze barku, nadgarstka czy na przykład stawu biodrowego. Wskazaniem do zabiegu są choroby zwyrodnieniowe, zmiany pourazowe i stan po artroskopii, przy czym iniekcja następuje pod kontrolą USG i wykonać może ją tylko lekarz. Wstrzyknięcie kwasu hialuronowego w kolano jest dzięki temu bezbolesne, choć może powodować dyskomfort, a sam zabieg zazwyczaj należy kilkukrotnie powtórzyć.
>> Stawy, reumatyzm, osteoporoza
Właściwości i zastosowania kwasu hialuronowego są, jak widać, bardzo wszechstronne, a postrzeganie tego polisacharydu wyłącznie w kategoriach kosmetyków i zabiegów estetycznych byłoby sporym niedopatrzeniem.






