Jak rzucić palenie? Jak działają plastry, gumy, spraye, pastylki na rzucenia palenia?

Z raportu Kantar Public dla Głównego Inspektoratu Sanitarnego przygotowanego na podstawie ogólnopolskiego badania ankietowego przeprowadzonego w 2017 roku wynika, że do nałogowego palenia papierosów wciąż przyznaje się niemal jedna czwarta Polaków.

>> Tabletki, plastry i środki na rzucenie palenia

Palenie tytoniu zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za chorobę wywołaną uzależnieniem od nikotyny. Według wytycznych European Respiratory Society i US Department of Health and Human Services leczenie farmakologiczne należy zastosować u osób palących 10 (i więcej) papierosów dziennie. Zazwyczaj właśnie te osoby zwracają się do lekarza o pomoc, ponieważ samodzielnie nie potrafią porzucić nałogu.

WAŻNE! Jeśli planujesz zastosowanie środków farmakologicznych wspomagających rzucanie palenia, skonsultuj z lekarzem wybór odpowiednich produktów.

Farmakologiczne metody rzucenia palenia

Na polskim rynku są dostępne specjalistyczne leki, opracowane z myślą o osobach, które chcą rzucić palenie. Żaden z nich nie działa na zasadzie "wezmę lek i zapomnę o paleniu". Lek ma pomóc w rzuceniu palenia poprzez m.in. łagodzenie objawów głodu nikotynowego.

Leki o udowodnionej skuteczności w odzwyczajaniu od palenia tytoniu:

• nikotynowa terapia zastępcza (NTZ)
• lek przeciwdepresyjny – bupropion
• częściowi agoniści receptora nikotynowego – wareniklina i cytyzyna.

Leki dostępne bez recepty:

1.    Nikotynowa Terapia Zastępcza (gumy, pastylki do ssania, plastry, inhalator, tabletki podjęzykowe, spray). Coraz częściej zaleca się jednoczesne stosowanie różnych form NTZ (np. długodziałające plastry z krótko działającymi gumami czy pastylkami), co może zwiększyć skuteczność terapii.

2.    Cytyzyna

Leki z przepisu lekarza:

1.    Bupropion

2.    Wareniklina

Nikotynowa Terapia Zastępcza

Leczenie nikotyną stosowane jest z powodzeniem od ponad 30 lat i służy wytłumieniu objawów zespołu abstynencji w momencie kiedy przestajesz palić papierosy. NTZ dostępna jest w wielu formach, zarówno gum z nikotyną, inhalatorów, plastrów, tabletek do ssania czy tabletek pod język. Polega na zastąpieniu nikotyny z papierosów, "czystą" nikotyną pozbawioną szkodliwych składników dymu tytoniowego.

Nikotynowa Terapia Zastępcza często stosowana jest przez pacjentów samodzielnie, bez konsultacji z lekarzem, co powoduje, że leczenie jest nieskuteczne lub prowadzone niewłaściwie.

Preparaty:

Gumy do żucia zawierające nikotynę w dawce 2 mg lub 4 mg, gumy zazwyczaj stosuje się do 12 tygodni, nie więcej niż 15–24 gum dziennie (w zależności od preparatu) i odstawia stopniowo.

Działania niepożądane: czkawka, suchość w ustach, dyspepsja, ból żuchwy (objawy są zwykle łagodne i przejściowe, często zapobiega im poprawa techniki żucia).

Plastry skórne zawierające nikotynę w różnych dawkach; nikotyna w plastrach uwalnia się najwolniej spośród wszystkich preparatów NTZ - zazwyczaj stosuje się je do 10–12 tygodni. Plaster nakłada się na ciało raz dziennie, zaraz po obudzeniu. Leczenie należy rozpocząć w zaplanowanym dniu zaprzestania palenia, od plastra uwalniającego większą dawkę nikotyny i stopniowo zmieniać na plastry uwalniające nikotynę w mniejszej dawce. Działania niepożądane: miejscowe odczyny skórne.

Pastylki do ssania lub pastylki podjęzykowe zazwyczaj stosuje się do 12 tygodni, nie więcej niż 15–20 pastylek dziennie (w zależności od preparatu). Działania niepożądane: wrażenie pieczenia w ustach, ból gardła, suchość w ustach.

Inhalatory – dostępny w Polsce składa się z plastykowego ustnika z wymienialnym wkładem impregnowanym 10 mg nikotyny. 1 wkład wystarczy na 4 inhalacje. Zaleca się stosowanie inhalatora, gdy pojawia się chęć zapalenia papierosa. Inhalator należy stosować do 6 miesięcy. Działania niepożądane: miejscowe podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej lub gardła, kaszel, nieżyt nosa.

Papierosy elektroniczne  - naukowcy z Uniwersytetu Queen Mary w Londynie przeprowadzili pierwsze badania kliniczne na temat skuteczności e-papierosów jako metody wspomagającej rzucanie palenia. Analiza zachowań 900 palaczy po roku terapii połączonej z terapią behawioralną wykazała, że niemal dwa razy więcej osób jest w stanie rzucić palenie, korzystając z elektronicznych papierosów od osób, które stosują nikotynową terapię zastępczą. Badania naukowców z Uniwersytetu Queen Mary w Londynie zostały sfinansowane przez National Institute for Health Research, wspierany przez Cancer Research UK.

Zasady stosowania NTZ

U osób pragnących całkowicie zaprzestać palenia tytoniu NTZ należy wdrożyć na dwa tygodnie przed zaplanowanym terminem „rzucenia palenia”.

Pacjenci powinni korzystać z NTZ nie krócej niż osiem tygodni. Tę metodę leczenia potencjalnie można stosować przez nieograniczony czas.

Lek przeciwdepresyjny chlorowodorek bupropionu

Bupropion to lek przeciwdepresyjny wydawany na receptę. Terapia wspomagająca rzucenie palenia trwa ok. 7 tygodni. Leczenie rozpoczyna się jeszcze w momencie, gdy pacjent pali. Moment zerwania z nałogiem zwykle przypada na 2. tydzień terapii.

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do zastosowania jest padaczka, napady drgawek, zdiagnozowane wcześniej bulimia/anoreksja oraz leczenie inhibitorami monooksydazy A i B.

Podczas leczenia bupropionem dopuszczalne jest tylko umiarkowane spożycie alkoholu.

Częściowi agoniści receptora nikotynowego

1.    Cytyzyna

Cytyzyna jest naturalnym alkaloidem roślinnym działającym na układ nerwowy, otrzymywanym z nasion złotokapu zwyczajnego. Stosuje się ją w formie tabletek. Lek dostępny jest bez recepty. Wpływa przede wszystkim na zmniejszenie objawów głodu nikotynowego. Terapia trwa ok 4 tygodni. Zaleca się zaprzestanie palenia w okresie pierwszych 1–5 dni przyjmowania leku.

Cytyzynę należy stosować ostrożnie u osób z zaawansowaną miażdżycą, nadciśnieniem tętniczym. Jest przeciwwskazany dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Działania niepożądane: nudności, wymioty, biegunka, rozszerzenie źrenic, zwiększenie częstotliwości rytmu serca, wzrost ciśnienia tętniczego, osłabienie i złe samopoczucie.

 2. Wareniklina

Lek wydawany jest na receptę, terapia trwa ok. 12 tygodni, rozpoczyna się 1–2 tygodnie przed zaprzestaniem palenia. W trakcie leczenia należy zwrócić szczególną uwagę na osoby z objawami depresyjnymi.

Najczęstszymi objawami niepożądanymi są nudności o miernym nasileniu, ustępujące w miarę leczenia. Mogą też wystąpić niezwykłe marzenia senne, bezsenność i ból głowy, a także wzmożone łaknienie, zawroty głowy i senność (upośledza zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych), zaburzenia smaku, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, suchość w jamie ustnej, zmęczenie.

W jaki sposób wybrać lek odpowiedni dla siebie?

Przede wszystkim należy skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć przeciwwskazania dotyczące stosowania wybranego leku. Może to być konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu lub wizyta w specjalistycznej Poradni Pomocy Palącym.

Po wstępne informacje możesz też zadzwonić do Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym TPPP - która działa przy Centrum Onkologii – Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Inne metody wspomagające rzucanie palenia

Istnieją też inne, metody niekonwencjonalne których skuteczność i działanie nie zostały dostatecznie zbadane. Są to:

• ipnoza,
• akupunktura,
• biorezonans,
• metoda Allena Carr’a,
• elektrostymulacja.

Źródło:

www.mp.pl "Farmakologiczne metody rzucenia palenia"

www.mp.pl "Farmakoterapia osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych – wytyczne BAP. Część 5. Nikotyna"