Tymczasowa plomba przydaje się w wyjątkowych sytuacjach - kiedy ta prawdziwa wypadnie lub ukruszy się ząb, a nie mamy możliwości od razu zgłosić się na wizytę do dentysty.
Tymczasowa, domowa plomba dentystyczna – jak działa? Kiedy ją stosować?

Utrata plomby w leczonym zębie zawsze wymaga założenia kolejnej, jest to więc zadanie dla stomatologa. W wyjątkowych sytuacjach można jednak samodzielnie założyć tymczasową plombę, która chroni ząb przed rozwojem próchnicy oraz bólem wynikającym z braku wypełnienia.
Tymczasowa plomba – jak ją założyć?
Brak plomby nie tylko powoduje dyskomfort podczas jedzenia – odsłonięty ząb (jeśli nie jest martwy) może reagować nadwrażliwością na ciepłe i zimne posiłki, ale może też doprowadzić do miejscowego zapalenia dziąsła oraz bólu zęba. Dzieje się tak, kiedy resztki jedzenia dostają się głęboko do wnętrza zęba i mechanicznie podrażniają go. Dodatkowo, ponieważ są trudne do usunięcia, są pożywką dla bakterii powodujących próchnicę.
Tymczasowa domowa plomba, którą można kupić w aptece, działa podobnie jak tymczasowy opatrunek zakładana przez dentystę np. podczas rozciągniętego w czasie leczenia kanałowego.
Preparat Polmb-R bazuje na tlenku cynku, który ma działanie bakteriobójcze i przyspieszające gojenie się ran oraz siarczanie wapnia, dzięki któremu produkt w kontakcie ze śliną tężeje, osiągając twardość zbliżoną do twardości kości.
Jak stosować tymczasową plombę?
- Optymalnie jest założyć ją natychmiast po wypadnięciu plomby właściwej, aby do ubytku nie dostały się resztki pokarmu.
- Jeśli nie jest to możliwe, przed nałożeniem plomby należy starannie oczyścić ząb (pastą, nicią dentystyczna, płynem do płukania jamy ustnej).
- Należy wycisnąć na palec bądź na dołączoną szpatułkę odpowiednią ilość preparatu i umieścić go w ubytku.
- Następnie należy lekko zagryźć zęby, żeby preparat dostosował się do zgryzu.
- Kolejnym krokiem jest przepłukanie ust ciepłą wodą, po czym należy odczekać kolejne 15 minut, aż preparat w ubytku zupełnie stężeje.
Warunkiem założenia tymczasowej plomby jest brak bólu samoistnego zęba (bólu nie związanego z dotykaniem, drażnieniem zęba). Jeśli występuje ból mechaniczny, np. podczas gryzienie, pod wpływem resztek pokarmu, które dostały się do ubytku, wówczas preparat może być zastosowany.
Co na ból zęba?
Najczęstszą przyczyną bólu zęba jest zaawansowana próchnica, która dociera do miazgi, czyli tkanki zęba, która jest bogato unerwiona. Tutaj także nie obejdzie się bez interwencji stomatologa. Zanim dotrzemy na wizytę, ból zęba można łagodzić dowolnym lekiem przeciwbólowym, zawierającym paracetamol lub ibuprofen. Nie musi to być koniecznie „lek na ból zęba”. Ważne, by przyjmować go zgodnie ze wskazaniami zawartymi na ulotce, nie przekraczać maksymalnej dawki oraz nie łączyć dowolnie leków przeciwbólowych z różnych grup, bo to tylko zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Jeżeli ból zęba wiąże się z opuchlizną, czasową ulgę może przynieść przykładanie zimnego, żelowego kompresu.
>> Leki na ból zęba, leki przeciwzapalne, płyny do płukania jamy ustnej
Nadżerki i owrzodzenia w jamie ustnej
Na stany zapalne w jamie ustnej oraz zmiany ropne można stosować płukanki ziołowe. Najczęściej są one na bazie szałwii, która ma właściwości przeciwzapalne, odkażające i przeciwbakteryjne oraz tymianku, który dzięki zawartości tymolu działa odkażająco.
Produkty o właściwościach ściągających, przeciwzapalnych i ściągających:
Płukanka odkażająca na bazie szałwii, tymianku i mięty
Płyn do stosowania przy zapaleniu, krwawieniu dziąseł oraz przy parodontozie
Żel do stosowania na nadżerki i owrzodzenia w jamie ustnej
Areozol do stosowania w stanach zapalnych jamy ustn
Jak pachnie leczenie kanałowe?
To nie przypadek, że leczenie kanałowe zęba w gabinecie stomatologicznym ma zapach… goździków. Właściwości tej przyprawy są od dawna wykorzystywane w stomatologii. Pozyskiwany z olejku goździkowego eugenol stosowany jest przez dentystów podczas leczenia kanałowego zęba, chodzi w skład preparatów do zatruwania miazgi zębowej oraz cementu dentystycznego. Właściwości goździków można wykorzystać w warunkach domowych, do łagodzenia bólu zęba lub nadwrażliwości spowodowanej nadmiernym starciem szkliwa. W tym celu należy delikatnie rozgryźć 2-3 goździki, aby uwolnić z nich wspomniany eugenol o działaniu antyseptycznym i znieczulającym.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące tymczasowej plomby dentystycznej
Plomba tymczasowa to preparat, który przejściowo zabezpiecza ubytki w zębach. Jest gotowa do zastosowania i nie wymaga wstępnego przygotowywania. Plomba tymczasowa bazuje na tlenku cynku, który wykazuje działanie bakteriobójcze i zwalcza drobnoustroje, mogące gromadzić się w jamie ustnej np. w wyniku nieprawidłowej lub niestarannej higieny. Drugim składnikiem plomby tymczasowej jest siarczan wapnia, który ulega utwardzeniu pod wpływem śliny. Dlatego po założeniu plomba błyskawicznie staje się twarda, ale też śliska, więc nie podrażnia jamy ustnej i języka.
Plombę tymczasową stosuje się w gabinetach dentystycznych, ale można ją też kupić jako preparat do samodzielnej aplikacji. Jest on dostępny w aptece jako produkt OTC, czyli wydawany bez recepty. Cena jednego wkładu to zwykle kilkadziesiąt złotych (około 30-50 zł). W przypadku samodzielnego zastosowania plomby tymczasowej należy jak najszybciej zwrócić się o pomoc do stomatologa, ponieważ takie działanie ma wyłącznie charakter zapobiegawczy. Nie powoduje usunięcia ubytku w zębie i nie rozwiązuje problemu pacjenta.
Plomba tymczasowa jest zakładana przez dentystę w sytuacji, kiedy konieczne staje się przedłużenie procesu leczenia, np. przy leczeniu kanałowym. Z reguły fleczer stosuje się przez krótki czas, ale to stomatolog podejmuje decyzję o jego zdjęciu lub wymianie. Co ważne, nie należy korzystać z plomby tymczasowej dłużej niż przez kilka tygodni, ponieważ nie jest to komponent o wystarczającym stopniu twardości, wytrzymałości i szczelności. Przedłużanie stosowania fleczera może prowadzić do pojawienia się stanu zapalnego uzębienia i zniweczenia dotychczasowych efektów procesu leczenia stomatologicznego.