Nadmierna potliwość – przyczyny nadpotliwości. Jak ją leczyć?

Wydzielanie potu jest naturalną reakcją naszego organizmu – w sytuacji wysiłku fizycznego, stresu lub upałów ilość potu zwiększa się. Problemem może być sytuacja, kiedy do nadmiernej potliwości dochodzi bez udziału czynników zewnętrznych. Hiperhydroza, czyli nadmierne wydzielanie potu, może być cechą indywidualną, ale jeśli pojawia się nagle, warto wykonać dodatkowe badania, by wykluczyć choroby powodujące nadmierne wydzielanie potu.

Czym jest nadpotliwość?

O nadmiernej potliwości można mówić wtedy, kiedy organizm wydziela więcej potu, niż jest to potrzebne do termoregulacji. Nadmierne wydzielanie potu może być uogólnione i dotyczyć całej powierzchni ciała lub zlokalizowane w konkretnych miejscach – najczęściej są to pachy, dłonie i podeszwy stóp. Jeśli nadpotliwość jest zlokalizowana w konkretnym miejscu ma najczęściej charakter pierwotny i pojawia się już w dzieciństwie lub okresie dojrzewania.

Jakie są przyczyny nadmiernej potliwości?

Przyczyn nadmiernej nadpotliwości o charakterze pierwotnym należy upatrywać w czynnikach genetycznych lub emocjonalnych. Dokładna etiologia nadmiernej potliwości nie jest poznana.

Z kolej do przyczyn nadpotliwości wtórnej zaliczane są:

• cukrzyca – nadmierna potliwość może być objawem hipoglikemii,
• otyłość,
• menopauza,
• ciąża,
• infekcje – zarówno wirusowe (grypa), bakteryjne, jak i gorączka pojawiająca się w przebiegu chorób układowych, np. reumatoidalnego zapalenia stawów,
• nadczynność tarczycy – podejrzewać ją można, kiedy wzmożonej potliwości towarzyszy nietolerancja ciepła. Pacjenci z wilgotną i ciepłą skórą powinni wykonać badania krwi w kierunku chorób tarczycy,
• chłoniak Hodgkina (nowotwór układu chłonnego) – do jego objawów zaliczana jest nadpotliwość, powiększenie węzłów chłonnych, występowanie nocnych potów, świądu skóry i osłabienia organizmu,
• niewydolność serca – poza nadpotliwością pojawiają się bladość i ochłodzenie kończyn,
• guz chromochłonny nadnerczy, w przebiegu którego obserwuje się nadpotliwość, bladość skóry, kołatanie serca, skoki ciśnienia tętniczego,
• akromegalia – nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu, co objawia się rozrostem narządów wewnętrznych, powiększeniem twarzoczaszki, dłoni i stóp oraz nadmierną produkcją potu,
• choroba Parkinsona,
• uszkodzenia nerwów obwodowych lub rdzenia kręgowego, w których wzmożona potliwość może występować tylko w określonej okolicy (np. jedynie na jednej połowie ciała);

Przyjmowane leki a nadpotliwość

Wzmożone wydzielanie potu może być spowodowane przyjmowaniem niektórych leków. Zaliczamy do nich: amlodypina, enalapryl, metoprolol, sertralina czy prednizolon.

Nadmierne pocenie smakowe

U osób, które spożywają mocno doprawione i pikantne potrawy, może pojawić się nadmierne pocenie smakowe. Polega ono na wzmożonej czynności gruczołów potowych okolicy nosa, czoła i karku.

Nadmierne pocenie się nosa

Nadpotliwość w obrębie nosa występuje na ogół u dzieci. W medycynie nazywane jest ziarnistością czerwoną nosa.

>> Cera mieszana - charakterystyka i pielęgnacja

Jakie badania wykonać przy nadmiernej potliwości?

W diagnozowaniu nadmiernej potliwości należy w pierwszej kolejności wykonać morfologię krwi z oznaczeniem poziomu TSH, FT3 i FT4 oraz glikemii. Na podstawie badań pacjent może zostać skierowany do endokrynologa lub diabetologa.

Lekarz pierwszego kontaktu może zalecić także wykonanie innych badań, m. in. echo serca lub tomografii komputerowej klatki piersiowej. Nadmierną potliwość warto także skonsultować z dermatologiem.

Nadpotliwość – jak leczyć?

W przypadku nadpotliwości mającej charakter pierwotny stosuje się różne zabiegi mające na celu ograniczenie wydzielania potu. W pierwszej kolejności zalecane jest stosowanie antyperspirantów oraz środków farmakologicznych hamujących proces przenoszenia przywspółczulnych impulsów nerwowych (leki cholinergiczne).

Z kosmetyków stosowanych do leczenia nadpotliwości warto wybierać te, które mają w swoim składzie chlorek glinu, puder z metenaminą (pomocny szczególnie u pacjentów z nadpotliwością dłoni i stóp). Działanie zmniejszające potliwość wykazują także kąpiele w wyciągach z szałwii, brzozy oraz kory dębu.

Z zabiegów polecanych w terapii nadmiernej potliwości wykorzystywane są:

• jonoforeza (zabieg z użyciem prądu elektrycznego oraz wody),
• botoks (zabieg, podczas którego wstrzykiwana jest toksyna botulinowa w wybrane partie ciała, zwiększająca unerwienie gruczołów potowych i blokująca wydzielanie potu).

Zabiegiem rozwiązującym problem nadmiernej potliwości jest jednorazowe usuwanie laserem gruczołów potowych w wybranej okolicy ciała.

W leczeniu nadpotliwości o charakterze wtórnym najważniejsze jest zdiagnozowanie choroby powodującej nadmierną potliwość i skuteczne jej leczenie.

>> Codzienna pielęgnacja twarzy − jak pielęgnować różne rodzaje cery?