Insulina aspart – szybko działający analog insuliny

Insulina aspart została wprowadzona na rynek farmaceutyczny w 2000 roku. Naukowcy w celu sprostania zapotrzebowaniu diabetyków na preparaty działające szybciej niż rekombinowana insulina ludzka wprowadzili zmiany w składzie aminokwasowym łańcucha białkowego, co zapewniło szybsze wchłanianie po podaniu podskórnym, a tym samym szybsze działanie hipoglikemizujące (zmniejszające stężenie glukozy we krwi).

Co wyróżnia insulinę aspart?

Insulina ludzka otrzymana metodą rekombinacji DNA charakteryzuje się takim samym składem aminokwasowym w dwóch łańcuchach (A i B) białkowych, co insulina wydzielana przez komórki beta trzustki. W celu otrzymania analogu aspart naukowcy zamienili aminokwas prolinę, będący 28. aminokwasem w łańcuchu B, na kwas asparaginowy. Ta jedna zmiana wystarczyła, by otrzymany analog szybciej wchłaniał się po podaniu podskórnym i jednocześnie zachował działanie hipoglikemizujące insuliny ludzkiej. Porównanie czasu działania analogu aspart i insuliny ludzkiej przedstawiono w tabeli.

Jak podawać insulinę aspart?

Dostępny na rynku analog aspart najczęściej podaje się we wstrzyknięciach podskórnych w miejsca z dobrze rozwiniętą tkanką podskórną: brzuch, udo, pośladek, ramię. Lek ze względu na swoje szybkie działanie podaje się bezpośrednio przed posiłkiem lub wkrótce po posiłku. Insulina aspart może być stosowana za pomocą specjalnych pomp insulinowych lub w nagłym przypadku podawana dożylnie przez personel medyczny.

Czytaj także: O czym warto pamiętać, aplikując insulinę 

Odpowiednie dawkowanie analogu aspart zapewnia 50–70% dziennego zapotrzebowania organizmu na insulinę.

Jakie są działania niepożądane po stosowaniu insuliny aspart?

Niewłaściwe stosowanie insulinoterapii, zarówno za pomocą insulin ludzkich, jak i analogów insulin (w tym insuliny aspart), wiąże się z ryzykiem wystąpienia hipoglikemii (zbyt niskiego stężenia glukozy we krwi), mogącej prowadzić do utraty przytomności, śpiączki, a nawet śmierci. W celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia hipoglikemii należy odpowiednio dobierać dawkę analogu aspart do aktualnego zapotrzebowania organizmu na insulinę.

Ponadto pacjenci stosujący insulinę aspart zgłaszali następujące działania niepożądane:

• reakcje zapalne w miejscu wstrzyknięcia, objawiające się zaczerwieniem, świądem i/lub obrzękiem;
• lipodystrofię, czyli zaburzenie w strukturze tkanki podskórnej charakteryzujące się zanikiem tkanki tłuszczowej.

Po stosowaniu insuliny aspart z pioglitazonem (doustny lek przeciwcukrzycowy z grupy glitazonów) odnotowano także przypadki niewydolności serca. Liczba tych przypadków była znacznie większa u pacjentów obciążonych czynnikami ryzyka rozwoju niewydolności krążenia (np. otyłość, miażdżyca).

Insulina Novorapid dostępna na liście leków refundowanych

Insulina aspart jest obok insuliny lispro analogiem szybko i krótko działającym. Analog można nabyć w polskich aptekach, co więcej lek wpisany jest na listę refundacyjną oraz listę leków dla seniorów 75+, co zwiększa dostęp pacjentów do nowoczesnych typów insulin.