Ciemieniucha to łagodna postać łojotokowego zapalenia skóry głowy, dość często występująca u noworodków, niemowląt i małych dzieci. To niepozorne schorzenie wymaga jednak odpowiedniej pielęgnacji główki dziecka. Jak wygląda ciemieniucha i jak się jej pozbyć?
Ciemieniucha – co to jest, jak wygląda i jak poradzić sobie z ciemieniuchą?
Jak wygląda ciemieniucha?
Schorzenie charakteryzuje się obecnością rumieniowo-złuszczających zmian skórnych pokrytych żółtawą łuską. Są one zlokalizowane na owłosionej skórze głowy. Zmiany mogą być pojedyncze, ale bywa i tak, że pokrywają całą skórę głowy. Przypominają brudne plamy, zlepki tłustych, nieestetycznych łusek.
Skąd się bierze ciemieniucha?
Dobra wiadomość – ciemieniucha nie jest wynikiem nieprawidłowej pielęgnacji dziecka przez rodziców. Nie jest też groźna dla dziecka, choć wygląda dość nieestetycznie. Ciemieniucha związana jest m.in. ze zbyt intensywną pracą gruczołów łojowych skóry. W jej wyniku dochodzi do nadmiernego wydzielania łoju, który łącząc się z rogowaciejącym naskórkiem, tworzy wspomniane wcześniej łuski. W czasie ciąży dziecko jest odżywiane przez substancje z krwi matki. Wraz z nimi do dziecka przenikają też matczyne hormony. To właśnie one są odpowiedzialne za pobudzanie gruczołów dziecka i tworzenie łusek.
Jak sobie radzić z ciemieniuchą?
Przede wszystkim trzeba uzbroić się w cierpliwość i systematyczność. Ciemieniuchy nie należy zdrapywać ze skóry dziecka. W leczeniu zaleca się delikatne wyczesywanie łusek przy użyciu miękkich szczotek przeznaczonych dla niemowląt. Wcześniej warto zastosować jeden ze specjalnych preparatów rozmiękczających łuskę. Produkty te zawierają dwa rodzaje składników – jedne mają za zadanie rozmiękczać łuski, żeby łatwiej można było je wyczesać, są to różnego rodzaju oleje, np. wazelinowy czy słonecznikowy. Drugie hamują pracę gruczołów, mają działanie łagodzące oraz zapobiegają nawrotowi schorzenia, są to np. olejek z krokosza czy kwiatu lipy. Zabieg usuwania ciemieniuchy należy powtarzać i wykonywać do momentu zakończenia tworzenia się łusek na skórze dziecka.
Jak zapobiegać ciemieniusze?
Możemy wyeliminować czynniki, które sprzyjają powstawaniu ciemieniuchy – przede wszystkim nie przegrzewajmy dziecka! Czapeczka powinna chronić główkę w czasie spaceru, gdy jest wiatr, ale w domu jest ona zbędna. Warto pamiętać, aby była bawełniana i dziecko się w niej nie pociło. Do pielęgnacji skóry dziecka warto używać specjalnych, delikatnych preparatów, by unikać podrażniania.
Kiedy zgłosić się do lekarza z ciemieniuchą?
Jeżeli rodzic jest pewny diagnozy, warto odpowiednio zmodyfikować pielęgnację skóry i spróbować samemu poradzić sobie z ciemieniuchą. Jeśli widzimy na główce dziecka niewiele żółtawych, łuskowatych zmian, najczęściej wystarczy kilkakrotnie użyć odpowiedniego preparatu, wyczesać łuski i jest po problemie. Natomiast w razie nasilonego stanu zapalnego, w łojotokowym zapaleniu skóry zajmującym inne obszary niż owłosiona skóra głowy (np. środkową część twarzy, skórę pod pachami, szyję) warto skorzystać z konsultacji pediatry lub dermatologa, który może zalecić silniejsze leczenie. Wizyta lekarska zalecana jest również wtedy, gdy strupki nie znikają pomimo odpowiedniej pielęgnacji skóry dziecka przez dłuższy czas.
lek. med. Zuzanna Zwierzyńska
