Jelitówka u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie grypy żołądkowej u dzieci

Przyczyny jelitówki u dzieci

Na jelitówkę (grypę żołądkową) zapadają najczęściej małe dzieci, mające od 6 miesięcy do 3 lat. Ich układy - pokarmowy i immunologiczny - nie są jeszcze w pełni dojrzałe, więc nie potrafi się bronić przed patogenami.

Grypa jelitowa najczęściej wywoływana jest przez:

• rotawirusy (ponad 80 procent ostrych biegunek u niemowląt i dzieci powodowanych jest przez te wirusy. Zakażenia są powszechne i często prowadzą do odwodnienia, a w efekcie do hospitalizacji)
• adenowirusy (te drobnoustroje utrzymują się dłużej od rotawirusów, ale choroba ma lżejszy przebieg)
• norowirusy
• Salmonellę
• bakterie należące do grupy Campylobacter 
• Clostridium difficile  (beztlenowa bakteria)
• grzyby i pasożyty.

Test na rotawirusy i adenowirusy ROTADENO-Screen Test ROTADENO-Screen służy do wykrywania rotawirusów i / lub adenowirusów w próbkach kału. Urządzenie testowe (płytka testowa) zawiera dwa pola testowe - jedno dla rotawirusa i drugie dla adenowirusa. SPRAWDŹ

Jeśli bezpośrednią przyczyną zakażenia jest wirus, trzeba pamiętać, że okres wylęgania jest krótki - wynosi od 48 do 72 godzin.

Jelitówka u dzieci – objawy

Pierwszym sygnałem wskazującym na jelitówkę u dziecka może być osłabienie i złe samopoczucie.

Charakterystyczne objawy jelitówki to:

• gorączka
• wymioty
• burzliwa biegunka
• wodniste stolce (na ogół bez domieszki śluzu)
• bóle brzucha
• brak apetytu.

U niektórych pacjentów może wystąpić grypa żołądkowa bez wymiotów i biegunki, jednak wówczas należy sprawdzić, czy przyczyną złego samopoczucia nie jest inna choroba.

Sprawdź: Środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe dla dzieci

W jaki sposób leczyć jelitówkę u dziecka?  

Jelitówka trwa od 4 do 10 dni, ale poprawa samopoczucia powinna nastąpić po kilku dniach. Jelitówka u dzieci przebiega dość łagodnie i ma tendencję do samowyleczenia w bardzo krótkim czasie.

Niemowlę, które ma biegunkę i wymiotuje dłużej niż 3 godziny , powinno być możliwie szybko zbadane przez lekarza. Trzeba uważnie obserwować malucha, aby nie dopuścić do jego odwodnienia.

Objawy odwodnienia u niemowląt:

• ospałość
• skąpe oddawanie moczu
• suche błony śluzowe jamy ustnej
• wzmożone pragnienie
• zapadnięte ciemiączko
• płacz bez łez
• osłabienie
• upośledzona sprężystość skóry.

Takie przypadki wymagają podania płynów doustnie.

Dziecko cierpiące na grypę jelitową musi uzupełniać elektrolity, aby zapobiec groźnemu odwodnieniu organizmu, które może być nawet stanem zagrażającym życiu. Leczenie przebiega przede wszystkim na łagodzeniu objawów i nawadnianiu organizmu. Maluch powinien również dużo odpoczywać i pić wodę.

Sprawdź: Preparaty przeciw biegunce dla dzieci, probiotyki dla dzieci, elektrolity

Czym poić dziecko podczas jelitówki?

Dla niemowląt cierpiących na jelitówkę najlepszym lekarstwem jest mleko matki. Malucha należy jak najczęściej przystawiać do piersi.

W przypadku starszych dzieci, również bardzo ważne jest pojenie. Wystarczy woda w temperaturze pokojowej, podawana co kilka minut, małymi łyżeczkami. Nie zaleca się spożywania ciepłych płynów.

Wymioty nie są przeciwskazaniem do nawodnienia doustnego. W leczeniu jelitówki można też stosować domowe sposoby – herbatę i herbatki ziołowe (miętę czy rumianek).

Nie powinno się zmuszać dziecka do jedzenia. Dziecku podajemy wyłącznie lekkostrawne posiłki. Sprawdzi się dieta oparta na skrobii. Jako przekąski można podawać np. krakersy lub banany.

Lekarstwa na jelitówkę

W czasie jelitówki powinno się podawać dziecku elektrolity, które zapobiegają zaburzeniom gospodarki wodno-elektrolitowej. Dostępne są ich różne wersje smakowe. Można podawać gastrolit czy smektę oraz probiotyki. Nie ma przeciwskazań do leczenia antybiotykami lub nifuroksazydem.

Ciężkie odwodnienie jest wskazaniem do hospitalizacji i nawodnienia dożylnego.

Jak uchronić dziecko przed jelitówką?

Jelitówką można się bardzo łatwo zarazić. Do zakażenia dochodzi droga pokarmową, kropelkową lub poprzez kontakt z zakażonym przedmiotem.

Ze względu na to, że jelitówkę wywołują głównie rotawirusy, warto się zaszczepić.

W profilaktyce biegunek rotawirusowych stosowana jest szczepionka doustna, dostępna w Polsce. Jest pełnopłatna, może być podawana od 6 tygodnia życia. Cykl szczepień wymaga podania dwóch dawek szczepionki, w odstępstwie 4-6 tygodni. Szczepienie należy zakończyć do 24 tygodnia życia.

Istotną rolę w zapobieganiu odgrywa przestrzeganie zasad higieny, w tym częste mycie rąk, odpowiednie przechowywanie żywności, niejadanie surowych jaj.

Jelitówka u kobiet w ciąży

Grypa żołądkowa nie omija kobiet w ciąży. Objawia się dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Głównym symptomem jest biegunka. Jeśli dojdzie do zakażenia, ciężarna powinna pić dużo płynów, odpoczywać i stosować lekkostrawną dietę.

Czytaj też: Biegunka podróżnych – objawy, leczenie. Co jeść i pić przy biegunce?

Źródła:

Roma Rokicka – Milewska, Abc chorób wieku dziecięcego

Roma Rokicka – Milewska, Rozwój, pielęgnowanie i wychowanie

Prof. dr. hab. n. med. Adam Jankowski, Kompendium pediatrii praktycznej