Guz insulinowy, inaczej wyspiak, to nowotwór, który w sposób niekontrolowany wytwarza insulinę. Jej nadmierna ilość prowadzi do hipoglikemii, czyli zbyt niskiego poziomu glukozy we krwi. Najczęstszą lokalizacją guza insulinowego jest trzustka, zaś rozmaite dolegliwości z nim związane skutecznie utrudniają diagnozę i najczęściej wskazują na choroby nerwowe, np. padaczkę.
Guz insulinowy
Guz insulinowy (łac. insulinoma) jest nowotworem neuroendokrynnym, czyli wydzielającym hormony do krwioobiegu, wywodzącym się z komórek beta produkowanych przez trzustkę. Zapadalność na ten nowotwór wynosi 1-2 osób/milion rocznie.
Objawy guza insulinowego
Głównym objawem guza insulinowego jest hipoglikemia pojawiająca się najczęściej po wysiłku fizycznym lub epizodach głodowania, często jednak niski poziom glukozy pojawia się samoistnie. Objawy zbyt niskiego poziomu glukozy w komórkach nerwowych, które z przemian glukozy czerpią energię, mogą przypominać napad padaczki lub epizod o charakterze upojenia alkoholowego.
Hipoglikemia wywołana insuliną wytwarzaną przez guz powoduje częste uczucie głodu, które skłania chorych do częstego spożywania posiłków i w konsekwencji prowadzi do otyłości. Ponadto objawem guza insulinowego mogą być zlewne poty.
Objawy tego nowotworu tworzą tzw. triadę Whipple’a:
- objawy pojawiają się w okresie głodzenia;
- ustępują po posiłku z węglowodanami;
- występujący spadek stężenia glukozy we krwi do poziomu poniżej 40-50 mg/dl.
Diagnostyka w kierunku guza insulinowego
Jako główne kryterium rozpoznania uznaje się obniżenie poziomu glukozy w osoczu do poziomu poniżej 40mg/dl wraz z nieadekwatnie wysokim poziomem insuliny >36 pmol/l. W celu określenia lokalizacji guza stosowane są metody obrazowe: USG, tomografia komputerowa z podaniem środka cieniującego (kontrastu) oraz rezonans magnetyczny.
Czytaj więcej: Poziom cukru we krwi – normy
Operacyjne leczenie guza insulinowego
Podstawową metodą stosowaną przy tego rodzaju nowotworze jest wycięcie guza. W bardziej zaawansowanych stadiach nowotworowych, w których obecne są przerzuty, stosuje się chemioterapię po usunięciu chirurgicznym guza wraz z przerzutami.
Objawowe leczenie guza insulinowego
Leczenie to ma na celu poprawę jakości życia pacjenta przez eliminację jak największej liczby objawów. Polega na ograniczeniu i złagodzeniu napadów hipoglikemii. Napady te przerywa się doustnym lub dożylnym podaniem pacjentowi węglowodanów. Częste spożywanie posiłków także może zmniejszyć częstość występowania ataków. Stosowane są także leki, np.: diazoksyd, blokery kanału wapniowego oraz glikokortykosteroidy.
Metoda objawowa stosowana jest w przypadku, kiedy nie jest możliwe leczenie operacyjne ze względu na zaawansowanie guza nowotworowego, stan pacjenta, lub brak jego zgody na zabieg.
Rokowanie jest uzależnione od stopnia złośliwości. W nowotworach łagodnych wcześnie rozpoznanych operacja jest gwarancją wyleczenia. Złośliwy charakter nowotworu i brak gwarancji wyleczenia poprzez operację potwierdza się u 8-10 proc. chorych.
