Stopień zaawansowania choroby hemoroidalnej określa się za pomocą czterostopniowej skali. Głównym czynnikiem oceny poziomu rozwoju hemoroidów jest stopień wypadania guzków krwawniczych poza odbytnicę.
Guzki krwawnicze (hemoroidy) – stopnie rozwoju choroby hemoroidalnej
Hemoroidy, inaczej guzki krwawnicze, to naturalna, fizjologiczna część struktury odbytu. Choroba hemoroidalna to stan zapalny w obrębie hemoroidów, czyli trzech lub czterech poduszkowatych jamistych naczyń żylnych, które wypełnione są krwią. Funkcją guzków krwawniczych jest uszczelnienie odbytu (hemoroidy rozszerzają się i kurczą w czasie oddawania stolca) oraz kontrola oddawania gazów.
Objawy choroby hemoroidalnej to m.in. krwawienie z odbytu; ból w czasie oddawania stolca; piecznie i swędzenie; śluz lub świeża krew w stolcu. Stwierdzenie objawów nie stanowi podstawy do zdiagnozowania hemoroidów - zaleca się wykonania badań diagnostycznych (najczęściej badanie per rectum, anoskopia, sigmoidoskopia, kolonoskopia).
Zaawansowanie choroby hemoroidalnej oceniane jest za pomocą czterostopniowej skali
Hemoroidy – 1. stopień
w tym stadium choroba hemoroidalna ograniczona jest tylko do poszerzenia naczyń krwionośnych; hemoroidy czasami nie są w tym stadium widoczne i wyczuwalne, w badaniu za pomocą anoskopu stwierdza się lekkie wypuklenia, w stopniu I choroby często nie bada się guzków wewnętrznych i zewnętrznych, zaleca się zmianę diety (więcej błonnika w diecie), większą aktywność fizyczną; objawy w tym stopniu choroby hemoroidalnej to sporadyczne krwawienia, uczucie dyskomfortu.
Hemoroidy – 2. stopień
Choroba hemoroidalna w tym stadium powoduje, że guzki krwawnicze mogą okresowo wysuwać się poza odbyt (wypadają przy próbie parcia, cofają się samoistnie). Pojawiają się kolejne objawy hemoroidów: krwawienie, świąd, pieczenie, uczucie niecałkowitego wypróżnienia.
Hemoroidy – 3. stopień
Guzki krwawnicze w tym stadium choroby hemoroidalnej mają skłonność do wypadania podczas parcia - nie tylko w czasie wypróżniania, ale też np. w trakcie wzmożonego wysiłku fizycznego. Hemoroidy 3. stopnia mogą powodować ostry ból, krwawienie, świąd, śluz z w stolcu. Odprowadzenie guzków krwawniczych do odbytnicy po ich wysunięciu się możliwe jest za pomocą palca.
Hemoroidy – 4. stopień
Objawy choroby hemoroidalnej w tym stadium to krwawienie, ostry ból, śluz w stolcu, nietrzymanie stolca. Guzki krwawnicze stale znajdują się poza odbytnicą (wypadają i nie da się ich odprowadzić).
