Wysyłkowe testy diagnostyczne – na czym polega badanie? Wskazania, co wykrywają?

Na czym polegają diagnostyczne testy wysyłkowe?

Testy wysyłkowe to nowoczesna forma diagnostyki, która daje możliwość wykonania szerokiego spektrum badań bez wychodzenia z domu. Posiadają ją w ofercie wszystkie większe laboratoria, a żeby z nich skorzystać, wystarczy zamówić odpowiedni pakiet na stronie internetowej wybranej placówki. Koszt wysyłki w zależności od laboratorium pokrywa pacjent bądź producent.

Badania są dwojakiego rodzaju – w pierwszym przypadku pacjent otrzymuje zestaw i instrukcję do samodzielnego odczytu wyniku (tak działa m.in. ogólne badanie moczu – interpretacja wyniku jest dokonywana na podstawie wybarwienia specjalnego paska). W drugim przypadku należy odesłać pobraną próbkę do laboratorium. Wiąże się to z dłuższym czasem oczekiwania na wyniki (np. badania kału).

>> Domowe testy diagnostyczne

Materiałem do badań w diagnostycznych testach wysyłkowych może być:

• krew (zazwyczaj włośniczkowa pobrana z opuszka palca, choć w niektórych przypadkach potrzebna jest większa próbka pobrana z żyły – niezbędna jest wizyta w punkcie pobrań),
• mocz (badanie można wykonać strumieniowo lub po zebraniu moczu do suchego i czystego pojemnika),
• kał (pobiera się go do specjalnego pojemnika i odsyła do laboratorium),
• wymaz z nosa lub gardła (diagnostyka popularnych chorób zakaźnych, w tym COVID-19),
• mikroślady (przedmioty zawierające materiał genetyczny, wykorzystywane np. w kierunku wykluczenia lub potwierdzenia ojcostwa),
• wymaz z okolic intymnych (pobranie jest wykonywane w diagnostyce chorób wenerycznych, niekiedy można je zastąpić próbką moczu).

Wskazania do wykonania wysyłkowych testów diagnostycznych

Diagnostyczne testy wysyłkowe są dobrą alternatywą dla ludzi zapracowanych. Dla tych, którzy nie mają czasu na stanie w kolejce do lekarza lub punktu pobrań oraz osób, które zawsze odkładają wizytę na później.

Warto je wykonać, gdy zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy np. ze strony układu moczowego, pokarmowego czy dolegliwości bólowe.

Testy wysyłkowe powinny rozważyć osoby, które z różnych względów rzadko opuszczają dom – emeryci, osoby schorowane, z niepełnosprawnościami oraz mieszkańcy, którzy mieszkają w dużej odległości od punktów pobrań.

Wysyłkowe testy diagnostyczne – jak się przygotować do pobrania?

Przygotowanie do badania zależy od tego, w jakim kierunku będzie wykonywane i jaki jest materiał do badań. Do każdego zestawu dołączona jest instrukcja wykonania i przygotowania. W przypadku analizy moczu trzeba pamiętać, że barwniki zawarte w pożywieniu mogą zafałszować wynik. Ponadto na dzień przed pobraniem wskazane jest ograniczenie intensywnego wysiłku, spożywania produktów wysokobiałkowych, zawierających duże ilości witaminy C i B2.

Najważniejszym punktem przed wykonaniem pobrania, jest zamówienie odpowiedniego badania. Pakiet jest zazwyczaj dostarczany w ciągu 2-3 dni roboczych, a po 14 dniach od jego otrzymania, należy odesłać próbkę na wskazany adres (zazwyczaj na koszt pacjenta).

>> Witamina B12 (cyjanokobalamina) – na czym polega badanie? Normy, wskazanie, przygotowanie

Jak przebiega badanie w przypadku wysyłkowych testów diagnostycznych?

Pobranie należy wykonać ściśle z instrukcją. Tylko w takim przypadku otrzymany wynik można uznać za miarodajny. W przypadku zakażenia materiału (np. stosując niejałowy pojemnik do pobrania moczu), badanie należy powtórzyć.

Wszystkie elementy zestawu są zapakowane w osobne folie, gwarantujące sterylność. Przed przystąpieniem do pozyskania materiału należy umyć ręce. Przy pobieraniu krwi z opuszka palca trzeba pamiętać również o niestosowaniu żadnych kremów czy żeli, które mogły zaburzyć wynik.

W przypadku badania wykonywanego z krwi, na opuszku palca należy zrobić nakłucie przy użyciu załączonego nakłuwacza. Masując palec pobudzamy krążenie i pozwalamy, żeby wymagana kropla krwi spłynęła w okienko testowe. Całość pakuje się do torebki strunowej z osuszaczem i wysyła do analizy w laboratorium.

Do gotowej próbki należy dołączyć wypełniony kwestionariusz osobowy (zawierający podstawowe dane zamawiającego czy sposób odbioru wyników), całość zapakować w przygotowaną kopertę i odesłać samodzielnie lub zamówić kuriera.

Wysyłkowe testy diagnostyczne – rodzaje

Rodzaje dostępnych testów zależą od laboratorium lub ośrodka, które mają je w ofercie. Spektrum jest bardzo szerokie, można je podzielić m.in. na testy:

• ciążowe,
• alergii i nietolerancji pokarmowych,
• w kierunku alergii wziewnych,
• na ojcostwo,
• w kierunku chorób wenerycznych,
• genetyczne w kierunku predyspozycji do wystąpienia nowotworu,
• w kierunku zakażenia Helicobacter pylori,
• niedoczynności tarczycy,
• COVID-19,
• niedoboru witaminy D,
• boreliozy,
• innych chorób (badania genetyczne np. w kierunku chorób reumatoidalnych).

Wysyłkowe testy diagnostyczne – co po badaniu?

Wynik badania, który świadczy o występowaniu choroby lub predyspozycji do jej wystąpienia (np. obciążenie genetyczne do różnych rodzajów nowotworów), powinien skłonić do wizyty u specjalisty. Niektóre laboratoria w cenie badania oferują wirtualną poradę lekarza, jednak mimo wszystko warto udać się na kontrolę tradycyjną. W oparciu o wynik lekarz może stwierdzić potrzebę wykonania dalszej diagnostyki lub włączenia odpowiedniej terapii.

Wysyłkowe testy diagnostyczne – czy różnią się jakością od wykonywanych w laboratorium?

Badania wysyłkowe są realizowane w laboratoriach spełniających niezbędne standardy, dlatego ich miarodajność jest taka sama jak klasycznych. Wysyłane do pacjenta pakiety gwarantują nie tylko wygodę wykonania, ale również najwyższą jakość i gwarancję otrzymania wiarygodnego wyniku. Ponadto wszystkie próbki są odpowiednio walidowane, co zapewnia zachowanie jakości i stabilności materiału w czasie transportu.

Wysyłkowe testy diagnostyczne – czy można wykonać u kobiet w ciąży?

Wysyłkowe testy diagnostyczne mogą być również wykonywane u ciężarnych. Szczególnie przydatnym badaniem jest badanie moczu w kierunku infekcji (co jest bardzo częstą przypadłością w ciąży) oraz diagnoza w kierunku choroby zakrzepowo-zatorowej (odpowiada m.in. za poronienia w II i III trymestrze ciąży).

Wysyłkowe testy diagnostyczne – czy można wykonać u dzieci?

U dzieci, które nie zostały objęte badaniem przesiewowym w kierunku SMA, warto wykonać ten test np. w formie wysyłkowej. SMA to choroba postępująca, prowadząca nawet do śmierci dziecka. Wczesna diagnoza i wdrożenie terapii może nie tylko ją spowolnić, ale nawet zahamować. Badanie jest miarodajne i bezbolesne dla dziecka.

>> Morfologia krwi – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Wysyłkowe testy diagnostyczne – cena

Badania nie są refundowane, a ich koszt zależy nie tylko od rodzaju, ale także laboratorium. Ceny zaczynają się od kilkudziesięciu złotych, a kończą powyżej tysiąca złotych.