9. miesiąc ciąży

9. miesiąc ciąży obejmuje tygodnie od 36. do 40. Dziecko zbiera tkankę tłuszczową, przygotowując się do życia poza organizmem matki. Kobieta w 9. miesiącu powinna dużo odpoczywać i być przygotowana do wyjazdu do szpitala – poród może nastąpić w każdej chwili.

Jak rozwija się dziecko w 9. miesiącu ciąży?

Za ciążę donoszoną uznaje się tę od 37. tygodnia ciąży, ale od 36. tygodnia ciąży dziecko jest już gotowe do życia poza organizmem matki, a wszystkie układy są już w pełni wykształcone i działają – układ krwionośny, mięśniowy i moczowy już pełnią swoją rolę, natomiast układ pokarmowy zacznie ją pełnić po porodzie, wraz z pierwszym karmieniem. Dziecko na początku 9. miesiąca ciąży waży około 3000 gramów i mierzy około 50 cm, natomiast w 40. tygodniu – jego waga może wynosić od 3500 gramów. 

Dziecko w 9. miesiącu ciąży doskonali mruganie, oddychanie wodami płodowymi, ssanie kciuka i ruchy. Jego waga stale rośnie, zanika meszek płodowy, a pęcherzyki płucne już się nie sklejają. Nadal rozwija się mózg dziecka, kolor skóry jest już różowy. Oficjalne zakończenie ciąży to 40. tydzień, jednak niektóre dzieci zwlekają z przyjściem na świat. 

Jakie są objawy ciąży w 9. miesiącu?

Większość kobiet odczuwa zmęczenie, ma trudności ze spaniem, czego nie ułatwia duży brzuch. Ciężko jest im stać, siedzieć, a nawet leżeć. Zgaga może pojawiać się już po każdym, nawet niewielkim posiłku, chociaż brzuch powinien nieco opaść dzięki naturalnemu przesuwaniu się dziecka w doł macicy. Obniżenie się brzucha ułatwia oddychanie i zmniejsza ucisk na przeponę. Jednak wielkość brzucha jest kwestią indywidualną i niektóre panie nadal mogą łapać zadyszkę. 

W 9. miesiącu ciąży piersi rosną jeszcze bardziej, może się też wydostawać z nich wydzielina. Większość kobiet cierpi w tym okresie na zaparcia, nawet jeśli nie pojawiały się na wcześniejszym etapie ciąży. Do częstych problemów zaliczane jest także nietrzymanie moczu lub ciągły ucisk na pęcherz. Warto w tej kwestii skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą uroginekologicznym, który zaleci odpowiednie ćwiczenia wzmacniające mięśnie, aby uniknąć problemu nietrzymania moczu po porodzie. 

Objawy zwiastujące poród

Poród może nastąpić w 9. miesiącu w każdej chwili – dlatego warto znać objawy zwiastujące go. Zaliczamy do nich:

• skurcze przepowiadające - występują z częstotliwością 1 skurcz co 10 minut, trwają kilka godzin i zanikają samoistnie. Takie skurcze wskazują, że poród nastąpi wkrótce; 

• odejście czopa śluzowego – jest to wydzielina z pochwy, która w czasie ciąży ochrania wnętrze jamy macicy przed czynnikami ze środowiska zewnętrznego. Czop może być lekko podbarwiony krwią; 

• uporczywy ból krzyża oraz opuszczenie się brzucha; 

• odejście wód płodowych; 

• pojawiają się regularne skurcze, które są coraz częstsze i nie ustępują; 

• wśród objawów nadchodzącego porodu wymienia się także osłabienie ruchów dziecka; 

• u niektórych kobiet oznaką zbliżającego się porodu jest biegunka. 

Kobieta powinna jak najszybciej udać się do szpitala, jeśli odeszły wody płodowe, ale nic się nie dzieje, nie ma postępu porodu, odeszły zielone wody płodowe, pojawiło się krwawienie oraz ciągły i intensywny ból brzucha. 

Przygotowanie do porodu

Zalecane jest, aby każda ciężarna wzięła udział w zajęciach ze szkoły rodzenia, gdzie zostanie przeszkolona z technik łagodzenia bólu porodowego, opieki nad niemowlęciem oraz właśnie z przygotowania do porodu oraz rozpoznawania sytuacji, w której poród się rozpoczął i powinna udać się do wybranego szpitala. 

Torba z rzeczami na porodówkę powinna być już spakowana. Zabrać ze sobą należy: 

• dla matki: dokumenty – książeczka ciąży, wszystkie badania, opisy USG, dowód osobisty; koszule nocne (do porodu i po porodzie), szlafrok, skarpetki, kapcie, ręczniki 2 szt., biustonosz do karmienia piersią, majtki poporodowe z siateczki, opakowanie podkładów poporodowych, przybory toaletowe, klapki pod prysznic, chusteczki higieniczne, chusteczki nawilżane, pomadka do nawilżania ust; 

• dla dziecka: rożek noworodkowy oraz ciepły kocyk, body i pajacyk, 3 zestawy, do tego dwie czapeczki oraz trzy pary skarpetek, pieluszki tetrowe, opakowanie pieluch jednorazowych w rozmiarze 1, delikatny krem do pupy, mokre chusteczki, butelkę z anatomicznym smoczkiem na wypadek trudności z karmieniem piersią, podkład do przewijania. 

>> Kosmetyki dla mam

Jakie badania wykonać w 9. miesiącu ciąży?

Od 35. tygodnia ciąży należy wykonywać KTG raz w tygodniu, chyba, że lekarz zaleci inaczej. KTG przy przekroczeniu daty porodu powinno być wykonywane co dwa dni. 

Czym jest badanie KTG?

KTG, czyli kardiotokografia to badanie sprawdzające czynność serca płodu. Wynik ten zestawia się z jego ruchliwością oraz aktywnością skurczową macicy i tym samym ocenia się stan dziecka.

Kobieta musi mieć ze sobą komplet badań udając się do szpitala na poród, czyli: 

• badanie GBS – czyli posiew z pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców β-emolizujących, wykonywane od 35. tygodnia ciąży; 

• ostatnią morfologię i badanie moczu; 

• badanie przeciwciał w kierunku toksoplazmozy; 

• antygen HBS, HVC, HIV; 

• WR (badanie w kierunku kiły); 

• grupa krwi; 

• opis ostatniego USG. 

9. miesiąc ciąży – jak o siebie zadbać?

Wiele kobiet nie może doczekać się rozwiązania i jednocześnie obawia się porodu. Warto porozmawiać o tym z lekarzem, który dokładnie opisze, jak wygląda poród i czego spodziewać się na porodówce. Takie informacje można uzyskać też podczas zajęć w szkole rodzenia. Kobieta powinna być przygotowana na aktywny poród – chodzenie, kołysanie się na piłce, branie prysznica oraz odpowiednie techniki oddechowe łagodzą ból.  

Warto także dowiedzieć się, jakie szpital oferuje znieczulenie do porodu - niektóre placówki umożliwiają poród w wodzie, inne poród z gwizdkiem (jest to specjalne urządzenie pomagające kontrolować oddech, wygląda jak gwizdek, jednak nie wydaje dźwięków), poród z gazem znieczulającym oraz znieczuleniem zewnątrzoponowym. Należy zapoznać się dokładnie z wadami i zaletami każdego rozwiązania i wybrać najlepsze dla siebie.  

Przyjęcie do szpitala może odbywać się w trybie planowym lub nagłym. W sytuacji, gdy zaczną się regularne skurcze macicy, odpływa płyn owodniowy lub występuje krwawienie należy jak najszybciej zgłosić się na izbę przyjęć położniczo-ginekologiczną. Nie jest potrzebne skierowanie, ani wcześniejsze umawianie się na termin w szpitalu. Inaczej sytuacja wygląda u ciężarnych, u których lekarz uznał za konieczne planowe zgłoszenie się do szpitala. Podczas przyjęcia planowego wymagane jest posiadanie skierowania. Na izbie przyjęć zapada wtedy decyzja, czy pacjentka zostanie przyjęta w dniu zgłoszenia, czy wyznaczony zostanie jej inny termin. 

Kobieta powinna mieć ze sobą plan porodu, czyli specjalną kartę, w której zapisuje swoje preferencje dotyczące przebiegu porodu, kwestii nacięcia krocza czy rodzaju znieczulenia.  

Należy jednak pamiętać, że sytuacja może być dynamiczna i nie wszystko potoczy się zgodnie z tym planem. Plan porodu najlepiej przygotować na spokojnie w domu – w internecie z łatwością można znaleźć gotowe wzory, wymagające jedynie wypełnienia swoich preferencji.  

>> 8 miesiąc ciąży