Oman wielki – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Oman wielki – jakie ma właściwości?

Oman wielki zaliczany jest do największych bylin porastających obszary Polski – osiąga nawet do 2,5 metra. Roślina wyrasta na wilgotnych podłożach, niższych partiach górskich, a także w korytach rzek. Okres kwitnienia przypada na wczesne lato – przełom maja i czerwca.

Surowcem zielarskim omanu wielkiego jest jego kłącze z korzeniami. Pozyskuje się go jesienią z roślin co najmniej dwuletnich. Następnie, surowiec zostaje poddany suszeniu w odpowiednich warunkach.

Łacińska nazwa omanu wielkiego – Inula helenium – nawiązuje do legendy o córce Jowisza, Helenie. Zgodnie z jej treścią roślina miał wyrosnąć z łez niewiasty. Wykorzystanie byliny w medycynie naturalnej sięga starożytności. W Rzymie tamtym czasów stosowano wyciągi z omanu wielkiego na usprawnienie procesów myślowych. Co więcej, za pomocą rośliny balsamowano zwłoki, a korzeń zanurzony w cukrze służył jako wykwintny deser.

W skład omanu wielkiego wchodzą:

• inulina – działa jak błonnik pokarmowy, dzięki temu reguluje naturalny rytm wypróżnień. W związku z tym często nazywana jest naturalnym prebiotykiem,
• laktony seskwiterpenowe – wyróżniają się bardzo szerokim zakresem działania, w tym przeciwzapalnym, bakteriobójczym, obniżającym poziom cukru we krwi, przeciwnowotworowym i przeciwbólowym,
• fitosterole – zmniejszają poziom cholesterolu we krwi dzięki redukcję procesu estryfikacji. Wysokie stężenie fitosteroli zmniejsza dokuczliwe objawy menopauzy,
• alantoina – wyróżniają ją właściwości łagodzące i kojące podrażnienia skórne,
• pochodne tymolu – stanowią składniki olejków eterycznych o działaniu antybakteryjnym, wykrztuśnym, a także niwelującym objawy trądziku różowatego.

Ze względu na składniki czynne, preparaty z omanu wielkiego wykazują działanie bakteriobójcze, grzybobójcze, żółciotwórcze, wykrztuśne, przeciwwirusowe, ułatwiające trawienie, a także wspomagające rozkład białek i węglowodanów.

>> Co na trawienie? Zioła, herbaty i leki bez recepty na problemy pokarmowe

Oman wielki – działanie i wskazania do zastosowania

Preparaty na bazie omanu wielkiego można przyjmować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Ekstrakty z korzenia rośliny, ze względu na swój skład, łagodzą dolegliwości gastryczne, w tym przede wszystkim przyspieszają trawienie niektórych substancji pokarmowych. Jest to związane z jego działaniem żółciotwórczym.

U osób z nieżytem dróg oddechowych napary z omanu wielkiego będą wykazywały działanie wykrztuśne, przeciwzapalne i antybakteryjne. Substancje czynne tej byliny usprawniają ruch rzęsek nabłonka oddechowego, co pozwala na odkrztuszanie śluzu.

Oman wielki jako składnik kosmetyków przeznaczony jest do pielęgnacji cery trądzikowej i tłustej. Skutecznie odkaża, łagodzi zmiany skórne, a także zmiany zapalne mieszków włosowych.

Wskazaniami do stosowania preparatów na bazie omanu wielkiego są:

• zaburzenia czynnościowe jelit i żołądka na tle nerwowym,
• objawy przeziębienia i grypy, w tym kaszel,
• złe samopoczucie,
• kłopoty z koncentracją,
• ból o niewielkim nasileniu,
• stany zapalne wątroby,
• kamica żółciowa,
• bezsenność,
• łojotokowe zapalenie skóry,
• trądzik.

>> Naturalny sposób na stres i bezsenność. 5 ziół na uspokojenie

Oman wielki na stany zapalne

Oman wielki jest z powodzeniem stosowany jako remedium na stany zapalne błon śluzowych i skóry. Badania kliniczne przeprowadzone w warunkach in vitro wykazały hamowanie rozwoju bakterii gronkowca złocistego. Jest to związane z obecnością w składzie rośliny związków laktonowych.

W postaci płukanki, oman wielki skutecznie niweluje stany zapalne jamy ustnej, w tym dziąseł. Działa odkażająco i ściągająco.

>> Zapalenie dziąseł – przyczyny, objawy, leczenie

Oman wielki – dawkowanie

Suszony korzeń omanu (ok. 1-2 łyżeczek) należy zalać 200 ml wrzącej wody i parzyć pod przykryciem od 10 do 15 minut. W przypadku dolegliwości gastrycznych pić małymi łykami od 2 do 6 razy dziennie, w zależności od potrzeby. Napar można wykorzystać również jako płukankę do jamy ustnej, skóry lub włosów.

Profilaktycznie, surowiec można stosować jako naturalny prebiotyk.

Preparaty zawierające oman wielki

Oman wielki występuje w postaci:

• suszu,
• maceratu,
• nalewki,
• miodu,
• płynu doustnego,
• żelu na skórę,
• maści,
• proszku.

Oman wielki w ciąży

Preparaty na bazie omanu wielkiego nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Oman wielki – przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazaniami do stosowania omanu wielkiego są:

• nadciśnienie tętnicze krwi,
• cukrzyca,
• ciąża,
• okres karmienia piersią.

Oman wielki – możliwe skutki uboczne

Ze względu na obecność w korzeniu omanu wielkiego substancji laktonowych możliwymi skutkami ubocznymi wewnętrznego spożycia ekstraktu są m.in. bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunki. W skrajnych przypadkach może dojść do paraliżu, a także napadów drgawkowych. Częstym objawem nietolerancji ziół jest również pojawienie się miejscowej alergii skórnej, w tym pokrzywki, rumienia lub drobnej wysypki.

Oman wielki – w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie

• Oman wielki jest byliną znaną ze swoich właściwości leczniczych już od czasów starożytnych.
• W skład rośliny wchodzi przede wszystkim inulina, związki flawonowe i laktony seskwiterpenowe.
• Substancje aktywne biologicznie sprawiają, że napary, odwary i inne preparaty z omanem wielkim w składzie działają przeciwzapalnie, wykrztuśnie, bakteriobójczo, żółciopędnie, a także łagodzą dolegliwości trawienne.
• Wskazaniem do stosowania omanu wielkiego są m.in. zaburzenia układu pokarmowego, stany zapalne wątroby, bezsenność, złe samopoczucie i niektóre problemy skórne, w tym łojotok i trądzik.