Oczar wirginijski (łac. Hamamelis virginiana) to roślina wykorzystywana jako surowiec farmaceutyczny i kosmetyczny. Substancje aktywne znajdujące się w jego składzie sprawiają, że jest z powodzeniem stosowany jako substrat do produkcji kosmetyków do pielęgnacji cery trądzikowej, łojotokowej, a także z problemem egzemy. W postaci maści i żelów niweluje hemoroidy. Napary z oczaru wirginijskiego stosowane doustnie łagodzą objawy infekcji górnych dróg oddechowych i stany zapalne jamy ustnej.
Oczar wirginijski – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Oczar wirginijski – jakie ma właściwości?
Oczar wirginijski występuje naturalnie na obszarach Ameryki Północnej, jednak jest powszechnie uprawiany również w Europie. Roślina bywa nazywana również złotem Indian, co ma związek z faktem, że to właśnie rdzenni mieszkańcy Nowego Kontynentu odkryli i docenili jej właściwości prozdrowotne. Oczar wirginijski osiąga wysokość nawet do 5 metrów i preferuje wilgotne, leśne gleby.
Surowcem farmaceutycznym z oczaru wirginijskiego jest jego kora i liście. Zbiera się je w okresie od września do grudnia, a następnie suszy w odpowiednich warunkach. W Polsce roślina upowszechniła się dopiero w 1808 roku, a pierwszy osobnik tego gatunku pojawił się w Krakowskim Ogrodzie Botanicznym. Ze względu na swój skład, preparaty na bazie tego krzewu są powszechnie wykorzystywane zarówno w fitoterapii, jak i kosmetyce.
W skład oczaru wirginijskiego wchodzą:
- garbniki (m.in. hamamelitanina, gallotanina, digallyhamameloza) – wykazują działanie neutralizujące wolne rodniki, przeciwzapalne, ściągające, łagodzą zmiany skórne spowodowane odmrożeniami, oparzeniami i zmniejszają uczucie swędzenia,
- związki flawonoidowe (kemferol, kwercetyna, afzelina) – zmniejszają przepuszczalność naczyń włosowatych, działają antyoksydacyjnie, a także chronią skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego,
- proantocyjanidy – znane są ze swoich właściwości utleniających, przeciwzapalnych i antyalergicznych. Co więcej, wyniki badań wskazują na to, że mogą mieć potencjał antynowotworowy,
- kwas galusowy – jest częstym składnikiem kosmetyków, ponieważ likwiduje przebarwienia skóry, stanowi naturalny filtr przeciwsłoneczny, a także delikatnie wybiela zmiany naskórka, w tym blizny, czy pozostałości po trądziku,
- saponiny – zwiększają wydzielanie soków żołądkowych i żółci. Pobudzają produkcję ochronnego śluzu, a ponadto przyspieszają wydalanie z organizmu toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii,
- żywice – posiadają właściwości antybakteryjne, działają rozgrzewająco i łagodzą objawy związane z infekcjami górnych dróg oddechowych,
- olejki eteryczne.
Substancje aktywne biologicznie oczaru wirginijskiego sprawiają, że roślina ma działanie przeciwobrzękowe, przeciwwysiękowe, bakteriobójcze, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, ściągające, uszczelniające naczynia krwionośne, przyspieszające regenerację wątroby i przeciwwirusowe.
>> Szansa dla chorych na łysienie plackowate, egzemę i bielactwo
Oczar wirginijski – działanie i wskazania do stosowania
Kora i liście oczaru wirginijskiego znalazły zastosowanie przede wszystkim w łagodzeniu zmian skórnych i leczeniu niektórych dermatoz. Maści i kremy z dodatkiem tej rośliny przynoszą ulgę w przypadku uczucia swędzenia i pieczenia u osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry, czy też egzemę. Substancje czynne zmniejszają zaczerwienienia i stany zapalne w przebiegu trądziku i łojotokowego zapalenia skóry.
W postaci naparów i odwarów oczar wirginijski stosowany jest od lat w medycynie ludowej jako antidotum na problem żylaków odbytu, stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej, a także ukąszenia owadów. Napoje z rośliny pomagają pozbyć się niektórych dolegliwości trawiennych, w tym biegunek i nieżytów przewodu pokarmowego. W formie płukanki skutecznie radzi sobie z problemem łupieżu i łojotoku skóry głowy.
Wskazaniami do stosowania preparatów z oczarem wirginijskim w składzie są:
- łojotokowe zapalenie skóry,
- atopowe zapalenie skóry,
- trądzik,
- egzema,
- alergie kontaktowe,
- stany zapalne jamy ustnej,
- pleśniawki,
- hemoroidy,
- ukąszenia owadów,
- łupież,
- worki i cienie pod oczami,
- nieżyty przewodu pokarmowego,
- biegunki.
Oczar wirginijski na skórę
Ekstrakty z oczaru wirginijskiego z powodzeniem stosowane są w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji cery tłustej, łojotokowej i trądzikowej. Garbniki i proantocyjanidy działają ściągająco na skórę i przeciwzapalnie. To sprawia, że zmiany skórne znikają, a sam naskórek szybciej się regeneruje.
Działanie antyoksydacyjne oczaru wirginijskiego powoduje neutralizację wolnych rodników, które przyspieszają starzenie się komórek skóry.
>> Jak pozbyć się trądziku młodzieńczego? Zioła, maseczki i domowe sposoby
Oczar wirginijski na hemoroidy
Substancje aktywne rośliny obkurczają naczynia krwionośne i wykazują działanie przeciwzapalne. Osoby cierpiące na nawracające hemoroidy, po zastosowaniu preparatów na bazie oczaru wirginijskiego odczuwają mniejszy ból, a swędzenie i pieczenie ustępuje.
>> Zioła na hemoroidy, nasiadówki: kora dębu, oczar, rumianek, krwawnik
Oczar wirginijski – dawkowanie
Do przygotowania odwaru należy użyć od 1 do 2 łyżek suszu z oczaru wirginijskiego. Całość należy zalać 200 ml wody i gotować na wolnym ogniu przez ok. 20 minut. Ciepły napar wypić od razu po przygotowaniu. Nie przekraczać 3 filiżanek odwaru dziennie.
Preparaty zawierające oczar wirginijski
Oczar wirginijski występuje w postaci:
- suszu,
- maści,
- żelu,
- kremu,
- szamponu i odżywki do włosów,
- nalewki,
- wyciągu,
- kropel,
- sprayu,
- czopków,
- plastra,
- tabletki.
Oczar wirginijski – możliwe skutki uboczne
Preparaty z oczarem wirginijskim w składzie mają wysoki profil bezpieczeństwa. U osób wrażliwych możliwe jest jednak pojawienie się reakcji alergicznej, która ustępuje po zaprzestaniu stosowania.
Oczar wirginijski – w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie
- Oczar wirginijski jest krzewem, którego skład pozwala na stosowanie go w fitoterapii i kosmetyce, głównie w łagodzeniu zmian skórnych, łojotoku, łupieżu, stanów zapalnych skóry i błon śluzowych.
- Żele i maści na bazie oczaru wirginijskiego łagodzą objawy hemoroidów – swędzenie, pieczenie i ból.
- W postaci odwarów oczar wirginijski niweluje niektóre dolegliwości układu pokarmowego, w tym nieżyt i biegunki.
- Oczar wirginijski ma wysoki profil bezpieczeństwa, a jedynym możliwym skutkiem ubocznym jego stosowania jest alergia kontaktowa.