Miodunka plamista – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Miodunka plamista (łac. Pulmonaria officinalis) to roślina zaliczana do rodziny ogórecznikowatych. Surowiec pozyskiwany z miodunki wykorzystywany jest przede wszystkim w łagodzeniu dolegliwości ze strony układu oddechowego, w tym kaszlu. Ponadto napary z rośliny stosuje się w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy i niektórych schorzeniach układu moczowego. Obecnie trwają badania kliniczne nad zastosowaniem ekstraktów z miodunki plamistej w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera i Parkinsona.

Miodunka plamista – jakie ma właściwości?

Miodunka plamista znana jest także pod nazwami swykołka lub mioduszka. Czasami roślinę określa się również mianem płucnika i suchotnika. Jest to związane z charakterystycznym wyglądem liści, które na swojej powierzchni mają małe plamki, co ma przypominać chore płuca. Nawiązuje to do jednego z najważniejszych zastosowań rośliny, jaką jest łagodzenie dolegliwości ze strony układu oddechowego. Miodunka plamista porasta wiele terenów Azji i Europy.

Płucnik można spotkać w przydomowych ogrodach. Jest bardzo łatwy w uprawie, a to ze względu na wysoką odporność na niskie temperatury. Ponadto jest to roślina wieloletnia, która każdego roku wypuszcza miododajne, różowo-fioletowe kwiaty. Zmieniają one barwę w czasie kwitnienia.

W skład miodunki plamistej wchodzą:

• krzemionka – działa przeciwutleniająco, zmniejsza poziom cholesterolu we krwi i pozytywnie wpływa na wygląd skóry i paznokci, przyspiesza gojenie się ran,
• saponiny – przyspieszają metabolizm związków tłuszczowych, przez co obniżają poziom cholesterolu we krwi, a także zwiększają ilość wydzielanego śluzu,
• garbniki – wykazują działanie przeciwzapalne, ściągające, bakteriobójcze i przeciwwirusowe,
• kwas rozmarynowy – zapobiega produkcji czynników indukujących stan zapalny, dezaktywuje wirusy i bakterie, a także działa neuroprotekcyjnie,
• alantoina – wykorzystywana jest przede wszystkim w kosmetyce w celu regeneracji i nawilżenia naskórka,
• sole mineralne,
• glikopeptydy – mają właściwości przeciwzakrzepowe,
• witaminy z grupy B – wspierają funkcjonowanie układu nerwowego,
• flawonoidy – są silnymi antyoksydantami, a także chronią naczynia krwionośne,
• związki śluzowe.

Substancje aktywne wchodzące w skład miodunki plamistej wykazują działanie przeciwbakteryjne, moczopędne, napotne, ściągające, wykrztuśne, przeciwzakrzepowe, antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwkaszlowe i detoksykujące. Napary z rośliny hamują powstawanie kamieni nerkowych. W dawnych czasach miodunka plamista stosowana była jako remedium na walkę z gruźlicą.

Miodunka plamista – działanie i wskazania do stosowania

Miodunka plamista wykazuje działanie wielotorowe. Z tego też względu jest powszechnie wykorzystywana w fitoterapii i kosmetyce. Surowcami zielarskimi są liście i kwiatostan rośliny. Zawarte w niej substancje czynne działają rozrzedzająco na zalegającą w drogach oddechowych wydzielinę, zmniejszają produkcję mediatorów procesu zapalnego, pokrywają drogi oddechowe ochronnym śluzem, a ponadto działają antybakteryjnie i antyoksydacyjnie.

Wskazaniami do stosowania preparatów na bazie miodunki plamistej są:

• astma,
• zapalenie krtani,
• zapalenie oskrzeli i płuc,
• suchy kaszel,
• mukowiscydoza.

>> Produkty zawierające Miodunkę plamistą

Miodunka plamista na układ moczowy

Zawarte w miodunce plamistej substancje działają odtruwająco, moczopędnie i neutralizują wolne rodniki. To wszystko sprawia, że napary na bazie rośliny pomagają pozbyć się z moczem zalegających w organizmie toksyn. To z kolej zmniejsza ryzyko tworzenia się kamieni nerkowych. Co więcej, garbniki i flawonoidy wykazują działanie antybakteryjnie, co zmniejsza ryzyko infekcji na tym tle.

>> Zatrzymanie wody w organizmie – sięgnij po zioła!

Miodunka plamista na skórę, włosy i paznokcie

Krzemionka oraz alantoina obecne w miodunce plamistej wpływają pozytywnie na kondycję skóry, włosów i paznokci. Roślina ta, stosowana wewnętrznie i zewnętrznie przyspiesza regenerację naskórka i trudno gojących się ran. Płukanki z miodunki plamistej zmniejszają wypadanie włosów.

>> Domowe wcierki do włosów – poznaj 5 łatwych przepisów

Miodunka plamista – dawkowanie

1 łyżeczkę suszu miodunki plamistej należy zalać 200 ml wrzącej wody i parzyć pod przykryciem przez ok. 15 minut. Napary i odwary z rośliny należy przyjmować w ilości od 2 do 3 filiżanek dziennie.

Z miodunki plamistej można wykonać macerat. W tym celu należy zalać łyżkę suszu szklanką przegotowanej wody i odstawienie na kilka godzin. Po przecedzeniu pić maksymalnie 2 razy dziennie małymi łykami.

Preparaty zawierające miodunkę plamistą

Miodunka plamista występuje pod postacią:

• susz,
• macerat,
• tabletka,
• kapsułka,
• nalewka,
• krople,
• szampony i odżywki do włosów,
• maść,
• tabletki do ssania.

Miodunka plamista w ciąży

Preparatów na bazie miodunki plamistej nie zaleca się spożywać przez kobiety w ciąży.

Miodunka plamista – przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazaniami do stosowania miodunki plamistej są:

• wiek poniżej 12 lat,
• problemy z wypróżnianiem,
• choroby żołądka i wątroby.

Miodunka plamista – możliwe skutki uboczne

Nadmierne spożycie lub przedawkowanie miodunki plamistej może powodować bóle brzucha, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nudności i wymioty.

Miodunka plamista – interakcje z lekami i preparatami

Miodunki plamistej nie należy łączyć z lekami przeciwzakrzepowymi.

Miodunka plamista w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie

• Miodunka plamista, zwana również płucnikiem jest rośliną często wykorzystywaną w leczeniu objawów chorób układu oddechowego. Jej substancje aktywne rozrzedzają zalegającą w płucach wydzieliną i powlekają drogi oddechowe ochronnym śluzem.
• Preparaty na bazie miodunki plamistej działają również antybakteryjnie, przeciwzapalnie, ściągająco, detoksykująco, napotnie i przeciwzakrzepowo. Dodatkowo hamują powstawanie kamieni nerkowych.
• Kosmetyki na bazie miodunki plamistej są źródłem krzemionki i alantoiny, które przyspieszają regenerację naskórka i pozytywnie wpływają na kondycję włosów i paznokci.
• Nie zaleca się przyjmowania miodunki plamistej u kobiet w ciąży.